**សម្ដេច ឃួន សុដារី វាយតម្លៃចំពោះវត្តមានប្រធានសភានេប៉ាល់ ចូលរួមសម័យប្រជុំពេញអង្គ IPTP លើកទី១១ ជាការបង្ហាញឆន្ទៈស្រឡាញ់ និងការពារសន្តិភាព**ប្រធានរដ្ឋសភាកម្ពុជា លើកទឹកចិត្តអគ្គលេខាធិការដ្ឋានអាយប៉ា សហការជាមួយ IPTP ដើម្បីលើកម្ពស់សន្តិភាព**បណ្ឌិត កៅ គឹមហួន កោតសរសើរសភាកម្ពុជា ក្នុងការរៀបចំសម័យប្រជុំអន្តរសភាដើម្បីភាពអត់ឱន និងសន្តិភាព**លទ្ធផលនៃមហាសន្និបាតលើកទី១២ នៃសន្និសីទអន្តរជាតិនៃគណបក្សនយោបាយនៅអាស៊ី (ICAPP) ប្រព្រឹត្ដទៅពីថ្ងៃទី២១-២៣ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤ នៅរាជធានីភ្នំពេញ**អាមេរិកជឿថា កងទ័ពកូរ៉េខាងជើងដែលកំពុងប្រមូលផ្តុំនៅរុស្ស៊ី នឹងចូលធ្វើសង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែនឆាប់ៗខាងមុខនេះ**អ៊ុយក្រែន អះអាងថាខ្លួនបានបង្កើនការអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធការពារដែនអាកាស ក្រោយរុស្ស៉ីចាប់ផ្តើមប្រើមីស៉ីលស៊េរីថ្មី**ឯកឧត្តម កែ គឹមយ៉ាន ស្នើដល់គ្រប់សមាសភាពទាំងអស់ បន្តចូលរួមរក្សាការពារឲ្យបាននូវសុខសន្តិភាព ស្ថិរភាពនយោបាយ សុខដុមនីយ៍កម្មជាតិសាសន៍ និងសាសនា**ប្រមុខ NATO ជួបពិភាក្សាជាមួយប្រធានាធិបតីជាប់ឆ្នោតអាមេរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំ ក្នុងរដ្ឋ Florida**ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍តួកគី ប្រកាសអំពីការពិនិត្យរៀបចំឱ្យមានការហោះហើរត្រង់មកកម្ពុជា**ស្រ្តីជនជាតិអូស្រ្តាលីម្នាក់ទៀត បានបាត់បង់ជីវិត ដោយសារពុលស្រា នៅប្រទេសឡាវ**កូរ៉េខាងជើង ថ្កោលទោសការធ្វើសមយុទ្ធយោធារួមគ្នា រវាងសហរដ្ឋអាមេរិក កូរ៉េខាងត្បូង និងជប៉ុន ហើយព្រមានថា ខ្លួននឹងធ្វើសកម្មភាពភ្លាមៗ ប្រសិនបើចាំបាច់**ឯកឧត្តម ប្រាក់ សំអឿន អញ្ជើញចូលរួមក្នុងពិធីបិទអនុសំវច្ឆរមហាសន្និបាតមន្ត្រីសង្ឃទូទាំងប្រទេសលើកទី៣២ ឆ្នាំ២០២៤**ឯកឧត្ដមទេសរដ្ឋមន្ដ្រី គី តិច ដឹកនាំក្រុមគ្រូពេទ្យភ្នែកស្ម័គ្រចិត្ត ចុះពិនិត្យព្យាបាល វាស់ភ្នែក និងចែកវែនតាដោយមិនគិតថ្លៃជូនពលរដ្ឋនៅស្រុកបាទី**ឯកឧត្តមទេសរដ្ឋមន្ត្រី សក់ សេដ្ឋា អញ្ជើញចូលរួមក្នុងពិធីបិទអនុសំវច្ឆរមហាសន្និបាតមន្ត្រីសង្ឃទូទាំងប្រទេសលើកទី៣២ ឆ្នាំ២០២៤**ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ស សុខា បង្ហាញក្ដីរីករាយនៅពេលអាហារូបកណ៍ ជិត ២ពាន់កន្លែង ទទួលការស្នើសុំពីសិស្ស-និស្សិត ក្នុងរយៈពេលដ៏ខ្លី**មនុស្ស ១១នាក់ស្លាប់ បន្ទាប់ពីការវាយប្រហារតាមអាកាសដ៏ខ្លាំងក្លារបស់អ៉ីស្រាអែល នៅកណ្តាលក្រុងបេរូត**ឯកឧត្ដម សួស យ៉ារ៉ា៖ កម្ពុជាចង់ឱ្យគំរូនៃសន្តិភាពនៅកម្ពុជា អាចត្រូវបានបញ្ចូលទៅក្នុងធម្មនុញ្ញសន្តិភាពសកល ដើម្បីចែករំលែកនូវ គំរូនៃសន្តិភាព និងការផ្សះផ្សារ**អ្នករាយការណ៍ពិសេស ICAPP៖ ពិភពលោកកំពុងសិក្សាអំពីគំរូដ៏សំខាន់កម្ពុជា ក្នុងការកសាងសន្តិភាព និងការផ្សះផ្សា**រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងវប្បធម៌៖ គោលការណ៍នៃការកសាងសន្តិភាព និងការផ្សះផ្សា ជាពិសេសគឺតួនាទីរបស់វប្បធម៌ គឺជាការផ្លាស់ប្ដូរបរិយាកាសពិភពលោក**រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងកិច្ចការនារី ធ្វើសេចក្តីរាយការណ៍អំពីលទ្ធផលកិច្ចប្រជុំតុមូល នៃគណបក្សនយោបាយអន្តរតំបន់ របស់ ICAPP

កងកម្លាំងអ៊ីស្រាអែលបានសម្លាប់បុរសជនជាតិប៉ាឡេស្ទីននៅក្នុងការវាយឆ្មក់កាន់កាប់តំបន់ West Bank

បរទេស៖ កងកម្លាំងអ៊ីស្រាអែលបានបាញ់សម្លាប់យុវជនប៉ាឡេស្ទីនម្នាក់ អំឡុងពេលការវាយឆ្មក់លើទីក្រុង Jenin ភាគខាងជើងដែលកាន់កាប់តំបន់ West Bank ។

អ្នកនាំពាក្យក្រសួងសុខាភិបាលប៉ាឡេស្ទីនបានប្រាប់ Al Jazeera បុរសដែលបានស្លាប់កាលពីព្រឹកថ្ងៃសុក្រគឺ Mateen Dabaya អាយុ ២០ ឆ្នាំ។

លោក Mohammad Awawdeh អ្នកនាំពាក្យក្រសួងបានបញ្ជាក់ថា គាត់ត្រូវបានបាញ់ដោយគ្រាប់កាំភ្លើងចំក្បាល។

ការសម្លាប់នេះបានកើតឡើងភ្លាមៗបន្ទាប់ពីរថពាសដែកអ៊ីស្រាអែលរាប់សិបគ្រឿងបានវាយឆ្មក់ចូលក្រុង Jenin កាលពីថ្ងៃសុក្រវេលាម៉ោង ៨ ព្រឹក (០៥:០០ GMT) អំឡុងពេលនោះការប្រឈមមុខដាក់គ្នាបានផ្ទុះឡើងជាមួយយុវជនប៉ាឡេស្ទីន។

លោក Awawdeh បានអោយដឹងថា គ្រូពេទ្យម្នាក់ក្នុងវ័យ ៤០ ឆ្នាំរបស់គាត់គឺ Abdullah al-Ahmad ក៏ត្រូវបានរងរបួសយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដោយគ្រាប់កាំភ្លើងចំក្បាល ហើយបច្ចុប្បន្នកំពុងស្ថិតក្នុងស្ថានភាពធ្ងន់ធ្ងរនៅក្នុងមន្ទីរពេទ្យសាធារណៈរបស់ Jenin ។

វីដេអូដែលចែករំលែកដោយអ្នកកាសែតក្នុងស្រុក បានបង្ហាញឱ្យឃើញពីកងកម្លាំងអ៊ីស្រាអែល បាញ់ប្រហារទៅលើក្រុមរថយន្តសង្គ្រោះបន្ទាន់។

យោងតាមក្រសួងសុខាភិបាលបានឱ្យដឹងថា យ៉ាងហោចណាស់មនុស្ស ៥ នាក់ផ្សេងទៀតបានរងរបួសដោយសារគ្រាប់រំសេវនៅព្រឹកថ្ងៃសុក្រនៅ Jenin ។

នៅព្រឹកថ្ងៃសុក្រ ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មានរដ្ឋ Wafa បានប្រកាសថា ក្មេងជំទង់ជនជាតិប៉ាឡេស្ទីនម្នាក់បានស្លាប់ដោយសាររបួសដែលគាត់ទទួលបានអំឡុងពេលចាប់ខ្លួនគាត់ដោយកងកម្លាំងអ៊ីស្រាអែលកាលពីខែមុន។

Wafa ក៏ដូចជាគណៈកម្មការឃុំឃាំងរបស់អាជ្ញាធរប៉ាឡេស្ទីនបានកំណត់អត្តសញ្ញាណគាត់ថាជា Mohammad Maher Ghawadreh អាយុ ១៧ ឆ្នាំ។

Ghawadreh មកពីជំរុំជនភៀសខ្លួន Jenin បានស្លាប់ពេលកំពុងព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យ Tel Hashomer ក្នុងប្រទេសអ៊ីស្រាអែល។ គាត់ត្រូវបានចាប់ខ្លួនបន្ទាប់ពីគាត់ត្រូវបានគេចោទប្រកាន់ថាបានធ្វើសកម្មភាពបាញ់ប្រហារលើឡានក្រុងពេញដោយទាហានអ៊ីស្រាអែលនៅតំបន់ជ្រលង Jordan ដែលកាន់កាប់ដោយបានធ្វើឱ្យមនុស្សប្រាំពីរនាក់រងរបួសកាលពីថ្ងៃទី ៥ ខែកញ្ញា។

ភាពតានតឹងនៅលើដីរវាងប៉ាឡេស្ទីននៅម្ខាង និងកងកម្លាំងអ៊ីស្រាអែល និងអ្នកតាំងលំនៅនៅម្ខាងទៀត បានកើនឡើងក្នុងសប្តាហ៍កន្លងមកនេះ។

កាល​ពី​ថ្ងៃ​សៅរ៍ ទាហាន​អ៊ីស្រាអែល​ម្នាក់​ត្រូវ​បាន​សម្លាប់​ដោយ​បុរស​ប៉ាឡេស្ទីន​ម្នាក់​ក្នុង​ការ​វាយ​ប្រហារ​ដោយ​ការ​បាញ់​ប្រហារ​នៅ​ចំណុច​ត្រួតពិនិត្យ​សំខាន់​ចូល​ទៅ​ក្នុង​ជំរំ​ជនភៀសខ្លួន Shuafat ក្នុង​ក្រុង​ហ្សេរុយសាឡឹម​ខាង​កើត។

កងកម្លាំងអ៊ីស្រាអែលបានបន្តអនុវត្តការបិទផ្លូវនៅជំរុំ និងតំបន់ជុំវិញដែលមានជនជាតិប៉ាឡេស្ទីនប្រហែល ១៣០,០០០ នាក់រស់នៅ សម្រាប់រយៈពេល ៤ ថ្ងៃ ខណៈពេលដែលស្វែងរកជនសង្ស័យដែលត្រូវបានគេស្គាល់អត្តសញ្ញាណម្នាក់ ដែលនៅតែរត់គេចខ្លួន។

អ្នកស្រុកនៃជំរុំ និងតំបន់ជុំវិញនោះបានអំពាវនាវឱ្យប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីន ប្រមូលផ្តុំ និងធ្វើកូដកម្មទូទៅមួយកាលពីថ្ងៃពុធ ដើម្បីដាក់សម្ពាធឱ្យបញ្ចប់ការឡោមព័ទ្ធ ដែលត្រូវបានដកចេញបន្តិចម្តងៗនៅព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍។

ការប្រឈមមុខដាក់គ្នាបានផ្ទុះឡើងជាមួយកងកម្លាំងអ៊ីស្រាអែល និងអ្នកតាំងលំនៅនៅក្នុងសង្កាត់ ទីប្រជុំជន និងភូមិរាប់សិបនៅទូទាំងក្រុងហ្សេរុយសាឡឹមខាងកើតដែលកាន់កាប់ និងតំបន់ West Bank កាលពីថ្ងៃពុធ និងថ្ងៃព្រហស្បតិ៍។

យុវជន​ប៉ាឡេស្ទីន​ម្នាក់​ឈ្មោះ Osama Adawi អាយុ ១៨ ឆ្នាំ​ត្រូវ​បាន​ទាហាន​អ៊ីស្រាអែល​បាញ់​សម្លាប់​អំឡុង​ពេល​ប្រឈម​មុខ​ដាក់​គ្នា​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ពុធ​ក្នុង​ជំរំជន​ភៀស​ខ្លួន Arroub ខាង​ជើង​ទីក្រុង Hebron ក្នុង​តំបន់ West Bank ដែល​កាន់កាប់។

នៅយប់ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ អ្នកតាំងលំនៅអ៊ីស្រាអែលរាប់សិបនាក់ដែលស្រែកថា “ស្លាប់ទៅជនជាតិអារ៉ាប់” បានវាយប្រហារអ្នកស្រុក និងទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ពួកគេនៅក្នុងសង្កាត់ Sheikh Jarrah ប៉ាឡេស្ទីន ក្នុងតំបន់កាន់កាប់ក្រុងយេរូសាឡឹមខាងកើត។

អឌ្ឍចន្ទក្រហមប៉ាឡេស្ទីនបានរាយការណ៍ថាក្រុមគ្រូពេទ្យរបស់ខ្លួនបានដោះស្រាយរបួសចំនួន ២០ ពីការវាយដំលើរាងកាយ និងការគប់ដុំថ្មដោយអ្នកតាំងលំនៅ រួមទាំងប្រាំនាក់ដែលត្រូវបានបញ្ជូនទៅមន្ទីរពេទ្យដើម្បីព្យាបាល។

យោងតាមអ្នកស្រុក និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយក្នុងស្រុកបានឲ្យដឹងថា បុរសជនជាតិប៉ាឡេស្ទីនម្នាក់បានរងរបួសបាក់ដៃ ចំណែកម្នាក់ទៀតជាបុរសអាយុ ៤៨ ឆ្នាំកំពុងមានការហូរឈាមខាងក្នុងដោយសារការបាក់ឆ្អឹងលលាដ៍ក្បាលរបស់គាត់ ហើយបច្ចុប្បន្នកំពុងសម្រាកព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យ។

Mahmoud Ramadan អ្នកស្រុក Sheikh Jarrah បាននិយាយថា ការកើនឡើងនៃអំពើហិង្សាកាលពីយប់ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍គឺធ្ងន់ធ្ងរ។

កាលពីថ្ងៃអង្គារ និងថ្ងៃពុធ ក្រុមអ្នកតាំងលំនៅជនជាតិអ៊ីស្រាអែលប្រដាប់ដោយអាវុធក៏បានវាយប្រហារអ្នកស្រុក ផ្ទះ និងហាងនានានៅក្នុងទីក្រុង Huwarra ភាគខាងត្បូងប៉ាឡេស្ទីននៃ Nablus ក្នុងតំបន់ West Bank ដែលកាន់កាប់។

លោក Wajeeh Odeh សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាមូលដ្ឋានបានអោយដឹងថា អ្នកតាំងលំនៅអ៊ីស្រាអែលប្រដាប់ដោយកាំភ្លើង ថ្ម និងបំពង់ បានវាយកម្ទេចហាង ឡាន និងវាយដំលើរាងកាយអ្នកស្រុកក្រោមការការពាររបស់កងកម្លាំងអ៊ីស្រាអែល។ ការ​វាយ​ប្រហារ​ត្រូវ​បាន​ថត​ទុក​ក្នុង​វីដេអូ​ដែល​អ្នក​កាសែត​បាន​ចែក​រំលែក។

លោក Odeh បានប្រាប់ Al Jazeera ថា “ការវាយប្រហារបានបន្តរយៈពេលពីរថ្ងៃជាប់ៗគ្នា ដោយមានការគាំទ្រពីកងទ័ពអ៊ីស្រាអែល” ។ អ្នក​ស្រុក​មួយ​ចំនួន​ត្រូវ​បាន​គេ​វាយ​ដំ​លើ​រាង​កាយ ចំណែក​យុវជន​រង​របួស​ដោយ​ដុំ​ថ្ម និង​គ្រាប់​ម្រេច»។

លោក Odeh បានបញ្ជាក់ថា ទាំងអ្នកតាំងលំនៅឋាន និងកងទ័ពអ៊ីស្រាអែល បានបាញ់គ្រាប់ពិតសំដៅទៅលើអ្នកស្រុក និងទៅលើអាកាស ប៉ុន្តែថា មិនមានរបួសពីគ្រាប់កាំភ្លើងពិតនោះទេ។

លោក​បាន​បន្ត​ថា៖ «អ្នក​តាំង​លំនៅ​កំពុង​បាញ់​គ្រាប់​ពិត​នៅ​ចំពោះ​មុខ​ទាហាន»។ «នេះ​កំពុង​បង្កើត​ភាព​ភ័យ​រន្ធត់​សម្រាប់​មនុស្ស»។

យ៉ាងហោចណាស់មានជនជាតិប៉ាឡេស្ទីនចំនួន ១៦០ នាក់ត្រូវបានសម្លាប់ដោយកងកម្លាំងអ៊ីស្រាអែលនៅតំបន់ West Bank និង Gaza Strip ដែលកាន់កាប់ដោយខុសច្បាប់ចាប់តាំងពីដើមឆ្នាំនេះ រួមទាំងជនជាតិប៉ាឡេស្ទីនចំនួន ៥១ នាក់ក្នុងអំឡុងពេលការវាយលុករយៈពេល ៣ ថ្ងៃរបស់អ៊ីស្រាអែលលើតំបន់ Gaza ក្នុងខែសីហា នេះបើយោងតាមក្រសួងសុខាភិបាលប៉ាឡេស្ទីន។

អ៊ីស្រាអែលបាននិងកំពុងធ្វើការវាយឆ្មក់ស្ទើរតែរាល់ថ្ងៃនៅតំបន់ West Bank ដែលភាគច្រើនផ្តោតទៅលើទីប្រជុំជន Jenin និង Nablus ជាកន្លែងដែលការតស៊ូប្រដាប់អាវុធរបស់ប៉ាឡេស្ទីនកាន់តែមានការរៀបចំ។

ក្រុមសិទ្ធិមនុស្សក្នុងស្រុក និងអន្តរជាតិបានថ្កោលទោសអ្វីដែលពួកគេហៅថាការប្រើកម្លាំងហួសហេតុរបស់អ៊ីស្រាអែល និង “គោលនយោបាយបាញ់ដើម្បីសម្លាប់” ប្រឆាំងនឹងប៉ាឡេស្ទីន រួមទាំងការសង្ស័យថាជាអ្នកវាយប្រហារនៅតំបន់ West Bank និង Gaza Strip ដែលអ៊ីស្រាអែលកាន់កាប់ក្នុងឆ្នាំ ១៩៦៧ ។

អ្នកនយោបាយជាន់ខ្ពស់អ៊ីស្រាអែលបានលើកទឹកចិត្ត “ទាហាន និងប៉ូលីសអ៊ីស្រាអែលឱ្យសម្លាប់ជនជាតិប៉ាឡេស្ទីនដែលពួកគេសង្ស័យថាបានវាយប្រហារអ៊ីស្រាអែល ទោះបីជាពួកគេលែងជាការគំរាមកំហែងក៏ដោយ” យោងតាមអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស។

ការិយាល័យឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សបានកត់សម្គាល់នៅក្នុងរបាយការណ៍របស់ខ្លួនថា កងកម្លាំងអ៊ីស្រាអែល “ជារឿយៗប្រើអាវុធប្រឆាំងនឹងជនជាតិប៉ាឡេស្ទីនដោយគ្រាន់តែសង្ស័យ ឬជាវិធានការប្រុងប្រយ័ត្ន រំលោភលើស្តង់ដារអន្តរជាតិ”។

 

អត្ថបទដែលជាប់ទាក់ទង