**ឆ្នាំនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលសម្ដេចធិបតី រកបានកូនចៅអ្នកភូមិ ប្រមាណ ៧០០នាក់ ឱ្យត្រៀមទៅបំពេញការងារប៉ុស្តិ៍នគរបាល នៅស្រុកកំណើត**លោក ឡុង ឌីម៉ង់៖ ខេត្តព្រះសីហនុ មានអត្រាកំណើនសេដ្ឋកិច្ច៦ភាគរយ**រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍ នឹងដឹកនាំគណៈប្រតិភូ ចូលរួមវេទិកាទេសចរណ៍អាស៊ាន ឆ្នាំ២០២៥ កិច្ចប្រជុំថ្នាក់រដ្ឋមន្ត្រីទេសចរណ៍អាស៊ាន និងកិច្ចប្រជុំពាក់ព័ន្ធ នៅប្រទេសម៉ាឡស៊ី ចាប់ថ្ងៃទី១៧-២១ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៥**ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា បើកកិច្ចប្រជុំពិនិត្យពិភាក្សាលើសំណើសុំចុះបញ្ជីគម្រោងវិនិយោគចំនួន ១៧គម្រោង**ឯកឧត្តម ជា សុមេធី និងលោកជំទាវ ជា ផល្គុន អញ្ជើញទស្សនកិច្ច នៅមជ្ឈមណ្ឌលកុមារកំព្រាខេត្តប៉ៃលិន និងមជ្ឈមណ្ឌលស្តារលទ្ធភាពពលកម្មកាយសម្បទាខេត្តប៉ៃលិន**ឯកឧត្តម ស៊ុន ចាន់ថុល ដឹកនាំកិច្ចប្រជុំរបស់ក្រុមប្រឹក្សាជាតិភស្ដុភារកម្មដើម្បីពិនិត្យពិភាក្សាលើសូចនាករគន្លឹះ “ពិន្ទុនៃសន្ទស្សន៍ប្រតិបត្តិការភស្តុភារកម្ម”**បទវិភាគ៖កិច្ចសហប្រតិបត្តិការឬការបដិបក្ខគ្នា រដ្ឋាភិបាលអាមេរិកអាណត្តិថ្មីត្រូវគិតពិចារណាឱ្យបានហ្មត់ចត់**ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រី ឆាយ ឫទ្ធិសែន ចុះពិនិត្យខ្សែផ្លូវដែលគ្រោងស្ថាបនាហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរូបវន្ដ នៅតំបន់ដីសម្បទានសង្គមកិច្ច ក្នុងឃុំក្រយា ស្រុកសន្ទុក**អ្នកឃ្លាំមើលទីផ្សារអាមេរិកប្តឹងលោក Elon Musk ជុំវិញការចោទប្រកាន់ថាមិនបានបង្ហាញពីការទិញភាគហ៊ុនដំបូងរបស់ខ្លួនក្នុង Twitter នៅដើមឆ្នាំ២០២២**អ៊ីស្រាអែល និងក្រុមហាម៉ាស់ ជិតឈានដល់កិច្ចព្រមព្រៀងបទឈប់បាញ់នៅតំបន់ហ្គាហ្សា**ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រី ថោ ជេដ្ឋា ទទួលជួបសម្តែងការគួរសម និងពិភាក្សាការងារជាមួយឯកអគ្គរដ្ឋទូតអ៊ីស្លាមអ៊ីរ៉ង់ប្រចាំនៅកម្ពុជា**នាយករដ្ឋមន្ត្រីបារាំង ប្តេជ្ញាផ្តោតលើស្ថិរភាព ការសន្ទនា កំណែទម្រង់ប្រាក់សោធននិវត្តន៍**ឯកឧត្ដមសន្តិបណ្ឌិត ម៉ៅ ច័ន្ទតារា ដឹកនាំកិច្ចប្រជុំវឌ្ឍនភាពការងារ របស់អនុគណៈកម្មការខ្លឹមសារ នៃគណៈកម្មការរៀបចំសន្និបាតត្រួតពិនិត្យលទ្ធផលការងារឆ្នាំ២០២៤ និងលើកទិសដៅការងារឆ្នាំ២០២៥ របស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ**ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី នេត សាវឿន ណែនាំឱ្យធ្វេីការបង្ក្រាបបទល្មើសដែលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដល់សង្គម ដូចជាគ្រឿងញៀន និងល្បែងអនឡាញខុសច្បាប់**ប្រមុខការទូតរុស្សុី៖ ភាពជាដៃគូរវាងរុស្ស៊ី-ចិន ជាគន្លឹះនៃស្ថិរភាពពិភពលោក**ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ានី ជួបសំណេះសំណាលជាមួយសិស្សមន្រ្តីដែលទើបប្រឡងជាប់ និងត្រៀមខ្លួនចូលរៀននៅសាលាភូមិន្ទរដ្ឋបាល ជាង២០០នាក់**រដ្ឋបាលខេត្តពោធិ៍សាត់ រៀបចំទិវាជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងអំពើជួញដូរមនុស្ស ១២ធ្នូ លើកទី១៨**រដ្ឋបាលលោក Biden ចាត់ទុកគុយបាជារដ្ឋឧបត្ថម្ភភេរវកម្ម**តួនាទី ភារកិច្ច សិទ្ធិអំណាចក្រុមប្រឹក្សារាជធានី ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ**ឯកឧត្តម សួស ប្រាថ្នា អញ្ជើញចូលរួមកិច្ចប្រជុំពិនិត្យនិងពិភាក្សាលើសេចក្ដីព្រាងកិច្ចព្រមព្រៀងស្ដីពីការគ្រប់គ្រងច្រកទ្វារព្រំដែនគោកកម្ពុជា-វៀតណាម និងកិច្ចព្រមព្រៀងស្ដីពីការគ្រប់គ្រងព្រំដែនគោកកម្ពុជា-វៀតណាម

បទវិភាគ៖ ការកសាងសហគមន៍ជោគវាសនារួមនៃមនុស្សជាតិជាបេសកកម្មរួមរបស់ G20

ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាសំខាន់ៗដែលទាក់ទងនឹងសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក ដូចជាស្ថិរភាពហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ ការកាត់បន្ថយការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព ទើបG20ត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ១៩៩៩។ G20គឺជាវេទិកាអន្តររដ្ឋាភិបាលដែលមានប្រទេសចំនួន១៩និងសហភាពអឺរ៉ុប(EU)។ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០៨មក វេទិកាG20បានកោះប្រជុំយ៉ាងហោចណាស់ម្តងក្នុងមួយឆ្នាំ ជាមួយនឹងកិច្ចប្រជុំកំពូលដែលពាក់ព័ន្ធនឹងប្រមុខ រដ្ឋាភិបាល ឬរដ្ឋរបស់សមាជិកនីមួយៗ រដ្ឋមន្ត្រីហិរញ្ញវត្ថុ ឬរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស និងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ដទៃទៀត។

ដើម្បីចូលរួមបង្កើនកម្លាំងដល់ឈានទៅសម្រេចបាននូវការកសាងពិភពលោកប្រកបដោយសន្តិភាពនិងវិបុលភាព ចាប់ពីថ្ងៃទី១៤ដល់ថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២ ប្រទេសដែលមានសេដ្ឋកិច្ចលូតលាស់ខ្លាំងទាំង២០បាននិងកំពុងប្រមូលផ្តុំគ្នានៅកោះបាលី ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ដែលនេះជាការបង្ហាញថាទស្សនៈដែលចិនតែងបានលើកឡើងនិងគិតគូរតាំងពីឆ្នាំ២០១៥ស្តីពីការកសាងសហគមន៍ជោគវាសនារួមនៃមនុស្សជាតិ បាននិងកំពុងបង្កើនឫទ្ធានុភាពរបស់ខ្លួន ហើយស្តែងឡើងតាមរយៈវត្តមានរបស់លោក ស៊ី ជីនភីង ប្រធានរដ្ឋចិនដែលបានអញ្ជើញទៅដល់កោះបាលីកាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២។

ដើម្បីសម្រេចបាននូវក្តីសុបិននិងបំណងប្រាថ្នាដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយមនុស្សជាតិ ជាពិសេសចាប់តាំងពីការបិទបញ្ចប់សង្គ្រាមត្រជាក់ មនុស្សជាតិបានខិតខំប្រឹងប្រែងពង្រីកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍរួម ដោយបន្តដំណើរយ៉ាងស្វាហាប់ឆ្ពោះទៅមុខនៅលើផ្លូវម៉ារ៉ាតុងនៃសន្តិភាពនិងការអភិវឌ្ឍ ដែលនេះជាគោលគំនិតរបស់G20ដែលបានយល់ស្របនឹងគំរូភាពនៃសកម្មភាពជាក់ស្តែងរបស់ចិនដែលមានតាំងពីបុរាណកាលមក។ ក្នុងឱកាសនៃជំនួបជាមួយលោក ស៊ី ជីនភីង ប្រធានរដ្ឋចិន លោក Joe Biden ប្រធានាធិបតីអាមេរិកទទួលស្គាល់ពីស្ថិរភាពនិងការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេសចិន គឺសមស្របនឹងផលប្រយោជន៍របស់អាមេរិកនិងពិភពលោក។ ទាំងចិន ទាំងសហរដ្ឋអាមេរិក សុទ្ធសឹងបង្ហាញពីឆន្ទៈក្នុងការគ្រប់គ្រងបាននូវការខ្វែងគំនិតដើម្បីចៀសវាងកុំឱ្យវិវឌ្ឍន៍ទៅរកការប៉ះទង្គិចនិងបដិបក្ខគ្នាដោយសារការវិនិច្ឆ័យខុសឆ្គងឬការប្រកួតប្រជែងគ្នាខ្លាំង។

ដើម្បីថែរក្សាសុខសន្តិភាព ការអភិវឌ្ឍ ការបើកចំហសេដ្ឋកិច្ច សន្តិសុខស្បៀងអាហារ និងបញ្ហាជាសារវន្តនានារបស់ពិភពលោកត្រូវបានផ្ទៀងផ្ទាត់ជាមួយសកម្មភាពជាច្រើនរបស់ប្រធានរដ្ឋចិននៅក្នុងវេទិកាG20បានបញ្ជាក់ពីភាពស្វាហាប់និងការទូតតាមបែបផែនចិនក្នុងការចូលរួមដោះស្រាយបញ្ហាសកល និងបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការឈ្នះ-ឈ្នះចំពោះបញ្ហាសកលដូចជាបញ្ហានៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ការលុបបំបាត់ចោលឲ្យអស់នូវរាល់គំនិតចង្អៀតចង្អល់នៃល្បែងផលបូកស្មើសូន្យ ដែលអាចឆ្លុះបញ្ចាំងតាមរយៈលទ្ធផលនៃជំនួបរវាងចិននិងអាមេរិក ចិននិងកូរ៉េខាងត្បូង ចិននិងហូឡង់ជាដើម។ លើសពីនេះចិនបានបង្កើននូវ
ការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាពនិងការធានាឲ្យមានការរីកចម្រើនផ្នែកអរិយធម៌ គឺជាអ្វីដែលមនុស្សជាតិចង់បាន នោះគឺការកសាងសហគមន៍ជោគវាសនារួមនៃមនុស្សជាតិមួយដែលជាបេសកកម្មចម្បង សម្រាប់ G20 ខិតខំក្នុងការសម្រេចឲ្យបាននូវការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយបរិយាប័ន្ន និងការអភិវឌ្ឍឈ្នះ-ឈ្នះ ហើយនេះក៏ជាទស្សនវិជ្ជារបស់ចិនក្នុងការកសាងអនាគតប្រកបដោយបរិយាប័ន្ន ការរៀនសូត្រពីគ្នាទៅវិញទៅមក និងការអភិវឌ្ឍរួមនៃរង្វង់ស្មារតីនៃការស្វែងរកភាពសុខដុមរមនា បើទោះបីជាចិនយល់ស្របពីដំណើរមាគ៌ាអភិវឌ្ឍនៃប្រទេសនីមួយៗមិនដូចគ្នាក៏ដោយ។

ដើម្បីសហគមន៍រួមជីវិតរវាងមនុស្សជាតិនិងធម្មជាតិ ថ្នាក់ដឹកនាំនៃបណ្តាប្រទេសG20បានចូលរួមដាំដើមឈើសាមគ្គីនៅក្នុងតំបន់ព្រៃកោងកាងទុកជាអនុស្សាវរីយ៍ក្នុងប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ដែលបាននិងកំពុងបង្ហាញពីការចូលរួមយ៉ាងសកម្មនៅក្នុងគោលគំនិតអរិយធម៌របស់ចិនដែលតែងឲ្យតម្លៃទៅលើភាពសុខដុមរមនារវាងមនុស្សនិងធម្មជាតិ ហើយគោរពធម្មជាតិ។ គោលគំនិតនេះ ចិនបានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ចេញជារូបរាងយ៉ាងប្រត្យក្សនៅក្នុងផែនការ៥ឆ្នាំ លើកទី១៣របស់ខ្លួនមកម៉្លេះ។ ចិនជាប្រទេសដែលបានកសាងរួចរាល់និងពេញលេញនូវប្រព័ន្ធថាមពលដែលបញ្ចេញកាបូនតិច អភិវឌ្ឍឲ្យមានអាគារបៃតង និងការដឹកជញ្ជូនដែលបញ្ចេញកាបូនតិច ហើយកសាងទីផ្សារពាណិជ្ជកម្មឧស្ម័នកាបូនិកដែលបានបញ្ចេញចោលនៅទូទាំងប្រទេស ដើម្បីជំរុញគំរូនៃទំនើបកម្មបែបថ្មីដែលផ្តល់នូវភាពសុខដុមរវាងមនុស្ស និងធម្មជាតិ។

ជារួម G20ដែលកំពុងប្រឹងប្រែងក្នុងការដោះស្រាយនូវបញ្ហាសកលគឺជាបេសកកម្មរួមរបស់មនុស្សជាតិដែលជាគោលគំនិតដើមរបស់ចិនស្តីពីការកសាងសហគមន៍ជោគវាសនារួម។ នៅក្នុងវេទិកាG20 គ្រប់ប្រទេសទាំងអស់ដែលបានចូលរួមនិងបណ្តាប្រទេសទាំងអស់នៅក្នុងពិភពលោកកំពុងយកចិត្តទុកដាក់សម្លឹងមើលមកប្រទេសចិន ដែលជាការបង្ហាញឱ្យឃើញយ៉ាងច្បាស់ពីតួនាទីកាន់តែសកម្មនិងសំខាន់របស់ប្រទេសចិនក្នុងការចូលរួមចំណែកដល់ការបង្កើតយន្តការសកលប្រកបដោយសមធម៌ និងភាពស័ក្តិសិទ្ធ ក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាសកលនិងការអភិវឌ្ឍសកលប្រកបដោយចីរភាពកម្រិតខ្ពស់ និងទំនាក់ទំនងការទូតអន្តរជាតិតាមបែបផែនចិនដែលផ្អែកលើមូលដ្ឋាននៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការឈ្នះ-ឈ្នះ។

ដោយបណ្ឌិត ជា មុនីឫទ្ធិ ប្រធានសមាគមអ្នកស្រាវជ្រាវវឌ្ឍនភាពកម្ពុជា-ចិន

អត្ថបទដែលជាប់ទាក់ទង