**សម្ដេច ឃួន សុដារី វាយតម្លៃចំពោះវត្តមានប្រធានសភានេប៉ាល់ ចូលរួមសម័យប្រជុំពេញអង្គ IPTP លើកទី១១ ជាការបង្ហាញឆន្ទៈស្រឡាញ់ និងការពារសន្តិភាព**ប្រធានរដ្ឋសភាកម្ពុជា លើកទឹកចិត្តអគ្គលេខាធិការដ្ឋានអាយប៉ា សហការជាមួយ IPTP ដើម្បីលើកម្ពស់សន្តិភាព**បណ្ឌិត កៅ គឹមហួន កោតសរសើរសភាកម្ពុជា ក្នុងការរៀបចំសម័យប្រជុំអន្តរសភាដើម្បីភាពអត់ឱន និងសន្តិភាព**លទ្ធផលនៃមហាសន្និបាតលើកទី១២ នៃសន្និសីទអន្តរជាតិនៃគណបក្សនយោបាយនៅអាស៊ី (ICAPP) ប្រព្រឹត្ដទៅពីថ្ងៃទី២១-២៣ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤ នៅរាជធានីភ្នំពេញ**អាមេរិកជឿថា កងទ័ពកូរ៉េខាងជើងដែលកំពុងប្រមូលផ្តុំនៅរុស្ស៊ី នឹងចូលធ្វើសង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែនឆាប់ៗខាងមុខនេះ**អ៊ុយក្រែន អះអាងថាខ្លួនបានបង្កើនការអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធការពារដែនអាកាស ក្រោយរុស្ស៉ីចាប់ផ្តើមប្រើមីស៉ីលស៊េរីថ្មី**ឯកឧត្តម កែ គឹមយ៉ាន ស្នើដល់គ្រប់សមាសភាពទាំងអស់ បន្តចូលរួមរក្សាការពារឲ្យបាននូវសុខសន្តិភាព ស្ថិរភាពនយោបាយ សុខដុមនីយ៍កម្មជាតិសាសន៍ និងសាសនា**ប្រមុខ NATO ជួបពិភាក្សាជាមួយប្រធានាធិបតីជាប់ឆ្នោតអាមេរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំ ក្នុងរដ្ឋ Florida**ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍តួកគី ប្រកាសអំពីការពិនិត្យរៀបចំឱ្យមានការហោះហើរត្រង់មកកម្ពុជា**ស្រ្តីជនជាតិអូស្រ្តាលីម្នាក់ទៀត បានបាត់បង់ជីវិត ដោយសារពុលស្រា នៅប្រទេសឡាវ**កូរ៉េខាងជើង ថ្កោលទោសការធ្វើសមយុទ្ធយោធារួមគ្នា រវាងសហរដ្ឋអាមេរិក កូរ៉េខាងត្បូង និងជប៉ុន ហើយព្រមានថា ខ្លួននឹងធ្វើសកម្មភាពភ្លាមៗ ប្រសិនបើចាំបាច់**ឯកឧត្តម ប្រាក់ សំអឿន អញ្ជើញចូលរួមក្នុងពិធីបិទអនុសំវច្ឆរមហាសន្និបាតមន្ត្រីសង្ឃទូទាំងប្រទេសលើកទី៣២ ឆ្នាំ២០២៤**ឯកឧត្ដមទេសរដ្ឋមន្ដ្រី គី តិច ដឹកនាំក្រុមគ្រូពេទ្យភ្នែកស្ម័គ្រចិត្ត ចុះពិនិត្យព្យាបាល វាស់ភ្នែក និងចែកវែនតាដោយមិនគិតថ្លៃជូនពលរដ្ឋនៅស្រុកបាទី**ឯកឧត្តមទេសរដ្ឋមន្ត្រី សក់ សេដ្ឋា អញ្ជើញចូលរួមក្នុងពិធីបិទអនុសំវច្ឆរមហាសន្និបាតមន្ត្រីសង្ឃទូទាំងប្រទេសលើកទី៣២ ឆ្នាំ២០២៤**ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ស សុខា បង្ហាញក្ដីរីករាយនៅពេលអាហារូបកណ៍ ជិត ២ពាន់កន្លែង ទទួលការស្នើសុំពីសិស្ស-និស្សិត ក្នុងរយៈពេលដ៏ខ្លី**មនុស្ស ១១នាក់ស្លាប់ បន្ទាប់ពីការវាយប្រហារតាមអាកាសដ៏ខ្លាំងក្លារបស់អ៉ីស្រាអែល នៅកណ្តាលក្រុងបេរូត**ឯកឧត្ដម សួស យ៉ារ៉ា៖ កម្ពុជាចង់ឱ្យគំរូនៃសន្តិភាពនៅកម្ពុជា អាចត្រូវបានបញ្ចូលទៅក្នុងធម្មនុញ្ញសន្តិភាពសកល ដើម្បីចែករំលែកនូវ គំរូនៃសន្តិភាព និងការផ្សះផ្សារ**អ្នករាយការណ៍ពិសេស ICAPP៖ ពិភពលោកកំពុងសិក្សាអំពីគំរូដ៏សំខាន់កម្ពុជា ក្នុងការកសាងសន្តិភាព និងការផ្សះផ្សា**រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងវប្បធម៌៖ គោលការណ៍នៃការកសាងសន្តិភាព និងការផ្សះផ្សា ជាពិសេសគឺតួនាទីរបស់វប្បធម៌ គឺជាការផ្លាស់ប្ដូរបរិយាកាសពិភពលោក**រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងកិច្ចការនារី ធ្វើសេចក្តីរាយការណ៍អំពីលទ្ធផលកិច្ចប្រជុំតុមូល នៃគណបក្សនយោបាយអន្តរតំបន់ របស់ ICAPP

អ៊ីស្រាអែល និងលីបង់ឈានដល់កិច្ចព្រមព្រៀងជាប្រវត្តិសាស្ត្រ ដោយបើកផ្លូវឆ្ពោះទៅរកការរុករកឧស្ម័នដ៏សម្បូរបែប


អ៊ីស្រាអែល៖ អ៊ីស្រាអែល និងលីបង់បានឈានដល់កិច្ចព្រមព្រៀងជាប្រវត្តិសាស្ត្រមួយ ដែលមេដឹកនាំភាគីនីមួយៗបាននិយាយដាច់ដោយឡែកពីគ្នាកាលពីថ្ងៃអង្គារ ដោយបានដោះស្រាយជម្លោះព្រំដែនសមុទ្រដែលអូសបន្លាយរយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំពាក់ព័ន្ធនឹងតំបន់ប្រេង និងឧស្ម័នសំខាន់ៗនៅសមុទ្រមេឌីទែរ៉ាណេ។

សហរដ្ឋអាមេរិកបាននិងកំពុងព្យាយាមធ្វើឈ្មួញកណ្តាលកិច្ចព្រមព្រៀងរវាងប្រទេសជិតខាងលើផ្ទៃដី ៨៦០ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ (៣៣២ ម៉ាយការ៉េ) នៃសមុទ្រដែលមានជម្លោះអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំ។
វារួមបញ្ចូលទាំងតំបន់ប្រេង និងឧស្ម័ន Karish និងតំបន់ដែលគេស្គាល់ថាជាសក្តានុពល Qanaa ដែលត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងធ្លាក់ចូលទៅក្នុងដែនទឹករបស់អ៊ីស្រាអែល និងលីបង់ ក្រោមកិច្ចព្រមព្រៀង។ អ៊ីស្រាអែល​បាន​និយាយ​ថា ខ្លួន​នឹង​ចាប់​ផ្តើម​ទាញ​យក​ប្រេង និង​ឧស្ម័ន​ពី Karish ហើយ​នាំ​ចេញ​ទៅ​អឺរ៉ុប​ឆាប់ៗ។
ប្រធានាធិបតីលីបង់ លោក Michel Aoun បានថ្លែងនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយម៉ោងបន្ទាប់ពីទទួលបានសំណើចុងក្រោយរបស់អ៊ីស្រាអែល តាមរយៈអ្នកសម្របសម្រួលអាមេរិក Amos Hochstein ថា “កំណែចុងក្រោយនៃការផ្តល់ជូននេះគឺពេញចិត្តចំពោះប្រទេសលីបង់ ហើយបំពេញតាមការទាមទាររបស់ខ្លួន និងរក្សាសិទ្ធិរបស់ប្រទេសលីបង់នៃទ្រព្យសម្បត្តិធម្មជាតិនេះ” ។

Aoun បានអោយដឹងថាគាត់សង្ឃឹមថាកិច្ចព្រមព្រៀងដែលមិនទាន់ត្រូវបានចុះហត្ថលេខានឹងត្រូវបានប្រកាស “ឱ្យបានឆាប់តាមដែលអាចធ្វើទៅបាន” ។
នាយករដ្ឋមន្ត្រីអ៊ីស្រាអែល លោក Yair Lapid បានអោយដឹងថា “នេះគឺជាសមិទ្ធិផលជាប្រវត្តិសាស្ត្រដែលនឹងពង្រឹងសន្តិសុខរបស់អ៊ីស្រាអែល ចាក់បញ្ចូលប្រាក់រាប់ពាន់លានចូលទៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចរបស់អ៊ីស្រាអែល និងធានាស្ថិរភាពនៃព្រំដែនភាគខាងជើងរបស់យើង” ។

លោក Lapid បានថ្លែងថា សេចក្តីព្រាងកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ឆ្លើយតបនឹងគោលការណ៍សន្តិសុខ និងសេដ្ឋកិច្ចទាំងអស់ ដែលដាក់ចេញដោយអ៊ីស្រាអែល។
លោកបានអោយដឹងថា នាយករដ្ឋមន្ត្រីអ៊ីស្រាអែលនឹងកោះប្រជុំគណៈរដ្ឋមន្ត្រីសន្តិសុខនៅថ្ងៃពុធ បន្តដោយកិច្ចប្រជុំពិសេសរបស់រដ្ឋាភិបាល។

មន្ត្រីលីបង់បានអោយដឹងថា កិច្ចព្រមព្រៀងនេះមិនមានន័យថា “សន្ធិសញ្ញា” ណាមួយនឹងត្រូវបានចុះហត្ថលេខាជាមួយអ៊ីស្រាអែលទេ ហើយកិច្ចព្រមព្រៀងនេះមិនមែនជាជំហានឆ្ពោះទៅរកភាពប្រក្រតីនៃទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរ ដែលមានលក្ខណៈបច្ចេកទេសនៅក្នុងសង្គ្រាមនោះទេ។កាលពីព្រឹកថ្ងៃអង្គារ អ្នកចរចាលីបង់ និងជាអនុប្រធានសភាលោក Elias Bou Saab បានប្រាប់ CNN ថា “ប្រទេសលីបង់មានអារម្មណ៍ថា [កិច្ចព្រមព្រៀង] ពិចារណាលើតម្រូវការទាំងអស់របស់ប្រទេសលីបង់ ហើយយើងជឿថាភាគីម្ខាងទៀតគួរតែមានអារម្មណ៍ដូចគ្នា” ។ទន្ទឹមនឹងនេះ ប្រធានអ្នកចរចាអ៊ីស្រាអែល Eyal Hulata បានអោយដឹងថា “រាល់ការទាមទាររបស់យើងត្រូវបានបំពេញ ការផ្លាស់ប្តូរដែលយើងស្នើសុំត្រូវបានកែតម្រូវ។ យើងបានការពារផលប្រយោជន៍សន្តិសុខរបស់អ៊ីស្រាអែល ហើយកំពុងធ្វើដំណើរឆ្ពោះទៅរកកិច្ចព្រមព្រៀងជាប្រវត្តិសាស្ត្រមួយ”។

កាលពីថ្ងៃអង្គារ រដ្ឋមន្ត្រីថាមពលលីបង់ លោក Walid Fayyad ក៏បាននិយាយផងដែរថា ក្រុមហ៊ុនថាមពលបារាំង Total ដែលជាម្ចាស់កិច្ចសន្យារុករកដែនទឹកលីបង់ នឹងចាប់ផ្តើមធ្វើការលើការរំពឹងទុក Qanaa “ភ្លាមៗ” ។
ការពិភាក្សាទទួលបានសន្ទុះបន្ទាប់ពីក្រុមហ៊ុនរុករកប្រេង និងឧស្ម័នដែលមានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងឡុងដ៍ Energean បានមកដល់ក្នុងខែមិថុនា ដើម្បីចាប់ផ្តើមការអភិវឌ្ឍន៍តំបន់ Karish ក្នុងនាមអ៊ីស្រាអែល។ទោះបីជាកប៉ាល់ Energean ស្ថិតនៅភាគខាងត្បូងនៃតំបន់ជម្លោះក៏ដោយ ប៉ុន្តែផ្នែកមួយនៃវាលគឺស្ថិតនៅក្នុងតំបន់មួយដែលលីបង់បានទាមទារ។ក្រុមហេសបូឡា ដែលជាក្រុមជីវពលស៊ីអ៊ីតលីបង់ ដែលគាំទ្រដោយអ៊ីរ៉ង់ដ៏មានឥទ្ធិពល បានគំរាមកំហែងដល់កន្លែងខួងយកឧស្ម័នរបស់ Energean ប្រសិនបើពួកគេចាប់ផ្តើមផលិតឧស្ម័ន មុនពេលកិច្ចព្រមព្រៀងមួយត្រូវបានសម្រេច។

កាលពីថ្ងៃអង្គារ ក្រុមហេសបូឡាហ៍បានបដិសេធមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយនៅពេលទាក់ទងដោយ CNN ប៉ុន្តែក្រុមប្រដាប់អាវុធគាំទ្រដោយអ៊ីរ៉ង់ពីមុនបាននិយាយថា ខ្លួននឹងគោរពតាមកិច្ចព្រមព្រៀងណាមួយដែលបានចុះហត្ថលេខាដោយរដ្ឋាភិបាលលីបង់។
កិច្ចព្រមព្រៀងជាប្រវត្តិសាស្ត្រមិនប៉ះពាល់ដល់ព្រំដែនដីគោកទេ ប៉ុន្តែវាទំនងជាបន្ធូរបន្ថយភាពតានតឹងផ្នែកសន្តិសុខ និងសេដ្ឋកិច្ចសម្រាប់ប្រជាជាតិទាំងពីរ។
នាយករដ្ឋមន្ត្រីចាំផ្ទះរបស់ប្រទេសលីបង់ លោក Najib Mikati បាននិយាយកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ថា កិច្ចព្រមព្រៀងមួយ “នឹងបញ្ចៀសយើងពីសង្គ្រាមច្បាស់លាស់នៅក្នុងតំបន់” ។

 

អត្ថបទដែលជាប់ទាក់ទង