**រដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសជប៉ុន នឹងទៅបំពេញទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសចិន ក្នុងសប្តាហ៍នេះ**អភិបាលខេត្តកណ្តាល ចុះពិនិត្យស្វែងយល់ និងសំណេះសំណាលជាមួយប្រជាពលរដ្ឋ ប្រកបរបរចម្លាក់ប្រាក់ស្ពាន់ នៅស្រុកពញាឮ**រដ្ឋមន្រ្តីសុខាភិបាល៖ សូមខិតខំប្រកាន់ខ្ជាប់នូវ បី “ពេញ” (១).ពេញជាសមត្ថភាពការងារ, (២).ពេញម៉ោងការងារ និង(៣).ពេញនៃការទទួលខុសត្រូវក្នុងការបំពេញការងារ**ឧបនាយករដ្ឋមន្ដ្រី នេត សាវឿន ចាត់ទុកអង្គភាពកងរាជអាវុធហត្ថ គឺជាកម្លាំងអន្ដរាគមន៍មួយដ៏សំខាន់មិនអាចខ្វះបាន ក្នុងការពារសន្ដិសុខ សណ្ដាប់ធ្នាប់ របៀបរៀបរយ និងសុវត្ថិភាពសង្គម**ឯកឧត្តមបណ្ឌិត ម៉ៅ ធនិន៖ ខេត្តកំពត រង់ចាំការវិនិយោគពីបណ្តាក្រុមហ៊ុនផ្សេងៗ ដើម្បីបង្កើតការងារជូនពលរដ្ឋក្នុងមូលដ្ឋាន សំដៅកាត់ភាពក្រីក្រ នឹងនាំឱ្យជីវភាពរបស់ពលរដ្ឋធូរធាទៅថ្ងៃអនាគត**វិមានក្រឹមឡាំង អះអាងថា ប្រទេសជិត២០ ចាប់អារម្មណ៍លើ BRICS**កាតា និងហ៊្សកដានី សន្យាគាំទ្រ និងជួយដល់ស៉ីរី**មេដឹកនាំអ៊ុយក្រែន រិះគន់នាយករដ្ឋមន្រ្តីស្លូវ៉ាគី ជុំវិញភាពស្ទាក់ស្ទើរក្នុងការឈប់ប្រើឧស្ម័នរុស្ស៉ី**ឥណ្ឌូណេស៉ី កំពុងពិចារណាដោះលែងអតីតមេដឹកនាំក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធ Jemaah Islamiyah មុនពេលកំណត់**ក្រសួងការបរទេសចិនលើកការតវ៉ាយ៉ាងម៉ឺងម៉ា់ត់ចំពោះសហរដ្ឋអាមេរិកទាក់ទិននឹងករណីដែលសហរដ្ឋអាមេរិកចុះហត្ថលេខាលើ“សេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីការធ្វើប្រតិភូកម្មសិទ្ធិអំណាចការពារជាតិសម្រាប់ឆ្នាំសារពើពន្ធ ២០២៥“**វិវាទពាក់ព័ន្ធនឹងមរតកមួយករណីទៀត ត្រូវបានសម្រុះសម្រួលផ្សះផ្សាបញ្ចប់ដោយជោគជ័យនៅអាជ្ញាធរជាតិដោះស្រាយវិវាទក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ**អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ នឹងរៀបចំធ្វើសន្និសីទសារព័ត៌មានពាក់ព័ន្ធ “ករណីក្រុមក្មេងទំនើង” នៅរសៀលថ្ងៃស្អែក**ឯកឧត្តម អ៊ុំ ម៉ារ៉ា អញ្ជេីញបិទសន្និបាតបូកសរុបលទ្ធផលការងារប្រចាំឆ្នាំ២០២៤ និងទិសដៅការងារឆ្នាំ២០២៥ របស់អគ្គនាយកដ្ឋានរដ្ឋបាល**គ.ស.ព.ស៖ ការបង្ហោះផ្សាយថាអតីតកងទ័ព 18 គ្រួសាររៀបរាប់ថាពួកគាត់រវល់ចេញច្បាំងការពារទឹកដី មកផ្ទះវិញត្រូវគេយកដីខ្លួនឯងបាត់ គឺជាព័ត៌មានចាស់**ឧត្តមសេនីយ៍ឯក អ៉ី សុខឃី ណែនាំនាយកដ្ឋានគ្រប់គ្រងសន្ដិសុខឯកជន បន្ដយកចិត្តទុកដាក់ និងជំរុញឲ្យមានវគ្គបំប៉នជំនាញភ្នាក់ងារសន្ដិសុខឯកជនបន្ដទៀត សំដៅពង្រឹង និងពង្រីកសមត្ថភាព**ប្រធានគណៈកម្មាធិការប្រយុទ្ធប្រឆាំងការជួញដូរមនុស្សខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ប្រកាសប្រឆាំងដាច់ខាតរាល់ទម្រង់នៃឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែន ជាពិសេសអំពើជួញដូរមនុស្ស**ប្រុងប្រយ័ត្ន! ករណីចោរលូកហោប៉ៅតាមទីសាធារណៈ ដែលអាចបណ្តាលឱ្យអ្នកជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងករណីបទល្មើសបច្ចេកវិទ្យាផងដែរ ក្រៅពីការបាត់បង់វត្ថុមានតម្លៃផ្សេងៗ**ក្រសួងប្រៃសណីយ៍និងទូរគមនាគមន៍ រៀបចំសិក្ខាសាលាពិគ្រោះយោបល់លើសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្តីពី កិច្ចការពារទិន្នន័យបុគ្គល**MOU ស្ដីពី “គម្រោងបណ្តុះបណ្តាលអ្នកជំនាញតោន និងបាញ់ថ្នាំរថយន្ត” នឹងផ្តល់ជំនាញនិងឱកាសការងារទាំងក្នុង និងក្រៅប្រទេសដល់យុវជនកម្ពុជា**បណ្ណាល័យមេគង្គ-ឡានឆាងជាអំណោយរបស់មិត្តចិនស្ថិតនៅក្នុងភូមិព្រៃទទឹង ឃុំខ្ពប ស្រុកស្អាង ខេត្តកណ្តាលបើកដំណើរការជាផ្លូវការហើយ

ប្រវត្តិការងាររយៈពេលជាង ៤០ឆ្នាំ និងតួនាទីភារកិច្ចថ្មីជា ប្រធានព្រឹទ្ធសភា របស់សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន

ភ្នំពេញ៖ បន្ទាប់ពីទទួលជោគជ័យដ៏មហាសាលលើបេសកកម្មដឹកនាំជាតិ ពោរពេញ​ដោយក្តីលំបាកមិន​អាចគណនារយៈពេលជាង ៤០ឆ្នាំក្នុងឋានៈជានាយករដ្ឋមន្ត្រីរបស់កម្ពុជានោះ នៅពេលនេះសម្តេច​តេ​ជោ ហ៊ុន សែន បន្តតួនាទីភារកិច្ចថ្មីជាប្រធានព្រឹទ្ធសភា ដែលជាស្ថាប័នកំពូលមួយរបស់ជាតិ។

ក្នុងសម័យប្រជុំលើកដំបូងព្រឹទ្ធសភានីតិកាលទី៥ នាព្រឹកថ្ងៃពុធ ទី៣ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤ មួយថ្ងៃ​មុន​ខួប៥៤ឆ្នាំ នៃការប្រែក្លាយជីវិតជាយុទ្ធជនប្រយុទ្ធដណ្តើមអំណាច ថ្វាយសម្តេច នរោត្តម សីហនុនោះ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ទទួលបានការបោះឆ្នោតគាំទ្រពីសមាជិកព្រឹទ្ធសភា ៦២ លើ៦២ សំឡេង ឱ្យធ្វើជាប្រធានដឹកនាំព្រឹទ្ធសភា។
ការបោះឆ្នោតផ្តល់សេចក្តីទុកចិត្តជូន សម្តេចតេជោ ដើម្បីដឹកនាំស្ថាប័នកំពូលមួយនេះ គឺពិតជាបង្ហាញ យ៉ាងជាក់ច្បាស់នូវតួនាទីដ៏ឧត្តុង្គឧត្តមរបស់សមេ្តចតេជោ ដែលប្រជារាស្ត្រខ្មែរច្រើនលើសលប់គោរព ស្រឡាញ់ដ៏ជ្រាលជ្រៅ និងតែងតែមានជំនឿចិត្តយ៉ាងមុតមាំលើគតិបណ្ឌិត និងភាពវៃឆ្លាតរបស់ សម្តេច តេជោ ក្នុងការដឹកនាំប្រទេសជាតិ ក្នុងឋានៈជា នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា នាពេលកន្លងមក។

ប្រជាជាតិខ្មែរទាំងមូល ពិតជាមានមហាភ័ព្វវាសនាខ្ពស់ក្រៃលែង ដោយមានអគ្គមគ្គុទេ្ទសក៍ដ៏ឆ្នើម គឺ សមេ្តចតេជោ ដែលជាវីរកុលបុត្រខ្មែរដ៏អង់អាចក្លាហាន តែងតែរួមសុខរួមទុក្ខដោយក្តីស្មោះត្រង់បំផុត ជាមួយ ប្រជាជន និងប្រទេសជាតិ នៅគ្រប់កាលៈទេស:ទាំងអស់។ សមេ្តចតេជោ គឺជាតួអង្គដ៏មាន សារសំខាន់មិនអាចខ្វះបាន សម្រាប់ឆាកនយោបាយរបស់កម្ពុជា ទាំងក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ន ទាំងក្នុងពេល អនាគត ព្រោះវត្តមានដ៏ឧត្តុង្គឧត្តមរបស់សម្តេចតេជោ គឺជាគ្រឹះនៃការបង្រួបបង្រួមជាតិ ការកសាង ខឿន សន្តិភាព ឯករាជ្យ បូរណភាពទឹកដី ស្ថិរភាព និងការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិលើគ្រប់វិស័យ។

សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ជាកូនកសិករធ្វើស្រែចម្ការស់នៅតាមដងទន្លេមេគង្គ ក្នុងភូមិពាមកោះស្នា ស្រុកស្ទឹងត្រង់ ខេត្តកំពង់ចាម។ សម្តេចតេជោ បានប្រសូត​នៅ​ថ្ងៃអង្គារ ១៥កើត ខែពេញបូណ៌មី ឆ្នាំរោង ចត្វាស័ក ព.ស ២៤៩៦ ត្រូវនឹង​ថ្ងៃ​ទី០៥ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៥២។ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ជាកូនទី៣ ក្នុង​ចំណោម​បងប្អូន ៥នាក់។
សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ធ្លាប់បានដំណាលថា ក្តីបំណងធំបំផុតរបស់សម្តេច​កាលយុវភាព គឺចង់ត្រឹមធ្វើជាគ្រូបង្រៀនប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែរបត់ និងបញ្ហា​ប្រទេស​ជាតិ បានរុញច្រានសម្តេចតេជោឱ្យក្លាយជាមេដឹកនាំ ដែលទទួលជោគវាសនា​កំពូលរបស់ជាតិ។

បន្ទាប់ពីការធ្វើពលីកម្ម និងតស៊ូក្នុងបុព្វហេតុជាតិជាច្រើន ផលបុណ្យកើតចេញ​ពី​ភក្តីភាព និងមនសិការស្នេហាជាតិដ៏ជ្រាលជ្រៅចំពោះជាតិ និងប្រជាជន​កម្ពុជា ធ្វើឱ្យសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ទទួលបានការទុកចិត្តពីសភាសាធារណរដ្ឋប្រជា​មានិត​កម្ពុជា បោះឆ្នោតជ្រើសតាំងជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋមន្ត្រី ឬជានាយករដ្ឋ​មន្ត្រី​​នៅថ្ងៃទី១៤ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៨៥ ជំនួសលោក ចាន់ ស៊ី ដែលបានទទួល​មរណ​ភាពដោយសារមហារីកគ្រាប់ឈាម។

ជាមួយការឡើងកាន់តំណែងជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋមន្ត្រី ឬជានាយករដ្ឋមន្ត្រី​របស់​កម្ពុជានេះ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ត្រូវប្រឈមនឹងការដោះស្រាយ​បន្ទុកដ៏ធំមួយ​របស់​ជាតិ និងប្រជាជន គឺគ្រោះខ្វះខាតស្បៀង ដ្បិតមុនពេលឡើងកាន់​តំណែង​មួយឆ្នាំ ពោលនៅឆ្នាំ១៩៨៤ កម្ពុជាជួបគ្រោះទឹកជំនន់ផង និងគ្រោះរាំង​ស្ងួត​ផង។ សម្តេចតេជោ បានចាត់ទុកបញ្ហានេះ គឺជាការសាកល្បងដ៏ធំសម្រាប់សមត្ថ​ភាព​ដឹកនាំរបស់សម្តេច។ នៅពេលនោះ សម្តេចបានប្រកាសនៅមុខ​សមាជិក​រដ្ឋ​សភាទាំងអស់ថា «មិនត្រូវទុកឱ្យប្រជាជនណាម្នាក់ស្លាប់ដោយអត់បាយ ដោយ​យើង​​មិនបានដឹង និងមិនបានដោះស្រាយនោះឡើយ»។

ពាក្យពេចន៍ប្តេជ្ញាចិត្តតម្កល់សុខទុក្ខរបស់ប្រជាពលរដ្ឋជាចម្បងនេះ ត្រូវបាន​សម្តេច​តេជោ ប្រកាន់ប្រើប្រាស់រហូត​មក​ក្នុងជីវិតជានាយករដ្ឋមន្ត្រីរបស់សម្តេច។
ក្រោយពេលឡើងកាន់តំណែងនេះមិនត្រឹមតែប្រឈមនឹងគ្រោះអត់ស្បៀងដែលត្រូវដោះស្រាយប៉ុណ្ណោះទេ តែនាយករដ្ឋមន្ត្រីរូបនេះនៅប្រឈមបញ្ហាជាច្រើនទៀត។ ការងារអាទិភាពចំនួន៤សំខាន់ដែលនាយករដ្ឋមន្ត្រីវ័យ៣៣រូបនេះ បានដាក់​ចេញ ដើម្បីជាបន្ទាត់នយោបាយដឹកនាំរបស់ខ្លួន គឺការស្តារឡើងវិញនូវប្រព័ន្ធ​ហេដ្ឋា​​រចនាសម្ព័ន្ធពាក់ព័ន្ធ ទឹក ផ្លូវ ភ្លើង និងការបណ្តុះបណ្តាលធនធានមនុស្ស ដែលបញ្ហាទាំង៤នេះ ត្រូវបានបំផ្លាញគ្មានសល់ក្នុងរបបប្រល័យពូជសាសន៍ ប៉ុល ពត។

ក្រៅពីការគិតគូរក្នុងការស្តារប្រទេសឡើងវិញហើយនោះ នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃរបប​សា​ធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា ត្រូវប្រឈមលើការមិនយល់គ្នាពីសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារ​នៅ​ក្នុង​​ជួរបក្ស ខណៈក្រុមខ្មែរដែលនៅសេសល់នៅតាមព្រំដែន ព្រមទាំងចលនា​តស៊ូ​ដទៃ​ទៀត ធ្វើសកម្មភាពវាយឆ្មក់ និងធ្វើសកម្មភាពផ្សេងៗប៉ងដណ្តើម​កាន់កាប់​ប្រទេសជាថ្មី។ បន្ថែមពីលើនោះពួកបស្ចិមប្រទេសមិ​ន​ត្រឹម​តែ​ដាក់​ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋ​កិច្ច​ដល់រដ្ឋាភិបាលរបស់សមមិត្ត ហ៊ុន សែន ប៉ុណ្ណោះទេ ពួកគេថែមទាំងមិន​ទទួល​ស្គាល់រដ្ឋាភិបាលសាធារណរដ្ឋ​ប្រជាមានិតកម្ពុជា​នៅអង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ថែម​ទៀតផង ហើយទទួលស្គាល់អាសនៈរបស់ខ្មែរក្រហមទៅវិញ។
ក្រៅតែពីបញ្ហានេះទៅ សមមិត្ត ហ៊ុន សែន ក្នុងឋានៈជានាយករដ្ឋមន្ត្រី នាពេល​នោះ ត្រូវប្រឈមនឹងបញ្ហាដ៏ធំមួយទៀត គឺជម្លោះ​ និងសង្គ្រាមជាមួយទ័ពខ្មែរ និងកម្លាំងចលនាតស៊ូដទៃទៀត ដែលជាឧបសគ្គដ៏ធំក្នុងកិច្ចកសាងជាតិ។

ដោយមើលឃើញថាការស្ថិតក្នុងស្ថាភាពសន្តិភាពផង និងសង្គ្រាមផង មិនអាចធ្វើ​ឱ្យ​​កម្ពុជាអាចមានការអភិវឌ្ឍ និងនាំក្តីសុខជូនប្រជាពលរដ្ឋ ហើយជាការគំរាម​កំហែង​ដល់របបដឹកនាំរបស់ខ្លួនផងនោះ។ សមមិត្ត ហ៊ុន សែន ក៏បានកើតចិត្តចង់​ស្វែងរកសុខសន្តិភាព ដោយបង្រួបបង្រួមគ្រប់ភាគីជម្លោះទាំងអស់។

បំណងបង្រួបបង្រួមជាតិ បានជំរុញឱ្យសម្តេចតេជោ ដាក់ចេញនយោបាយ​ចរចា​ជា​មួយសម្តេចព្រះបរមរតនកោដ្ឋ នរោត្តម សីហនុ រហូតឈានដល់អនុវត្តន៍នូវ​កិច្ច​ព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ២៣ តុលា ១៩៩១ នៅឆ្នាំ១៩៨៧ ហើយ​ឈាន​​ទៅអនុវត្តន៍នយោបាយឈ្នះ-ឈ្នះ បិទបញ្ចប់ភ្លើងសង្គ្រាម និងការបែក​បាក់​ជាតិកម្ពុជាទាំងស្រុងនៅថ្ងៃទី២៩ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៩៨។ ការបង្រួបបង្រួម និងឯក​ភាព​ជាការបំបែកកំណត់ត្រាជាប្រវត្តិសាស្ត្រនៃការបែកបាក់ជាតិ ក្រោយចក្រភព​អង្គរ ដែលមានរយៈពេលមិនតិចជាង ៥០០ឆ្នាំនោះឡើយ។
បន្ទាប់ពីទទួលបានជោគជ័យទាំងស្រុងលើកការបង្រួបបង្រួមជាតិ ស្របជាមួយ​វិបត្តិនយោបាយក៏ត្រូវបានធូរស្រាលចាប់ពីក្រោយឆ្នាំ១៩៩៨ ពោលគឺចាប់​ពី​ឆ្នាំ​២០០០ គឺជាពេលវេលាថ្មីមួយ ដែលសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ផ្តោតចិត្តយកទុក​ដាក់​ពេញទីលើការកសាងអភិវឌ្ឍន៍ជាតិ និងធ្វើសមាហរណកម្មជាតិ​ទៅក្នុងសហ​គមន៍​អន្តរជាតិផងដែរ។

រាប់ចាប់ពីចុងឆ្នាំ១៩៩៨មក សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានក្លាយទៅជាអគ្គមគ្គុ​ទ្ទេស​ក៍​ដឹកនាំនាវាដ៏ឆ្នើមមួយរូបក្នុងយុគ្គសម័យថ្មីនេះ ដោយបានប្រែក្លាយ​ប្រទេស​កម្ពុជា ឱ្យមានការអភិវឌ្ឍ និងរីកចម្រើនយ៉ាងលឿនលយជាទីបំផុត។ សម្តេច​តេ​ជោ ហ៊ុន សែន ត្រូវបានគេមើលឃើញជាមេដឹកនាំមានភាពបត់បែន និងប៉ិន​ប្រ​សប់​ខ្ពស់លើការដឹកនាំ ហើយនាំឱ្យមានការចាប់អារម្មណ៍ទាំងក្នុងមជ្ឈដ្ឋានជាតិ និងអន្តរជាតិ។

ក្នុងរយៈពេលប្រមាណ ២០ឆ្នាំគិតចាប់ពីឆ្នាំ១៩៩៨ ដល់ឆ្នាំ២០១៨ តាមរយៈការ​ដឹក​នាំ​របស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានធ្វើឱ្យជាតិកម្ពុជា​មានបម្រែ​បម្រួល​យ៉ាង​ខ្លាំង, ធ្វើឱ្យកម្ពុជាស្គាល់តែផ្សែងសង្គ្រាម ប្រែជាទឹកដីដ៏ស្រស់បំព្រង​អគារតូច​ធំ​ផុស​ត្រដែន ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធស្ពានថ្នល់បង្ហាញវត្តមាន​ខ្វែងខ្វាត់ពីទីក្រុង​ដល់ទី​ជន​បទ, ពលរដ្ឋកម្ពុជា ធ្លាប់តែជន់ជោរដោយទឹកភ្នែក ប្រែមកស្គាល់តែស្នាម​ញញឹម​​ដ៏ស្រស់ថ្លា។

មានសមិទ្ធផលសំខាន់ៗរបស់ជាតិជាច្រើន ឆ្លុះឱ្យឃើញពីវឌ្ឍនភាពជាតិកើត​ចេញ​ពីកិច្ចប្រឹងប្រែងពោរពេញដោយឆន្ទៈ និងស្មារតីដ៏មុះមុតក្នុងការដឹកនាំ​របស់​សម្តេច​តេជោ ហ៊ុន សែន។ ក្នុងនោះ ផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប ត្រូវបានកើនពី ៣,១០៦​លានដុល្លារអាមេរិក ដល់២៤,៦០៥ លានដុល្លារអាមេរិក, ប្រាក់ចំណូល​សម្រាប់​មនុស្សត្រូវបានកើនពី ២៥៣ដុល្លារ ដល់ ១,៥៦៣ដុល្លារ, អតិផរណា ត្រូវបាន​ថយ​ចុះពី ១៤.៧ភាគរយ មកនៅត្រឹម ៣.៤ភាគរយ, អត្រាភាពក្រីក្រថយចុះពី ៥៣.២ភាគរយ មកនៅត្រឹម ១៣.៥ភាគរយ, ទំហំទឹកប្រាក់ការនាំចេញ បានកើន​ពី ៨០០លានដុល្លារ ដល់ ១២,១២៣លានដុល្លារអាមេរិក, ទុនបម្រុងអន្តរជាតិ កើនពី ៣៩០លានដុល្លារអាមេរិក ទៅដល់ ៩,៤៩៤លានដុល្លារអាមេរិក។
ប្រាក់​សោធននិវត្តន៍អប្បបរមាក្នុងម្នាក់ បានកើនពី ៧០,០០០រៀលក្នុងមួយខែ រហូតដល់ ៤៨០,០០០រៀលក្នុងមួយខែ, ចំណូលថវិកាជាតិសរុប បានកើនពី ២៤៧លានដុល្លារអាមេរិក ដល់ ៤,៧៣២លានដុល្លារអាមេរិក, ចំនួនភ្ញៀវទេស​ចរ បានកើនពី ២៨៦,៥២៤នាក់ ដល់ ៦,២៦២,១៦៤នាក់។ រីឯអាយុកាល​សង្ឃឹមរស់របស់ប្រជាជន ត្រូវបានកើនពី ៥៦.៧ឆ្នាំ ទៅដល់ ៧០.៦ឆ្នាំ។

ព្រោះតែភាពខ្លាំងក្លាក្នុងការប្រយុទ្ធលើសមរភូមិនយោបាយនៅកម្ពុជា បិទបញ្ចប់​ភ្លើង​សង្គ្រាម នាំមកនូវសុខសន្តិភាព និងការអភិវឌ្ឍនេះធ្វើឱ្យអ្នកព័ត៌មានបរទេស [Harish C. Mehta និង Julie Mehta] ដាក់រហស្សនាមឱ្យសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ជាបុរសខ្លាំងកម្ពុជា។

ការដឹកនាំរបស់សម្តេច​តេជោ ហ៊ុន សែន ក៏ទទួលបានការសព្វព្រះរាជហឫទ័យ និងកោតសរសើរយ៉ាងខ្លាំងពីព្រះបរមរតនកោដ្ឋ នរោត្តម សីហនុ កាលពីព្រះ​អង្គ​នៅ​មានព្រះជន្ម ក៏ដូចជាព្រះមហាក្សត្រខ្មែរ ព្រះមហាក្សត្រីយ៍ ព្រមទាំងប្រជាពល​រដ្ឋខ្មែរគ្រប់ស្រទាប់វណ្ណៈ។
កម្ពុជាចាប់តាំង​ពីក្រោយ​ការបែកបាក់ចក្រភពអង្គរនាសតវត្សរ៍ទី១២ ស្គាល់តែការ​បែកបាក់ ភ្លើងសង្គ្រាម និរាសប្រាត់ប្រាស់ និងការអន់ថយ ហើយភាពល្បាញ​ល្បី​ក៏ត្រូវបានកប់បាត់ពីលើឆាកអន្តរជាតិផងដែរ។ អាចនិយាយថា​ទើបនឹង២០ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយនេះប៉ុណ្ណោះ កម្ពុជា បានស្គាល់នូវការបង្រួបបង្រួមជាតិជាថ្មី និងសាង​កេត្យា​នុភាពជាថ្មីទៅក្នុងឆាកអន្តរជាតិ ពោរពេញដោយកិត្តិយស និងមោទនភាព​សម្រាប់​ជាតិ សម្រាប់កុលបុត្រ និងកុលធីតាខ្មែរគ្រប់រូប។
នៅក្រោយឆ្នាំ២០១៨ ពោលរាប់ចាប់ពីឆ្នាំ២០១៩មក ជាពេល​វេលាមួយ​ដ៏លំបាក​សម្រាប់​​ពិភពលោក ព្រោះតែវិបត្តិនៃជំងឺកូវីដ១៩។ ប្រទេសទាំងឡាយ រួមទាំង​កម្ពុជាផង គឺពិបាកក្នុងការឆ្ពោះទៅរកកំណើនសេដ្ឋកិច្ច។ តែបើទោះ​បី​ជាយ៉ាង​ណា ក្នុងគ្រាជួបវិបត្តិទាំងនេះ បានរំលេចឱ្យឃើញពីភាពខ្លាំងពូកែរបស់សម្តេច​តេ​ជោ ក្នុងការគ្រប់គ្រងប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺកូវីដ១៩ បានលឿនរហ័ស កាត់​បន្ថយ​អត្រាស្លាប់ និងឆ្លងជំងឺកូវីដ១៩ទៅប្រជាពលរដ្ឋនាំឱ្យមានការកោតសរសើរជា​ខ្លាំងទាំងមជ្ឈដ្ឋានជាតិ និងអន្តរជាតិ។ បន្ថែមពីលើនេះ ក្នុងពេលសង្គម​ជួបវិបត្តិ​កូវីដ​១៩ បានបញ្ចេញថវិកាជាតិជាច្រើន សម្រាប់ដោះស្រាយវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចជាតិ និងធានាការទ្រទ្រង់ជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។

ក្នុងឋានៈជានាយករដ្ឋមន្ត្រី សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក្រៅតែពីការបំបែក​កំណត់​ត្រាជាប្រវត្តិសាស្ត្រក្នុងការនាំមកនូវសុខសន្តិភាព ការបង្រួបបង្រួមជាតិ ​ជំរុញ​ការ​អភិ​វឌ្ឍន៍ និង​កំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិហើយនោះ នាំឱ្យលេច​ចេញនូវ​សមិទ្ធ​ផល​ជា​ប្រវត្តិសាស្ត្រជាច្រើនទៀតពាក់ព័ន្ធក្នុងវិស័យហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្នែកដឹកជញ្ជូន ដូចជាការសាងសង់ផ្លូវល្បឿនលឿន ការសាងសង់ស្ពានឆ្លងកាត់ទន្លេជាច្រើន​ស្ពាន ពង្រីកផ្លូវជាតិកាន់តែធំៗ និងការសាងសង់ព្រលានយន្តហោះថ្មីសម្រាប់​រាជ​ធានីភ្នំពេញ និងខេត្តសៀមរាបជាដើម។ គម្រោងដឹកជញ្ជូនជាប្រវត្តិសាស្ត្រមួយ​ទៀត គឺ «ព្រែកជីហ្វូណន-តេជោ» បើទោះបីមិនទាន់បានលេចចេញជារូប​រាង​យ៉ាង​​ណាក្តី តែនៅក្នុងអាណត្តិ​ការ​ងារចុងក្រោយ សម្តេចតេជោ ក៏បានសម្រេច​ឱ្យ​ដំណើរ​គម្រោងមួយនេះផងដែរ។

ក្នុងឋានៈជានាយករដ្ឋមន្ត្រី ក៏បានបង្កើតឱ្យមានព្រឹត្តិការណ៍ជាប្រវត្តិសាស្ត្រ​ពាក់​ព័ន្ធ​​នឹងវិស័យកីឡាផងដែរ។ បន្ទាប់ពីខកខាន និងរង់ចាំអស់រយៈជាង ៦០ឆ្នាំ ព្រោះតែវិបត្តិសង្គ្រាម និងសេដ្ឋកិច្ចជាតិនោះ នៅឆ្នាំ២០២៣នេះ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន សម្រេចបានការរៀបចំព្រឹត្តិការណ៍ប្រកួតកីឡាស៊ីហ្គេម និងអាស៊ាន​ប៉ា​រ៉ា​​ហ្គេម ប្រកបដោយមោទនភាពជាទីបំផុតសម្រាប់ប្រជាជាតិកម្ពុជា។

សម្រាប់នយោបាយអន្តរជាតិវិញ ក្នុងឋានៈជានាយករដ្ឋមន្ត្រីរបស់កម្ពុជា សម្តេច​តេជោ ហ៊ុន សែន បានធ្វើឱ្យកម្ពុជា ក្លាយទៅជាដើរតួនាទី និងចូលរួម​ចំណែក​យ៉ាង​សំខាន់សម្រាប់ការដោះស្រាយបញ្ហារបស់ពិភពលោក តាមរយៈយន្តការ​អា​ស៊ាន និងក្នុងនាមជាសមាជិកអង្គការអន្តរជាតិនានា។ តាមរយៈតួនាទីទាំងនោះ ធ្វើឱ្យកិត្តិនាមកម្ពុជាខ្ទរខ្ទារ មិនមែនអន់ថយដូចអតីតកាលនោះឡើយ។

ចាប់​ពី​ថ្ងៃទី១៤ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៨៥ រហូតដល់ថ្ងៃទី២២ ខែសីហា ឆ្នាំ​២០​២​៣ សម្តេច​តេជោ បានធ្វើជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រីចំនួន ២០១៤សប្តាហ៍ ស្មើនឹង ២៦​៣​ខែ ៣៨ឆ្នាំ ៧ខែ ៨ថ្ងៃ និងស្មើ ១៤,០៩៩ថ្ងៃ។ ក្នុង​ឋានៈជានាយករដ្ឋមន្ត្រីជិត៤០ឆ្នាំ​មកនេះ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន មិនត្រឹមតែជានាយករដ្ឋមន្ត្រី​ដែល​បានប្រឹង​ប្រែង និងធ្វើពលីកម្មដើម្បីបុព្វហេតុរុងរឿងរបស់ជាតិ និងការរស់នៅ​ដ៏ប្រសើរ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ប៉ុណ្ណោះទេ តែសម្តេចបានអត់ទ្រាំរាល់ការប្រមាថ និងការវាយតម្លៃ​យ៉ាង​​អយុត្តិធម៌លើការដឹកនាំរបស់​សម្តេច​ពីសំណាក់ជនជ្រុល​និយមមួយ​ក្តាប់​តូច​ក្នុង​មជ្ឈដ្ឋានជាតិ ក៏ដូចជាអន្តរជាតិផងដែរ។ តែស្មារតីជាតិ និងប្រជាជន ប្រកប​ដោយ​មនោ​សញ្ចេតនាយ៉ាងជ្រាលជ្រៅនោះ ធ្វើឱ្យសម្តេចប្រឹងអត់ធ្មត់បៀបការ​ឈឺ​ចាប់ទាំងឡាយ ហើយសមិទ្ធផល​កើត​ចេញពីការអត់ធ្មត់នេះ សម្តេចតេជោ បាន​នាំកម្ពុជាមកកាន់ដំណាក់កាលមួយ គឺកម្ពុជារុងរឿង និងចម្រើនលូតលាស់ កម្ពុជាប្រកបដោយភាពខ្ពង់ខ្ពស់ក្នុងសុខសន្តិភាព៕

អត្ថបទដែលជាប់ទាក់ទង