ចិនរិះគន់អាមេរិក បន្ទាប់ពីលោក Joe Biden ហៅលោក Xi Jinping ថាជា «ជនផ្តាច់ការ»
បរទេស៖ ប្រទេសចិនបានឆ្លើយតបដោយការខឹងសម្បារបន្ទាប់ពីប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក Joe Biden បានហៅសមភាគីរបស់លោក Xi Jinping ថាជា «ជនផ្តាច់ការ» ជាប់ៗគ្នាដែលគំរាមកំហែងដល់ការប៉ុនប៉ងចាប់ផ្តើមដើម្បីធ្វើឱ្យទំនាក់ទំនងកាន់តែយ៉ាប់យ៉ឺនរវាងមហាអំណាច។
លោក Joe Biden បានឲ្យដឹងនៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍រៃអង្គាសប្រាក់សម្រាប់យុទ្ធនាការមួយកាលពីថ្ងៃអង្គារថា លោក Xi Jinping មិនបានដឹងអំពីប៉េងប៉ោងចារកម្មដែលត្រូវបានចោទប្រកាន់ថាបានហោះលើសហរដ្ឋអាមេរិកនៅឆ្នាំនេះទេ។ ឧបទ្ទវហេតុនេះបានធ្វើឱ្យទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីធ្លាក់ចុះដល់ចំណុចទាបបំផុតក្នុងរយៈពេលជាច្រើនទសវត្សរ៍។
ប្រធានាធិបតីអាមេរិកបានប្រាប់អ្នកគាំទ្រប្រហែល ១៣០ នាក់នៅឯការជួបជុំនៅផ្ទះឯកជនមួយក្នុងរដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ាថា នោះជាអ្វីដែលអាម៉ាស់យ៉ាងខ្លាំងសម្រាប់ពួកផ្តាច់ការ នៅពេលដែលពួកគេមិនដឹងថាមានអ្វីកើតឡើង។
ក្រសួងការបរទេសចិនបានពណ៌នាការលើកឡើងរបស់លោក Joe Biden ថាមិនសមហេតុផល និងគ្មានការទទួលខុសត្រូវ ដោយបន្ថែមថាពួកគេបំពានយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរលើការពិតជាមូលដ្ឋាន ពិធីការការទូត និងសេចក្តីថ្លៃថ្នូរនយោបាយរបស់ប្រទេសចិន។
វាក៏បានពណ៌នាការអត្ថាធិប្បាយរបស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិកនៅឯកម្មវិធីរៃអង្គាសថវិកាថាជា ការបង្កហេតុនយោបាយបើកចំហ។
លោក Joe Biden បានបន្ថែមអំពីលោក Xi Jinping ថាប៉េងប៉ោងត្រូវបានបំផ្ទុះឆ្លងកាត់អាឡាស្កា ហើយបន្ទាប់មកធ្លាក់កាត់សហរដ្ឋអាមេរិក។ ហើយលោកមិនដឹងអំពីវាទេ។ ពេលបាញ់ទម្លាក់គាត់ខ្មាសគេខ្លាំងណាស់។ លោកបានបដិសេធថា វាមិនមាននៅទីនោះទេ។
ការអត្ថាធិប្បាយរបស់គាត់បានកើតឡើងក្នុងសប្តាហ៍តែមួយដែលលោក Antony Blinken ដែលជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិកដំបូងគេដែលបានទៅបំពេញទស្សនកិច្ចនៅទីក្រុងប៉េកាំងចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៨ បានជួបលោក Xi Jinping ក្នុងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីជួសជុលទំនាក់ទំនង។
មួយថ្ងៃមុនពេលនិយាយនៅឯព្រឹត្តិការណ៍រៃអង្គាសប្រាក់ លោក Joe Biden បានសរសើរលោក Antony Blinken សម្រាប់ការងារឋាននរក នៅក្នុងប្រទេសចិន ដោយបន្ថែមថាកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីកែលម្អទំនាក់ទំនងគឺនៅលើផ្លូវត្រូវ។
ប៉ុន្តែប្រធានាធិបតីអាមេរិកមានប្រវតិ្តមិនច្បាស់លាស់ និងការលើកឡើងអំពីមេដឹកនាំពិភពលោកដែលធ្វើឲ្យនយោបាយការបរទេសអាមេរិកស្មុគស្មាញ។
ខណៈពេលដែលធ្វើយុទ្ធនាការសម្រាប់សេតវិមានក្នុងឆ្នាំ ២០២០ លោក Joe Biden បានហៅលោក Xi Jinping ថាជាចោរ ដោយបន្ថែមថាមេដឹកនាំរបស់ប្រទេសចិន មិនមានលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យទេ។
នៅក្នុងខែមីនា ឆ្នាំ ២០២២ លោកបានឲ្យដឹងថា ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោក វ្ល៉ាឌីមៀ ពូទីន មិនអាចបន្តកាន់អំណាចបានឡើយ ការអត្ថាធិប្បាយរបស់សេតវិមាន ក្រោយមកបាននិយាយថា មិនមែនសំដៅទៅលើការផ្លាស់ប្តូររបបនោះទេ។
លោក Bonnie Glaser អ្នកជំនាញចិននៅមូលនិធិ Marshall របស់អាល្លឺម៉ង់ បានឲ្យដឹងថា ខណៈពេលដែលការអត្ថាធិប្បាយអាចនឹងមិនបង្កឱ្យមាន ការធ្លាក់ចុះដែលអាចមើលឃើញ នៅក្នុងទំនាក់ទំនងអាមេរិក-ចិន។ ពួកគេអាចប៉ះពាល់ដល់ទំនាក់ទំនងរវាងប្រធានាធិបតី ជាពិសេសនៅពេលមានការលើកឡើងពីមុនពីលោក Joe Biden អំពីការការពារតៃវ៉ាន់ និងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ផ្សេងទៀតដែលធ្វើឲ្យទីក្រុងប៉េកាំងខឹងសម្បារ។
ទំនាក់ទំនងផ្ទាល់ខ្លួនរវាងមេដឹកនាំទាំងពីរ។ បានរលាយបាត់ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ មួយផ្នែកដោយសារតែការទទូចរបស់លោកប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក Joe Biden ដែលថាគាត់នឹងការពារតៃវ៉ាន់ និងសុន្ទរកថារដ្ឋឆ្នាំ ២០២៣ របស់លោក ដែលលោកបានចំអកឱ្យលោក ស៊ី ជីនពីង ដោយបញ្ជាក់ថាគ្មានមេដឹកនាំណាចង់ពាក់ស្បែកជើងរបស់លោកទេ។
ពេលវេលានៃការអត្ថាធិប្បាយចុងក្រោយរបស់លោក Joe Biden ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងធ្វើឱ្យលោក Xi Jinping ដែលជាមេដឹកនាំដ៏មានឥទ្ធិពលបំផុតរបស់ប្រទេសចិនចាប់តាំងពីលោក Mao Zedong ដែលនៅឆ្នាំនេះបានចាប់ផ្តើមអាណត្តិទីបីដែលមិនធ្លាប់មានពីមុនមក។ នៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៨ លោកបានមើលការខុសត្រូវរបស់ប្រទេសចិនក្នុងការលុបចោលដែនកំណត់រយៈពេលពីរអាណត្តិលើតំណែងប្រធានាធិបតី ដោយកំណត់ខ្លួនលោកឱ្យបន្តកាន់តំណែងអស់មួយជីវិត។
លោក Xi Jinping កាលពីថ្ងៃចន្ទ បានឲ្យដឹងថា លោកបានឃើញវឌ្ឍនភាព នៅក្នុងទំនាក់ទំនងទ្វេភាគី បន្ទាប់ពីបានជួបជាមួយលោក Antony Blinken ក្នុងទីក្រុងប៉េកាំង។
លោក Antony Blinken ក៏បានឲ្យដឹងផងដែរនៅចុងបញ្ចប់នៃដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកថាប្រទេសទាំងពីរបានបោះជំហានវិជ្ជមានឆ្ពោះទៅរកការកសាងបន្ទាត់ទំនាក់ទំនងកាន់តែប្រសើរឡើង ដើម្បីជួយធានាថា ការប្រកួតប្រជែងមិនក្លាយជាជម្លោះ។
ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក Antony Blinken បានធ្វើតាមទំនាក់ទំនងធ្លាក់ចុះជាច្រើនខែបន្ទាប់ពីលោក បានពន្យារពេលផែនការរបស់លោកបន្ទាប់ពីឧប្បត្តិហេតុប៉េងប៉ោងចារកម្ម។ ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានសប្តាហ៍ថ្មីៗនេះ នាវាចម្បាំង និងយន្តហោះរបស់មហាអំណាចទាំងពីរបានខកខានគ្នាទៅវិញទៅមកក្នុងអំឡុងពេលសមយុទ្ធនៅជិតកោះតៃវ៉ាន់ និងនៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង ដែលបង្កើនការរំពឹងទុកនៃគ្រោះថ្នាក់ដែលអាចកើនឡើងជាជម្លោះ។ជារឿយៗមន្ត្រីចិនត្អូញត្អែរថាសហរដ្ឋអាមេរិកស្វែងរកការសន្ទនា ប៉ុន្តែបន្ទាប់មកធ្វើសកម្មភាពដែលពួកគេចាត់ទុកថាជាការញុះញង់ ដូចជាការណែនាំការគ្រប់គ្រងការនាំចេញបច្ចេកវិទ្យាថ្មី ឬវោហាសាស្ត្ររលាកជាដើម។
ផ្ទុយទៅវិញ ទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនបានសង្កត់ធ្ងន់លើសារៈសំខាន់នៃការរក្សានូវបណ្តាញបើកចំហនៃការពិភាក្សាមិនថាមានភាពខុសគ្នារវាងប្រទេសទាំងពីរនោះទេ។
លោក Antony Blinken ក៏បានឲ្យដឹងផងដែរនៅសប្តាហ៍នេះថាគាត់បានលើកឡើងពីការព្រួយបារម្ភជាមួយប្រទេសចិនអំពីកន្លែងចារកម្មអេឡិចត្រូនិចដែលត្រូវបានចោទប្រកាន់នៅក្នុងប្រទេសគុយបា។ កាសែត Wall Street Journal បានរាយការណ៍ថាទីក្រុងប៉េកាំង និងទីក្រុងហាវ៉ាណាបានឈានដល់កិច្ចព្រមព្រៀងបណ្តោះអាសន្នមួយសម្រាប់កន្លែងលួចស្តាប់អេឡិចត្រូនិចថ្មីនៅក្នុងប្រទេសគុយបាដែលមានចម្ងាយប្រហែល ៣៥០ គីឡូម៉ែត្រពីរដ្ឋផ្លរីដា។
រដ្ឋបាលលោក Joe Biden ដំបូងឡើយបានជំទាស់នឹងរបាយការណ៍នេះ ប៉ុន្តែក្រោយមកបាននិយាយថា ប្រទេសចិនបានធ្វើចារកម្មអេឡិចត្រូនិកពីគុយបាចាប់តាំងពីយ៉ាងហោចណាស់ឆ្នាំ ២០១៩។
សេតវិមានមិនបានឆ្លើយតបទៅនឹងសំណើសុំការអត្ថាធិប្បាយអំពីសុន្ទរកថារបស់លោក Joe Biden ទេ។
ប្រភព៖ FT
ប្រែសម្រួលដោយ៖ [ឡាយ លីហួ]
