កូឡុំប៊ី ពួកឧទ្ទាម ELN អញ្ជើញប្រទេសជាច្រើនទៀតឱ្យជួយក្នុងកិច្ចចរចាសន្តិភាព
បរទេស៖ រដ្ឋាភិបាលកូឡុំប៊ី និងក្រុមឧទ្ទាមឆ្វេងនិយមជាតិរំដោះជាតិ (ELN) បានអញ្ជើញប្រទេសជាច្រើនទៀត រួមទាំងសហរដ្ឋអាមេរិក ឱ្យចូលរួមក្នុងកិច្ចចរចាសន្តិភាព ដែលបានចាប់ផ្តើមនៅដើមសប្តាហ៍នេះ ក្នុងប្រទេសវេណេហ្ស៊ុយអេឡា។
ភាគីទាំងពីរបានព្រមព្រៀងគ្នាកាលពីថ្ងៃសុក្រ ដើម្បីអញ្ជើញប្រេស៊ីល ឈីលី និងម៉ិកស៊ិក ឱ្យចូលរួមជាមួយគុយបា ន័រវេស និងវេណេហ្ស៊ុយអេឡា ដែលហៅថាប្រទេសអ្នកធានាក្នុងការចរចាដែលស្វែងរកការបញ្ចប់ជម្លោះប្រដាប់អាវុធជាច្រើនទសវត្សរ៍នៅក្នុងប្រជាជាតិអាមេរិកខាងត្បូង។
កិច្ចចរចាជុំថ្មីបានបន្តនៅថ្ងៃចន្ទក្នុងរដ្ឋធានីការ៉ាកាសរបស់វ៉េណេស៊ុយអេឡា បន្ទាប់ពីដំណើរការត្រូវបានផ្អាកក្នុងឆ្នាំ ២០១៩។
បន្ទាប់ពីកិច្ចពិភាក្សាមួយសប្តាហ៍ រដ្ឋាភិបាលរបស់ប្រទេសកូឡុំប៊ី និង ELN បានឲ្យដឹងនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយថា ពួកគេបានធ្វើការនៅក្នុង “បរិយាកាសនៃការជឿទុកចិត្ត និងសុទិដ្ឋិនិយម” ។
ក្រុមចរចាបានបញ្ជាក់ថាពួកគេនឹងអញ្ជើញប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ ស៊ុយអែត ស្វីស និងអេស្បាញឱ្យចូលរួមក្នុងដំណើរការជា “ប្រទេសដែលអមដំណើរ”។
ពួកគេក៏បានយល់ព្រមក្នុងការទាក់ទងទៅកាន់សហរដ្ឋអាមេរិកតាមរយៈបណ្តាញការទូត “ដើម្បីស្វែងរកឆន្ទៈរបស់ខ្លួនក្នុងការចូលរួមក្នុងដំណើរការនេះ” និងបញ្ជូនបេសកជនពិសេសទៅតុចរចា នេះបើយោងតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍ពីប្រទេសន័រវេស។
កិច្ចពិភាក្សាក្នុងសប្តាហ៍នេះបានកើតឡើងនៅពេលដែលប្រទេសកូឡុំប៊ីបានប្រារព្ធខួបប្រាំមួយឆ្នាំនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពដែលឃើញសមាជិកនៃកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធបដិវត្តន៍កូឡុំប៊ី (FARC) ដែលជាក្រុមឧទ្ទាមមួយផ្សេងទៀតបានដាក់អាវុធរបស់ពួកគេ។
ប៉ុន្តែអ្នកប្រឆាំង FARC មួយចំនួនបានច្រានចោលកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ហើយបានលើកអាវុធម្តងទៀត។
អំពើហឹង្សាបានកើនឡើងនៅក្នុងប្រទេសកូឡុំប៊ីក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ជាពិសេសនៅក្នុងផ្នែកខ្លះនៃប្រទេសដែលស្ថិតនៅក្រៅការគ្រប់គ្រងរបស់រដ្ឋាភិបាល និងកន្លែងដែលក្រុមប្រដាប់អាវុធពាក់ព័ន្ធនឹងការជួញដូរគ្រឿងញៀន និងសកម្មភាពខុសច្បាប់ផ្សេងទៀត។
ប្រធានាធិបតី Gustavo Petro ដែលចូលកាន់តំណែងកាលពីខែសីហា បានសន្យាថានឹងនាំមកនូវ “សន្តិភាពពេញលេញ” ដល់ប្រទេសកូឡុំប៊ី បន្ទាប់ពីអំពើហិង្សាប្រដាប់អាវុធជិតប្រាំមួយទសវត្សរ៍ ដែលបានបណ្តាលឱ្យមនុស្សយ៉ាងហោចណាស់៤៥០,០០០ នាក់បានស្លាប់នៅចន្លោះឆ្នាំ ១៩៨៥ និង ២០១៨ ។
ការប៉ុនប៉ងពីមុនក្នុងការចរចាជាមួយ ELN ដែលជាក្រុមឧទ្ទាមដែលនៅសេសសល់ដ៏ធំបំផុតរបស់ប្រទេសដែលមានអ្នកប្រយុទ្ធប្រហែល ២,៥០០ នាក់ មិនបានរីកចម្រើនមួយផ្នែកទេ ដោយសារការមិនចុះសម្រុងក្នុងជួររបស់ខ្លួន។
មេដឹកនាំ ELN បានឲ្យដឹងថា ក្រុមនេះរួបរួមគ្នា ប៉ុន្តែវាមិនច្បាស់ទេថា តើក្រុមអ្នកចរចារមានភាពស្វិតស្វាញប៉ុណ្ណា កាន់កាប់អង្គភាពសកម្ម។ ក្រុមនេះមានសកម្មភាពជាចម្បងនៅក្នុងតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិក និងតាមបណ្តោយព្រំដែន ២,២០០ គីឡូម៉ែត្រ (១,៣៧០ ម៉ាយ) ជាមួយប្រទេសវេណេហ្ស៊ុយអេឡា។
ការពិភាក្សារវាង ELN និងរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក Juan Manuel Santos បានចាប់ផ្តើមនៅឆ្នាំ ២០១៧ នៅប្រទេសអេក្វាឌ័រ ក្រោយមកបានផ្លាស់ទៅប្រទេសគុយបា ប៉ុន្តែត្រូវបានផ្អាកនៅឆ្នាំ ២០១៩ ដោយអ្នកស្នងតំណែងរបស់ Santos គឺលោក Ivan Duque បន្ទាប់ពី ELN បានទម្លាក់គ្រាប់បែកលើសាលាប៉ូលីសក្នុងទីក្រុង Bogota ។
កាលពីថ្ងៃសុក្រ ប្រទេសកូឡុំប៊ី និង ELN ក៏បានយល់ព្រមបន្តការផ្តល់ជំនួយមនុស្សធម៌ ប៉ុន្តែមិនបានផ្តល់ព័ត៌មានលម្អិតទេ។ គណៈប្រតិភូប្រហែល៣០នាក់កំពុងចូលរួមកិច្ចពិភាក្សាដែលត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងមានរយៈពេលបីសប្តាហ៍។
