**សម្ដេច ឃួន សុដារី វាយតម្លៃចំពោះវត្តមានប្រធានសភានេប៉ាល់ ចូលរួមសម័យប្រជុំពេញអង្គ IPTP លើកទី១១ ជាការបង្ហាញឆន្ទៈស្រឡាញ់ និងការពារសន្តិភាព**ប្រធានរដ្ឋសភាកម្ពុជា លើកទឹកចិត្តអគ្គលេខាធិការដ្ឋានអាយប៉ា សហការជាមួយ IPTP ដើម្បីលើកម្ពស់សន្តិភាព**បណ្ឌិត កៅ គឹមហួន កោតសរសើរសភាកម្ពុជា ក្នុងការរៀបចំសម័យប្រជុំអន្តរសភាដើម្បីភាពអត់ឱន និងសន្តិភាព**លទ្ធផលនៃមហាសន្និបាតលើកទី១២ នៃសន្និសីទអន្តរជាតិនៃគណបក្សនយោបាយនៅអាស៊ី (ICAPP) ប្រព្រឹត្ដទៅពីថ្ងៃទី២១-២៣ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤ នៅរាជធានីភ្នំពេញ**អាមេរិកជឿថា កងទ័ពកូរ៉េខាងជើងដែលកំពុងប្រមូលផ្តុំនៅរុស្ស៊ី នឹងចូលធ្វើសង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែនឆាប់ៗខាងមុខនេះ**អ៊ុយក្រែន អះអាងថាខ្លួនបានបង្កើនការអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធការពារដែនអាកាស ក្រោយរុស្ស៉ីចាប់ផ្តើមប្រើមីស៉ីលស៊េរីថ្មី**ឯកឧត្តម កែ គឹមយ៉ាន ស្នើដល់គ្រប់សមាសភាពទាំងអស់ បន្តចូលរួមរក្សាការពារឲ្យបាននូវសុខសន្តិភាព ស្ថិរភាពនយោបាយ សុខដុមនីយ៍កម្មជាតិសាសន៍ និងសាសនា**ប្រមុខ NATO ជួបពិភាក្សាជាមួយប្រធានាធិបតីជាប់ឆ្នោតអាមេរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំ ក្នុងរដ្ឋ Florida**ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍តួកគី ប្រកាសអំពីការពិនិត្យរៀបចំឱ្យមានការហោះហើរត្រង់មកកម្ពុជា**ស្រ្តីជនជាតិអូស្រ្តាលីម្នាក់ទៀត បានបាត់បង់ជីវិត ដោយសារពុលស្រា នៅប្រទេសឡាវ**កូរ៉េខាងជើង ថ្កោលទោសការធ្វើសមយុទ្ធយោធារួមគ្នា រវាងសហរដ្ឋអាមេរិក កូរ៉េខាងត្បូង និងជប៉ុន ហើយព្រមានថា ខ្លួននឹងធ្វើសកម្មភាពភ្លាមៗ ប្រសិនបើចាំបាច់**ឯកឧត្តម ប្រាក់ សំអឿន អញ្ជើញចូលរួមក្នុងពិធីបិទអនុសំវច្ឆរមហាសន្និបាតមន្ត្រីសង្ឃទូទាំងប្រទេសលើកទី៣២ ឆ្នាំ២០២៤**ឯកឧត្ដមទេសរដ្ឋមន្ដ្រី គី តិច ដឹកនាំក្រុមគ្រូពេទ្យភ្នែកស្ម័គ្រចិត្ត ចុះពិនិត្យព្យាបាល វាស់ភ្នែក និងចែកវែនតាដោយមិនគិតថ្លៃជូនពលរដ្ឋនៅស្រុកបាទី**ឯកឧត្តមទេសរដ្ឋមន្ត្រី សក់ សេដ្ឋា អញ្ជើញចូលរួមក្នុងពិធីបិទអនុសំវច្ឆរមហាសន្និបាតមន្ត្រីសង្ឃទូទាំងប្រទេសលើកទី៣២ ឆ្នាំ២០២៤**ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ស សុខា បង្ហាញក្ដីរីករាយនៅពេលអាហារូបកណ៍ ជិត ២ពាន់កន្លែង ទទួលការស្នើសុំពីសិស្ស-និស្សិត ក្នុងរយៈពេលដ៏ខ្លី**មនុស្ស ១១នាក់ស្លាប់ បន្ទាប់ពីការវាយប្រហារតាមអាកាសដ៏ខ្លាំងក្លារបស់អ៉ីស្រាអែល នៅកណ្តាលក្រុងបេរូត**ឯកឧត្ដម សួស យ៉ារ៉ា៖ កម្ពុជាចង់ឱ្យគំរូនៃសន្តិភាពនៅកម្ពុជា អាចត្រូវបានបញ្ចូលទៅក្នុងធម្មនុញ្ញសន្តិភាពសកល ដើម្បីចែករំលែកនូវ គំរូនៃសន្តិភាព និងការផ្សះផ្សារ**អ្នករាយការណ៍ពិសេស ICAPP៖ ពិភពលោកកំពុងសិក្សាអំពីគំរូដ៏សំខាន់កម្ពុជា ក្នុងការកសាងសន្តិភាព និងការផ្សះផ្សា**រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងវប្បធម៌៖ គោលការណ៍នៃការកសាងសន្តិភាព និងការផ្សះផ្សា ជាពិសេសគឺតួនាទីរបស់វប្បធម៌ គឺជាការផ្លាស់ប្ដូរបរិយាកាសពិភពលោក**រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងកិច្ចការនារី ធ្វើសេចក្តីរាយការណ៍អំពីលទ្ធផលកិច្ចប្រជុំតុមូល នៃគណបក្សនយោបាយអន្តរតំបន់ របស់ ICAPP

បទវិភាគ៖ប្រទេសចិនដែលមានភាពបើកទូលាយនឹងនាំមកនូវឱកាសកាន់តែច្រើនដល់ប្រទេសអាស៊ាន



ថ្ងៃទី២៧ ខែតុលា ពិធីសម្ពោធនាំចេញផ្លែមៀនស្រស់កម្ពុជាទៅកាន់ទីផ្សារប្រទេសចិន បានបើកធ្វើនៅក្រុងភ្នំពេញ រាជធានីកម្ពុជា ផ្លែមៀនបានក្លាយជាផ្លែឈើស្រស់របស់កម្ពុជាប្រភេទទីបីដែលអាចនាំចេញទៅកាន់ប្រទេសចិនដោយផ្ទាល់បន្ទាប់ពីចេកនិងស្វាយ នេះគឺជាលទ្ធផលជាផ្លែផ្កាមួយទៀតនៃកិច្ចសហប្រតិបតិ្តការលើវិស័យកសិកម្មរវាងចិននិងកម្ពុជា ដែលនឹងនាំមកនូវផលប្រយោជន៍ជាក់ស្តែងដល់ប្រជាជននៃប្រទេសទាំងពីរ ។
ភាពបើកទូលាយ ជានិមិត្តសញ្ញាយ៉ាងច្បាស់លាស់របស់ប្រទេសចិននាពេលបច្ចុប្បន្ន ។ ភាពបើកទូលាយ ជាផ្លូវតែមួយគត់ឆ្ពោះទៅកាន់វិបុលភាពនិងការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រជាជាតិ ។ របាយការណ៍ការងាររបស់សមាជបក្សកុម្មុយនីស្តចិនលើកទី២០ដែលទើបបិទបញ្ចប់បានលើកឡើងថា ចាំបាច់ត្រូវអនុវត្តគំនិតអភិវឌ្ឍន៍បែបថ្មីដោយគ្រប់ជ្រុងជ្រោយនិងត្រឹមត្រូវ ប្រកាន់ខ្ជាប់ការបើកទូលាយប្រកបដោយកម្រិតខ្ពស់ចំពោះបរទេស ពន្លឿនការបង្កើតនិម្មាបនកម្មអភិវឌ្ឍន៍ថ្មីដែលចាត់ទុកការវិលជុំក្នុងស្រុកជាតួអង្គសំខាន់និងការវិលជុំទាំងជាតិនិងអន្តរជាតិជំរុញគ្នាទៅវិញទៅមក។ ប្រទេសចិនបានបង្ហាញទៅកាន់ពិភពលោកនូវជំនឿចិត្តនិងការប្តេជ្ញាចិត្តក្នុងការជំរុញការបើកទូលាយប្រកបដោយកម្រិតខ្ពស់ចំពោះបរទេសយ៉ាងមុតមាំមិនងាករេ ក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះក៏បានផ្តល់ឱកាសអភិវឌ្ឍន៍ក្នុងទីផ្សារចិនដ៏ទូលំទូលាយដល់បណ្តាប្រទេសនានា ។
ក្នុងរយៈពេលយូរ ចិននិងអាស៊ានបានប្រកាន់ខ្ជាប់ការជំរុញការផ្តល់ផលប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមកនិងឈ្នះ-ឈ្នះតាមរយៈកិច្ចសហប្រតិបតិ្តការប្រកបដោយភាពបើកទូលាយ ដែលបានជំរុញឱ្យទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីក្លាយជាគំរូដ៏ជោគជ័យបំផុតនិងមានកម្លាំងរស់រវើកបំផុតក្នុងកិច្ចសហប្រតិបតិ្តការក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ។ ឆ្នាំ២០២២ ជាឆ្នាំទីមួយនៃការបង្កើតទំនាក់ទំនងភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រគ្រប់ជ្រុងជ្រោយរវាងចិននិងអាស៊ាន ហើយក៏ជាឆ្នាំទីមួយនៃការចូលជាធរមានជាផ្លូវការនៃកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីទំនាក់ទំនងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយក្នុងតំបន់ (ហៅកាត់ RCEP)ដែរ ។ ពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីរវាងចិននិងអាស៊ានបានបន្តនិន្នាការកើនឡើងដ៏ល្អប្រសើរ ហើយបានបង្ហាញពីភាពធន់ដ៏ខ្លាំងនិងសក្តានុពលដ៏ធំធេង ។
ពីខែមករាដល់ខែកញ្ញាឆ្នាំនេះ ទំហំពាណិជ្ជកម្មនាំចេញនាំចូលរវាងចិននិងអាស៊ាន មានចំនួន៤,៧ទ្រីលានប្រាក់យាន់ចិន កើនជាង១៥,៥ភាគរយ បើប្រធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នានៃឆ្នាំមុន សមាមាត្រក្នុងទំហំពាណិជ្ជកម្មសរុបជាមួយបរទេសរបស់ប្រទេសចិនត្រូវបានលើកកម្ពស់ដល់ ១៥,២ភាគរយ ។ ប្រទេសចិនជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មធំជាងគេរបស់អាស៊ានក្នុងរយៈពេល១៣ឆ្នាំជាប់ៗគ្នា ក្នុងនាមជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មធំជាងគេរបស់ចិន ឋានៈរបស់អាស៊ានក៏ត្រូវបានពង្រឹងថែមមួយកម្រិតទៀត ។ ការប្រាស្រ័យទាក់ទងរវាងចិននិងអាស៊ានមានភាពកាន់តែជិតស្និទ្ធ កិច្ចសហប្រតិបតិ្តការផ្នែកខ្សែសង្វាក់ឧស្សាហកម្មនិងខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ក៏មានភាពកាន់តែស៊ីជម្រៅ ដែលបានផ្តល់កម្លាំងចលករដ៏សំខាន់ក្នុងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចសកល ។
បច្ចុប្បន្ននេះ ចិននិងអាស៊ានមានទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចនិងពាណិជ្ជកម្មយ៉ាងជិតសិ្នទ្ធ ដែលជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មធំជាងគេរវាងគ្នានិងគ្នា ហើយបានផ្តល់ការទ្រទ្រង់ដល់គ្នាទៅវិញទៅមកក្នុងការរួមគ្នាទប់ទល់នឹងស្ថានភាពដែលកត្តាអវិជ្ជមាននៃសេដ្ឋកិច្ចសកលកាន់តែច្រើនឡើងៗ ។ ប្រឈមមុខនឹងភាពបម្រែបម្រួលដ៏ខ្លាំងដែលមិនធ្លាប់មានក្នុងរយៈពេល១រយឆ្នាំ ប្រឈមមុខនឹងបរិយាកាសខាងក្រៅដែលមានភាពកាន់តែស្មុគស្មាញ ប្រទេសអាស៊ានកាន់តែរំពឹងទុកថា នឹងបន្តបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបតិ្តការលើវិស័យពាណិជ្ជកម្មនិងវិនិយោគជាមួយប្រទេសចិនតទៅទៀត ក្នុងន័យគាំពារសុវត្ថភាពនិងស្ថិរភាពនៃខ្សែសង្វាក់ឧស្សាហកម្មនិងខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ក្នុងតំបន់ ក៏ដូចជាបង្កើតទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចនិងពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីក្នុងតំបន់ដែលអាចផ្តល់ផលប្រយោជន៍គ្នាទៅវិញទៅមកថែមមួយកម្រិតទៀត ។
ប៉ុន្មានថ្ងៃខាងមុខនេះ កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាននិងកិច្ចប្រជុំកំពូលស្តីពីកិច្ចសហប្រតិបតិ្តការអាស៊ីបូព៌ានិងកិច្ចប្រជុំកំពូលពាក់ព័ន្ធ នឹងបើកធ្វើនៅក្រុងភ្នំពេញ រាជធានីកម្ពុជា ។ ពេលថ្មីៗកន្លងទៅនេះ សម្ភារៈជាច្រើន ជាជំនួយឥតសំណងរបស់ប្រទេសចិនបានដឹកមកដល់និងប្រគល់ឱ្យកម្ពុជា ដើម្បីប្រើប្រាស់តាមតម្រូវការជាពិសេសរបស់កម្ពុជាដែលជាម្ចាស់ផ្ទះផ្លាស់វេនរៀបចំកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានឆ្នាំ២០២២ ។ ក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានឆ្នាំនេះ រដ្ឋសមាជិកនៃអាស៊ាននានានឹងទប់ទល់យ៉ាងសកម្មចំពោះបម្រែបម្រួលនៃស្ថានការណ៍សកល ដើម្បីធានាតួនាទីជាស្នូលរបស់អាស៊ានក្នុងតំបន់ ក៏ដូចជាពន្លឿនជំហានស្តារឡើងវិញក្នុងបរិបទនៃការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ១៩ ។
បច្ចុប្បន្ននេះ ទំនាក់ទំនងរវាងចិននិងអាស៊ានកំពុងស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលគន្លឹះសម្រាប់លើកកម្ពស់កម្រិតថ្នាក់ ការអភិវឌ្ឍបែបលោតផ្លោះលើវិស័យនយោបាយ សន្តិសុខ កិច្ចសហប្រតិបតិ្តការសេដ្ឋកិច្ចនិងពាណិជ្ជកម្ម និងការផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌មនុស្សជាតិជាដើមក្នុងរយៈពេល៣០ឆ្នាំកន្លងទៅ បានចាក់គ្រឹះដ៍រឹងមាំសម្រាប់ឱ្យទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីលើកកម្ពស់កម្រិតថ្នាក់ ។ នៅពេលអនាគត

ចិននិងអាស៊ាននឹងពឹងផ្អែកលើឧត្តមភាពរៀងៗខ្លួន បន្តធ្វើកិច្ចសហប្រតិបតិ្តការកាន់តែស៊ីជម្រៅលើវិស័យវិនិយោគទៅវិញទៅមក ហេដ្ឋារចនាសម័្ពន្ធ និងផលិតភាពអន្តរជាតិជាដើមតទៅទៀត ។ ទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចនិងពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីរវាងចិននិងអាស៊ានប្រកបដោយភាពរស់រវើក នឹងជំរុញដោយមានប្រសិទ្ធភាពនូវដំណើរសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់ ព្រមនិងរួមចំណែកដល់ការស្តារឡើងវិញនៃសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់ និងសកលលោកផងដែរ ៕

 

អត្ថបទដែលជាប់ទាក់ទង