**ឯកឧត្តមបណ្ឌិត គឹម សន្តិភាព ដឹកនាំកិច្ចប្រជុំបូកសរុបការងារក្រៅប្រទេស ឆ្នាំ២០២៤ និងលើកទិសដៅការងារបន្ត**កំពង់ផែសៀងហៃមើលឃើញថាការដឹកជញ្ជូនកុងតឺន័រប្រចាំឆ្នាំលើសពី ៥០លានគ្រឿងស្មើនឹង ២០ហ្វីត**ក្រុមហាម៉ាស៖ កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពតំបន់ហ្គាហ្សា កាន់តែខិតជិតជាងពេលណាៗទាំងអស់ ប្រសិនបើអ៊ីស្រាអែលមិនដាក់លក្ខខណ្ឌថ្មី**សហរដ្ឋអាមេរិក បើកការវាយប្រហារតាមអាកាសលើរដ្ឋធានីសាណារបស់ប្រទេសយេម៉ែន**ក្រសួងសាធារណការ គាំទ្រការប្រើប្រាស់យានយន្តអគ្គិសនី ស្របតាមផែនទីបង្ហាញផ្លូវការអភិវឌ្ឍវិស័យយានយន្ត និងអេឡិចត្រូនិកកម្ពុជា**រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំ អញ្ជើញប្រគល់រង្វាន់ មេដាយ និងវិញ្ញាបនបត្រជូនសិស្សានុសិស្សឆ្នើម នៃការប្រឡងគណិតវិទ្យាអង្គរលើកទី៤ ប្រចាំឆ្នាំ២០២៤**រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងព័ត៌មាន៖ ការវិនិយោគទៅលើកុមារគឺជាការវិនិយោគធំណាស់សម្រាប់ប្រទេសជាតិ**សម្ដេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត និងលោកជំទាវ ឧបត្ថម្ភជូនគ្រួសារអតីតយុទ្ធជន និងប្រជាពលរដ្ឋ ដែលមានជីវភាពលំបាកខ្វះខាតនៅឃុំដងកាំបិត ស្រុកសណ្ដាន់**មន្ទីរពេទ្យបង្អែកខេត្តព្រះសីហនុ បំភ្លឺពាក់ព័ន្ធនឹងការចុះផ្សាយព័ត៌មានមិនពិត ដែលបានផ្សាយថាមន្ទីរពេទ្យទុកអ្នកជំងឺក្រីក្រចោលមិនព្យាបាល**នាយកដ្ឋានប្រឆាំងបទល្មើសបច្ចេកវិទ្យា ស្រាវជ្រាវ និងចាប់ខ្លួនជនសង្ស័យម្នាក់ ដែលជាមុខសញ្ញាសកម្មលើបទល្មើសឆបោកប្រាក់តាមបណ្ដាញសង្គម**លោក Xi Jinping ជួបសន្ទនាជាមួយលោក Cen Haohui**ប្រសាសន៍ដ៏រួសរាយរបស់លោក Xi Jinpingធ្វើឱ្យគ្រប់មជ្ឈដ្ឋាននៅម៉ាកាវរំភើបចិត្ត**បទវិភាគ៖ការអនុវត្ត”ប្រទេសមួយ ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងពីរ”ដែលប្រកបដោយលក្ខណៈពិសេសម៉ាកាវទទួលបានផលជោគជ័យដោយគាប់ប្រសើរ**កំពង់ផែស្វយ័តក្រុងព្រះសីហនុ សម្រេចបានបរិមាណកុងតឺន័រឆ្លងកាត់កំពង់ផែចំនួន១លានTEUs**ឃាត់ខ្លួនក្មេងទំនើងចំនួន៤នាក់ ពាក់ព័ន្ធករណីដឹកជញ្ជូនកាន់កាប់អាវុធដោយគ្មានការអនុញ្ញាត**ឯកឧត្តម ហ៊ុន ម៉ានី អញ្ជើញសួរសុខទុក្ខ និងនាំយកកាដូ ជូនកុមារនៅអង្គការផ្ទះបាយកុមារ**ឯកឧត្តម ហ៊ុន ម៉ានី ប្រាប់យុវជន មុននឹងធ្វើអ្វី ត្រូវគិតគិតពីប្រយោជន៍ជាតិជាធំ**ក្រសួងបរិស្ថាន ដាក់ចេញនូវមុំយុទ្ធសាស្រ្ត “ភាពបៃតង” ឆ្ពោះទៅកម្ពុជាមានគម្របបៃតងច្រើន និងជាប្រទេសអព្យាក្រឹតកាបូននៅឆ្នាំ២០៥០**ក្រសួងធនធានទឹក ណែនាំឱ្យមានការ ប្រុងប្រយ័ត្ន ខ្ពស់ ចំពោះស្ថានភាពធាតុអាកាសដែល ប្រែប្រួលយ៉ាងឆាប់រហ័ស ដើម្បី ជៀសវាងពីគ្រោះថ្នាក់ផ្សេងៗ**ក្រុមឧទ្យានុរក្ស សហការជាមួយ កងកម្លាំងចម្រុះ ចុះប្រតិបត្តិការក្នុងភូមិសាស្ត្រខេត្តប៉ៃលិន ចំនួន ៨គោលដៅ

នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ លោកស្រី ផែថងថាន ស៊ីណាវ៉ាត្រាចេញមុខរម្ងាប់អារម្មណ៍ក្រុមប្រឆាំងលើបញ្ហាកោះគុត

បាងកក៖ នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ លោកស្រី ផែថងថាន ស៊ីណាវ៉ាត្រា បានបញ្ជាក់ថា គ្មានការសង្ស័យទេ កោះគុតជាទឹកដីអធិបតេយ្យភាពរបស់ថៃ ចំពេលមានការព្រួយបារម្ភកាន់តែខ្លាំងឡើង អំពីការបញ្ចូលកោះនេះនៅក្នុងអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នា (MoU) ឆ្នាំ២០០១ ជាមួយកម្ពុជា ដើម្បីគ្រប់គ្រងធនធាននៅក្នុងតំបន់ទាមទារត្រួតស៊ីគ្នា។

លោកស្រីបន្តថា ទាំងថៃ និងកម្ពុជា ទទួលស្គាល់កោះគុតជាទឹកដីថៃ ក្រោមសន្ធិសញ្ញាបារាំង ដោយភាគីកម្ពុជាមិនបានទាមទារយកកោះនេះឡើយ។

លោកស្រីបានដោះស្រាយការយល់ច្រឡំដែលកំពុងរីករាលពាសពេញសង្គមថៃ ដោយលើកឡើងថា វាអាចកើតចេញពីក្នុងប្រទេសថៃ និងបានធានាដល់សាធារណជនអំពីស្ថានភាពច្បាស់លាស់របស់កោះគុតជាទឹកដីថៃ។

ទាក់ទងនឹង MOU 44 ក្របខ័ណ្ឌសម្រាប់ការចរចាតំបន់ដែនសមុទ្ទត្រួតស៊ីគ្នារវាងប្រទេសថៃ និងកម្ពុជា លោកស្រី ផែថងថាន បានសង្កត់ធ្ងន់ថា៖«វានៅតែជាធរមាន និងមិនអាចលុបចោលជាឯកតោភាគីបានទេព្រោះវាជាកិច្ចព្រមព្រៀងអន្តរជាតិដែលទាមទារការយល់ព្រមពីប្រទេសទាំងពីរ»។

លោកស្រី បញ្ជាក់ ថា «MOU44» មិន ពាក់ព័ន្ធ នឹង កោះ គុត ទេ ព្រោះ ខ្សែ ព្រំដែន កម្ពុជា នៅ លើ ផែនទី មិន រាប់ បញ្ចូល កោះ នោះ ទេ។ ការពិភាក្សាក្រោម MOU44 ផ្តោតតែលើតំបន់ដែនសមុទ្ទដែលមានការបកស្រាយព្រំដែនខុសៗគ្នា ដូច្នេះទាមទារឱ្យមានការចរចាទ្វេភាគី។

លោកស្រីនាយករដ្ឋមន្ត្រី បាន កត់ សម្គាល់ ថា គណៈកម្មាធិការ ការងារ ត្រូវ ដោះស្រាយ ការ ពិភាក្សា អំពី ព្រំដែន សមុទ្ទ។ កម្ពុជា មាន គណៈកម្មាធិការ មួយ រួចហើយ ប៉ុន្តែ ដោយសារ ការ ផ្លាស់ប្ដូរ រដ្ឋាភិបាល របស់ ថៃ គណៈកម្មាធិការ របស់ ថៃ នឹង ត្រូវ រៀបចំ រចនាសម្ព័ន្ធ ឡើងវិញ។ នៅពេលបង្កើតឡើង គណៈកម្មាធិការនេះនឹងសិក្សា និងកំណត់វិធីល្អបំផុតដើម្បីបន្តការពិភាក្សា។

លោកស្រី ផែថងថាន ក៏បានច្រានចោលការយល់ខុសដែលថា ការរក្សា MOU44 បង្កប់ន័យថា ប្រទេសថៃទទួលយកការទាមទារព្រំដែនរបស់កម្ពុជា។

លោកស្រីបានពន្យល់ថា MOU44 មានពិតប្រាកដដោយសារតែការបកស្រាយព្រំដែនខុសគ្នា ក្នុងគោលបំណងផ្តល់នូវក្របខ័ណ្ឌសហប្រតិបត្តិការសម្រាប់ដោះស្រាយបញ្ហាទាំងនោះ។ កម្ពុជា បាន កំណត់ ព្រំដែន សមុទ្ទនៅ ឆ្នាំ១៩៧២ បន្ត ដោយ ថៃ នៅ ឆ្នាំ១៩៧៣ ដែល នាំ ឱ្យ មាន ការ បង្កើត MOU ជា មូលដ្ឋាន សម្រាប់ ការ សន្ទនា។

ឆ្លើយតបនឹងការអះអាងដែលថា គណៈរដ្ឋមន្ត្រីពីមុនក្រោមការដឹកនាំរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី អាភីស៊ីត វេចាជីវ៉ា (Abhisit Vejjajiva) បានលុបចោល MOU44 នោះ លោកស្រីបានបំភ្លឺថា វាមិនអាចទុកជាមោឃៈបានទេ ប្រសិនបើគ្មានការព្រមព្រៀងគ្នា និងការយល់ព្រមពីសភា ដែលតម្រូវដោយច្បាប់។

ចំពោះការអំពាវនាវឱ្យលុបចោល MOU44 ដើម្បីជៀសវាងជម្លោះនាពេលខាងមុខ កូនស្រីពៅរបស់លោក ថាក់ស៊ីន រូបនេះបានចោទសួរអំពីហេតុផលដោយសង្កត់ធ្ងន់ថា ទស្សនៈខុសគ្នារវាងប្រជាជាតិទាំង២ ទាមទារឱ្យមានកិច្ចព្រមព្រៀង ដើម្បីសម្រួលដល់ការពិភាក្សាដោយសន្តិវិធី។ MOU អនុញ្ញាតឱ្យទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរដើម្បីទប់ស្កាត់ជម្លោះ ហើយការលុបចោលឯកតោភាគីអាចនាំឱ្យកម្ពុជា ចាត់វិធានការផ្លូវច្បាប់ ដោយមិនផ្តល់ផលប្រយោជន៍ជាក់ស្តែង។

លោកស្រី បាន ជំរុញ កុំ ឱ្យ បញ្ហា នយោបាយ រំខាន ដល់ ទំនាក់ទំនង អន្តរជាតិ ដោយ កត់សម្គាល់ថា ដៃគូ ចម្រុះ គាំទ្រ ការបន្ត ការងារ ក្រោម MOU44។ លោកស្រីបានលើកឡើងថា៖«ដើម្បីឱ្យច្បាស់ វាមិនមានហេតុផលលាក់កំបាំងទេ។ នេះ គ្រាន់តែ ជា ក្របខណ្ឌ ច្បាប់ មិនមែន ជា បន្ទុក សម្រាប់ ខ្ញុំ ទេ » ។ ស្តីពីវិធីសាស្ដ្ររបស់ប្រទេសថៃ ចំពោះផលប្រយោជន៍រួមដែនសមុទ្ទ នាយករដ្ឋមន្ត្រីបានគូសបញ្ជាក់ពីតម្រូវការសម្រាប់ការត្រួតពិនិត្យឱ្យបានហ្មត់ចត់ ដើម្បីធានាបាននូវការចែករំលែកធនធានប្រកបដោយសមធម៌ ដែលផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់ប្រជាជាតិទាំងពីរ។ នៅពេលសួរថា តើទំនាក់ទំនងវិជ្ជមានរបស់អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីថាក់ស៊ីន ស៊ីណាវ៉ាត្រា ជាមួយកម្ពុជា អាចជួយក្នុងការពិភាក្សាដែរឬទេ លោកស្រីបានទទួលស្គាល់ថាទំនាក់ទំនងល្អអាចជំរុញទំនាក់ទំនងដ៏រឹងមាំ ស្រដៀងទៅនឹងការបើកកិច្ចសន្ទនារវាងមិត្តជិតស្និទ្ធ។ យ៉ាង ណា ក៏ ដោយ លោក ស្រី បញ្ជាក់ ថា ប្រយោជន៍ ជាតិ គួរ តែ ចាត់ ចែង ដោយ គណៈកម្មាធិកា រ ដើម្បី បញ្ចៀស ការ ប្រឆាំង។ សម្រាប់បញ្ហាជាតិសំខាន់ៗ វិធីសាស្ដ្ររបស់គណៈកម្មាធិការផ្តល់នូវការសម្រេចចិត្តប្រកបដោយតុល្យភាព ផ្តល់ព័ត៌មាន និងយុត្តិធម៌។

ជាចុងក្រោយ លោកស្រីនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានរាយរាប់ថា៖«ខ្ញុំ បញ្ជាក់ ថា រដ្ឋាភិបាល នឹង ការពារ ផលប្រយោជន៍ ជាតិ ឱ្យ បាន ពេញលេញ ព្រោះ ខ្ញុំ ជា ជនជាតិ ថៃ ១០០ ភាគរយ ហើយ ថៃ និង ប្រជាជន ជាអាទិភាព។ រដ្ឋាភិបាល ប្តេជ្ញា ការពារ ទឹកដី របស់ ប្រទេស ថៃ ទាំង ស្រុង និង ធានា នូវ សុភមង្គល របស់ ប្រជាជន នោះ គឺជា បេសកកម្ម របស់ យើង»។

គួរបញ្ជាក់ថា កោះគុត បានក្លាយជាប្រធានបទក្ដៅនៅពេលដែលឥស្សរជនសំខាន់ៗនៃគណបក្សផាឡាង ប្រាឆារ៉ាត់ (PPRP) ធ្វើសន្និសីទសារព័ត៌មានកាលពីថ្ងៃសប្តាហ៍មុន ដើម្បីប្រឆាំងនឹងការពិភាក្សា ស្តីពីការអភិវឌ្ឍរួមគ្នានៃធនធានប្រេង និងឧស្ម័ននៅឈូងសមុទ្ទ ក្រោមក្របខណ្ឌអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់ (MoU) ឆ្នាំ២០០១ ដែលពួកគេអះអាងថា អាចបណ្តាលឱ្យប្រទេសថៃបាត់បង់ទឹកដី។

គណបក្សផាឡាង ប្រាឆារ៉ាត់នឹងដាក់លិខិតចំហមួយទៅកាន់លោកស្រីនាយករដ្ឋមន្ត្រី ផែថងថាន ស៊ីណាវ៉ាត្រា ដោយជំរុញឱ្យលោកស្រីបញ្ឈប់កិច្ចចរចាទាំងនេះ។ MoU ដើមឡើយត្រូវបានចុះហត្ថលេខាក្រោមរាជរដ្ឋាភិបាល ដឹកនាំដោយអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រី ថាក់ស៊ីន ស៊ីណាវ៉ាត្រា។ លោក ធីរ៉ាឆៃ ភូវ៉ាណាតណារ៉ានូបាឡា អតីតរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុ និងជាប្រធានគណៈកម្មាធិការសិក្សារបស់បក្ស ផាឡាំង ប្រាឆារ៉ាត់ បានអះអាងថា MoU រួមមាន៖ ការទាមទារទឹកដីដោយប្រទេសកម្ពុជា ដែលផ្ទុយនឹងសន្ធិសញ្ញាបារាំង-សៀម ឆ្នាំ១៩០៧ ធ្វើឱ្យ MoU ខុសច្បាប់៕

អត្ថបទដែលជាប់ទាក់ទង