**កម្ពុជា-អឺរ៉ុប វាយតម្លៃខ្ពស់អំពីទំនាក់ទំនង និងភាពជាដៃគូ ដែលបានរួមចំណែកយ៉ាងធំធេងក្នុងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច-សង្គមនៅកម្ពុជា**យ៉ាងហោចណាស់មនុស្ស ២៧នាក់ បានស្លាប់ បន្ទាប់ពីទូកជនចំណាកស្រុក ២គ្រឿង បានលិចនៅក្នុងដែនទឹកនៃទីក្រុង Sfax ប្រទេសទុយនីស៊ី**ក្នុង១ខែធ្នូ ២០២៤ មានភ្ញៀវទេសចរចូលទស្សនារមណីយដ្ឋានប្រាសាទព្រះវិហារ និងប្រាសាទកោះកេរជិត ១៥០០០នាក់**ក្រសួងពាណិជ្ជកម្មអាមេរិក កំពុងពិចារណាលើច្បាប់ថ្មី ដែលអាចហាមឃាត់យន្តហោះគ្មានមនុស្សបើករបស់ចិន នៅសហរដ្ឋអាមេរិក**អ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ច៖ តួលេខប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាឆ្នាំ២០២៥ ចំនួន២០៨ដុល្លារ ធ្វើឱ្យកម្ពុជានៅតែរក្សាខ្លួនចូលរួមប្រកួតប្រជែងការទាក់ទាញការវិនិយោគ**ពលរដ្ឋរងគ្រោះដោយភ្លើងឆេះផ្ទះចំនួន៦គ្រួសារ ក្នុងស្រុកមុខកំពូល ទទួលបានអំណោយមនុស្សធម៌ពីសាខាកាកបាទក្រហមកម្ពុជាខេត្តកណ្ដាល**រដ្ឋមន្រ្តី ឈាង រ៉ា ណែនាំដល់នាយកដ្ឋានអភិវឌ្ឍន៍ធនធានមនុស្ស ត្រូវបន្តធ្វើនវានុវត្តន៍ជាបន្តបន្ទាប់ទៀត ក្នុងការពង្រឹង និងបង្កើនសមត្ថភាពបណ្តុះបណ្តាលធនធានមនុស្ស វិស័យសុខាភិបាល**ខ្មាន់កាំភ្លើងបាញ់សម្លាប់​មនុស្ស​១២​នាក់​នៅ​ទីក្រុង​តូច​ម៉ុង​តេ​ណេ​ហ្គ្រោ​**ការវិនិយោគបៃតងនៅក្នុងវិស័យបរិស្ថានកំពុងទទួលបានការចាប់អារម្មណ៍ពីវិនិយោគិនអន្តរជាតិ**ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រី ថោ ជេដ្ឋា អញ្ជើញជួបសំណេះសំណាលជាមួយគណៈកម្មាធិការសហគមន៍កសិករប្រើប្រាស់ទឹកនៃប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រកំពីងពួយ និងចុះត្រួតពិនិត្យជាក់ស្តែងប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រកំពីងពួយ ក្នុងស្រុកបាណន់**សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត និងលោកជំទាវបណ្ឌិត អញ្ជើញគោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធសព អគ្គមហាឧបាសិកាពុទ្ធសាសនូបត្ថម្ភក៍ យស់ ស៊ីមន ដែលត្រូវជាភរិយា នាយឧត្តមសេនីយ៍ ម៉ឹង សំផន**ប្រទេសរូម៉ានី និងប៊ុលហ្ការី បានក្លាយជាសមាជិកពេញលេញ នៃតំបន់ Schengen របស់សហភាពអឺរ៉ុប**ប៉ូលិសហ្វីលីពីន៖ ដ្រូនក្រោមទឹក១គ្រឿង ដែលសង្ស័យមានប្រភពមកពីចិន ត្រូវបានស្រង់ចេញពីដែនទឹក នៅក្បែរឆ្នេរភាគកណ្តាលនៃប្រទេស**ឯកឧត្តម វ៉ាត់ ចំរើន៖ សមិទ្ធផលធំៗ ចំនួន៣ ដែល NOCC សម្រេចបានក្នុងឆ្នាំ២០២៤**គណៈប្រតិភូក្រសួងសុខាភិបាល ចូលរួមគោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធសព ឯកឧត្តមបណ្ឌិត ម៉ាន់ម៉ូហាន់ សិញ អតីតនាយករដ្ឋមន្រ្តីឥណ្ឌា**រដ្ឋមន្រ្ដីក្រសួងអភិវឌ្ឍន៍ជនបទ អញ្ជើញដឹកនាំកិច្ចប្រជុំគណៈកម្មការដឹកនាំ គ្រប់គ្រង ត្រួតពិនិត្យ និងវាយតម្លៃការងារអភិវឌ្ឍន៍សហគមន៍ជនបទ និងចលនាភូមិគំរូ**អភិបាលខេត្តកណ្ដាល សំណូមពរដល់មាតា-បិតា អាណាព្យាបាល ធ្វើការអប់រំ និងតាមដានសកម្មភាពរបស់កូនៗ ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាកុំឱ្យពួកគេក្លាយជាក្មេងទំនើង ប៉ះពាល់ដល់អ្នកដទៃ និងសង្គម**អាជ្ញាធរប៉ាឡេស្ទីន ផ្អាកការផ្សាយរបស់ទូរទស្សន៍កាតា Al Jazeera ជាបណ្តោះអាសន្ន ដោយលើកឡើងថា មានការផ្សព្វផ្សាយបែបញុះញង់**នាយកប្រតិបត្តិក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ Jeju Air ត្រូវបានហាមឃាត់មិនឱ្យចាកចេញពីប្រទេស បន្ទាប់ពីយន្តហោះដឹកអ្នកដំណើររបស់អាកាសចរណ៍នេះ ជួបគ្រោះថ្នាក់ផ្ទុះឆេះ**កម្មករបរទេសប្រហែល២៤០០០នាក់ បានចាកចេញពីប្រទេសហ្វីលីពីន បន្ទាប់ពីកាស៊ីណូអនឡាញបិទទ្វារ

បទវិភាគ៖ធាតុពិតនៃអ្វីដែលហៅថា “សហរដ្ឋអាមេរិកជាអាទិភាព” គឺ”សន្លឹកឆ្នោតសំខាន់ជាងប្រជាជន”


នាពេលថ្មីៗកន្លងទៅនេះ ប្រព័ន្ធសារព័ត៌មានអាមេរិកបានបញ្ចេញសញ្ញាខុសឆ្គងជាញឹកញាប់ដោយអះអាងថា អាមេរិកកំពុងពិភាក្សាអំពីការលុបចោលគោលនយោបាយយកពន្ធគយខ្ពស់មួយចំនួនទៅលើផលិតផលចិនដែលបានដាក់ចេញដោយរដ្ឋាភិបាលអាណតិ្តមុនដើម្បីបន្ធូរបន្ថយកម្លាំងសម្ពាធខាងអតិផរណាដែលបានបំបែកកំណត់ត្រាថ្មីជាច្រើនលើកច្រើនសារ ។ ប្រព័ន្ធសារព័ត៌មានជាច្រើនបានដកស្រង់ពាក្យសម្តីរបស់ឥស្សរជនអ្នកដឹងប្រភពព័ត៌មានថា រដ្ឋអំណាចលោក ចូ បៃដិន ប្រហែលនឹងលុបចោលពន្ធគយ”បន្តិចបន្តួច” ។
តើពន្ធគយ”បន្តិចបន្តួច”នេះដល់កម្រិតយ៉ាងណា? ពោលគឺ ១ ម៉ឺនលានដុល្លារអាមេរិកប្រហែលត្រូវជា ២,៧ ភាគរយនៃផលិតផលចិនដែលត្រូវហូតពន្ធខ្ពស់ក្នុងតម្លៃសរុប ៣៧០ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ។
នៅសហរដ្ឋអាមេរិក ដោយសារអ្នកនយោបាយមួយចំនួនគិតតែផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួនយ៉ាងខ្លាំងនិងការរឹតត្បិតគ្នាទៅវិញទៅមកនៃក្រុមផលប្រយោជន៍ខុសៗគ្នា បានជារឿងជាច្រើនគឺ ប្រហែលគ្រាន់តែជាពាក្យស្លោកប៉ុណ្ណោះ វាមិនអាចទទួលបានលទ្ធផលអ្វីនៅទីបំផុតឡើយ ។ ដោយឡែកលើកនេះ គ្រាន់តែជាសម្តែងឆាកល្ខោនជាថ្មីឡើងវិញប៉ុណ្ណោះ ។ តាមពិតទៅ អ្នកផងទាំងពួងបានឃើញច្បាស់នូវការពិតពីរចំណុច ពោលគឺ៖ទីមួយ អ្នកនយោបាយអាមេរិកដាច់ខាតមិនអាចទទួលរងការខាតបង់ខាងនយោបាយផ្ទាល់ខ្លួនដើម្បីគាំពារផលប្រយោជន៍ជាតិរបស់អាមេរិក ស្តាប់និងដោះស្រាយនូវសំណូមពររបស់សហគ្រាសនិងប្រជាជននោះទេ នៅចុងបំផុត អ្វីៗទាំងអស់សុទ្ធតែសម្រេចដោយ”សន្លឹកឆ្នោត” ។ ទីពីរ ក្នុងបញ្ហាលុបចោលគោលនយោបាយយកពន្ធលើផលិតផលចិន រដ្ឋាភិបាលអាមេរិកបានអូសបន្លាយកាន់តែយូរ ក៏នឹងបណ្តាលឱ្យសេដ្ឋកិច្ចអាមេរិកខាតបង់កាន់តែច្រើន ។
សូមបញ្ជាក់ថា ក្នុងរយៈពេល ៤ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ការពិតជាក់ស្តែងនិងទិន្នន័យដ៏ច្រើនរាប់មិនអស់បានបញ្ជាក់ថា សង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មដែលអាមេរិកបំផុសសំដៅចំពោះប្រទេសចិនទទួលបរាជ័យទាំងស្រុង ។ ចាប់ពីពាក់កណ្តាលឆ្នាំ ២០១៨ ដល់ខែមេសាឆ្នាំនេះ សង្រ្គាមពាណិជ្ជកម្មដែលអាមេរិកបំផុសសំដៅចំពោះប្រទេសចិនបានបណ្តាលឱ្យជនជាតិអាមេរិករងការខាតបង់ប្រាក់ចំនួន ១២៩ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកទៀត ។ លោក Alex Durante សេដ្ឋវិទូនៃធនាគារគំនិតសម្រាប់សិក្សាស្រាវជ្រាវពីគោលនយោបាយពន្ធដាររបស់អាមេរិកបានចេញផ្សាយអត្ថបទនាពេលថ្មីៗកន្លងទៅនេះថា ពន្ធគយដែលដំឡើងទៅលើផលិតផលចិន វាស្ទើរតែទទួលរងដោយសហគ្រាសនិងអ្នកប្រើប្រាស់នៃអាមេរិកទាំងស្រុង តែមិនមែនជាសហគ្រាសចិនតាមផែនការដំបូង ។
បំណាច់ជាបែបនេះ ហេតុអ្វីបានជាអ្នកនយោបាយអាមេរិកតែងតែមានការស្ទាក់ស្ទើរមិនដាច់ស្រេច ? កត្តាសំខាន់បំផុត គឺ “សន្លឹកឆ្នោត” ។ ឥស្សរជនអ្នកដឹងប្រភពព័ត៌មានបានបង្ហើបថា មួយផ្នែក លោក ចូ បៃដិន គ្រោងនឹងលុបចោលគោលនយោបាយយកពន្ធគយ”បន្តិចបន្តួច”លើផលិតផលចិន មួយផែ្នកទៀត លោកមានបំណងចង់បង្កើនការត្រួតពិនិត្យចំពោះពន្ធគយក្នុងវិស័យសំខាន់ៗ ដូចជា វត្ថុពាក់កណ្ដាលចម្លងជាដើម ក្នុងន័យទទួលបានអ្វីដែលហៅថា “តុល្យភាព” ។
ដើម្បីទទួលបានជោគជ័យក្នុងការបោះឆ្នោត អ្នកនយោបាយអាមេរិកជ្រើសរើសការបោះបង់ចោលផលប្រយោជន៍របស់ប្រជាជនសាមញ្ញដែលបាននិងកំពុងធ្លាក់ក្នុងភាពលំបាកដោយសារការឡើងថ្លៃនៃថ្លៃជួលផ្ទះ ថ្លៃសាំងនិងថ្លៃស្បៀងអាហារ ។ ដូច្នេះ ធាតុពិតនៃអ្វីដែលហៅថា “សហរដ្ឋអាមេរិកជាអាទិភាព” តាមពិតទៅ បើនិយាយកាន់តែត្រឹមត្រូវទៅគឺថា “សន្លឹកឆ្នោតសំខាន់ជាងប្រជាជន” ។
ក្នុងនាមជាអង្គភាពសេដ្ឋកិច្ចធំបំផុតទាំងពីរនៅទូទាំងពិភពលោក បើសិនជាចិននិងអាមេរិក”មានទំនាក់ទំនងល្អនឹងអាចផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់គ្នាទៅវិញទៅមក តែបើសិនជាធ្វើបដិបក្ខគ្នាក៏នឹងមានផលប៉ះពាល់ទាំងសងខាង “នេះគឺជាការពិតជាក់ស្តែងដែលត្រូវបញ្ជាក់ម្តងហើយម្តងទៀត ។ ប្រឈមនឹងសហរដ្ឋអាមេរិកដែលមានការការស្ទាក់ស្ទើរមិនដាច់ស្រេចលើបញ្ហាពន្ធគយ ប្រទេសចិនក៏បានបង្ហាញឱ្យឃើញនូវអាកប្បកិរិយាយ៉ាងច្បាស់លាស់ថា មានតែលុបចោលគោលនយោបាយដំឡើងពន្ធគយទាំងអស់ទៅលើផលិតផលចិន ទើបអាចមានអំណោយផលដល់ប្រទេសទាំងពីរ ចិននិងអាមេរិក ក៏ដូចជាមានអំណោយផលដល់ពិភពលោកផងដែរ ៕
វិទ្យុមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន

អត្ថបទដែលជាប់ទាក់ទង