**សម្ដេច ឃួន សុដារី វាយតម្លៃចំពោះវត្តមានប្រធានសភានេប៉ាល់ ចូលរួមសម័យប្រជុំពេញអង្គ IPTP លើកទី១១ ជាការបង្ហាញឆន្ទៈស្រឡាញ់ និងការពារសន្តិភាព**ប្រធានរដ្ឋសភាកម្ពុជា លើកទឹកចិត្តអគ្គលេខាធិការដ្ឋានអាយប៉ា សហការជាមួយ IPTP ដើម្បីលើកម្ពស់សន្តិភាព**បណ្ឌិត កៅ គឹមហួន កោតសរសើរសភាកម្ពុជា ក្នុងការរៀបចំសម័យប្រជុំអន្តរសភាដើម្បីភាពអត់ឱន និងសន្តិភាព**លទ្ធផលនៃមហាសន្និបាតលើកទី១២ នៃសន្និសីទអន្តរជាតិនៃគណបក្សនយោបាយនៅអាស៊ី (ICAPP) ប្រព្រឹត្ដទៅពីថ្ងៃទី២១-២៣ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤ នៅរាជធានីភ្នំពេញ**អាមេរិកជឿថា កងទ័ពកូរ៉េខាងជើងដែលកំពុងប្រមូលផ្តុំនៅរុស្ស៊ី នឹងចូលធ្វើសង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែនឆាប់ៗខាងមុខនេះ**អ៊ុយក្រែន អះអាងថាខ្លួនបានបង្កើនការអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធការពារដែនអាកាស ក្រោយរុស្ស៉ីចាប់ផ្តើមប្រើមីស៉ីលស៊េរីថ្មី**ឯកឧត្តម កែ គឹមយ៉ាន ស្នើដល់គ្រប់សមាសភាពទាំងអស់ បន្តចូលរួមរក្សាការពារឲ្យបាននូវសុខសន្តិភាព ស្ថិរភាពនយោបាយ សុខដុមនីយ៍កម្មជាតិសាសន៍ និងសាសនា**ប្រមុខ NATO ជួបពិភាក្សាជាមួយប្រធានាធិបតីជាប់ឆ្នោតអាមេរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំ ក្នុងរដ្ឋ Florida**ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍តួកគី ប្រកាសអំពីការពិនិត្យរៀបចំឱ្យមានការហោះហើរត្រង់មកកម្ពុជា**ស្រ្តីជនជាតិអូស្រ្តាលីម្នាក់ទៀត បានបាត់បង់ជីវិត ដោយសារពុលស្រា នៅប្រទេសឡាវ**កូរ៉េខាងជើង ថ្កោលទោសការធ្វើសមយុទ្ធយោធារួមគ្នា រវាងសហរដ្ឋអាមេរិក កូរ៉េខាងត្បូង និងជប៉ុន ហើយព្រមានថា ខ្លួននឹងធ្វើសកម្មភាពភ្លាមៗ ប្រសិនបើចាំបាច់**ឯកឧត្តម ប្រាក់ សំអឿន អញ្ជើញចូលរួមក្នុងពិធីបិទអនុសំវច្ឆរមហាសន្និបាតមន្ត្រីសង្ឃទូទាំងប្រទេសលើកទី៣២ ឆ្នាំ២០២៤**ឯកឧត្ដមទេសរដ្ឋមន្ដ្រី គី តិច ដឹកនាំក្រុមគ្រូពេទ្យភ្នែកស្ម័គ្រចិត្ត ចុះពិនិត្យព្យាបាល វាស់ភ្នែក និងចែកវែនតាដោយមិនគិតថ្លៃជូនពលរដ្ឋនៅស្រុកបាទី**ឯកឧត្តមទេសរដ្ឋមន្ត្រី សក់ សេដ្ឋា អញ្ជើញចូលរួមក្នុងពិធីបិទអនុសំវច្ឆរមហាសន្និបាតមន្ត្រីសង្ឃទូទាំងប្រទេសលើកទី៣២ ឆ្នាំ២០២៤**ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ស សុខា បង្ហាញក្ដីរីករាយនៅពេលអាហារូបកណ៍ ជិត ២ពាន់កន្លែង ទទួលការស្នើសុំពីសិស្ស-និស្សិត ក្នុងរយៈពេលដ៏ខ្លី**មនុស្ស ១១នាក់ស្លាប់ បន្ទាប់ពីការវាយប្រហារតាមអាកាសដ៏ខ្លាំងក្លារបស់អ៉ីស្រាអែល នៅកណ្តាលក្រុងបេរូត**ឯកឧត្ដម សួស យ៉ារ៉ា៖ កម្ពុជាចង់ឱ្យគំរូនៃសន្តិភាពនៅកម្ពុជា អាចត្រូវបានបញ្ចូលទៅក្នុងធម្មនុញ្ញសន្តិភាពសកល ដើម្បីចែករំលែកនូវ គំរូនៃសន្តិភាព និងការផ្សះផ្សារ**អ្នករាយការណ៍ពិសេស ICAPP៖ ពិភពលោកកំពុងសិក្សាអំពីគំរូដ៏សំខាន់កម្ពុជា ក្នុងការកសាងសន្តិភាព និងការផ្សះផ្សា**រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងវប្បធម៌៖ គោលការណ៍នៃការកសាងសន្តិភាព និងការផ្សះផ្សា ជាពិសេសគឺតួនាទីរបស់វប្បធម៌ គឺជាការផ្លាស់ប្ដូរបរិយាកាសពិភពលោក**រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងកិច្ចការនារី ធ្វើសេចក្តីរាយការណ៍អំពីលទ្ធផលកិច្ចប្រជុំតុមូល នៃគណបក្សនយោបាយអន្តរតំបន់ របស់ ICAPP

បទវិភាគ៖ការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេសចិនមិនអាចកាត់ផ្ដាច់ពីអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកបានទេ ហើយវិបុលភាពនៃអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកក៏មិនអាចកាត់ផ្ដាច់ពីប្រទេសចិនផងដែរ

កាលពីថ្ងៃទី ១៩ ខែវិច្ឆិកា កិច្ចប្រជុំក្រៅផ្លូវការរបស់មេដឹកនាំអង្គការ APEC លើកទី ២៩ បានបិទបញ្ចប់នៅប្រទេសថៃ ។ ក្នុងអំឡុងពេលកិច្ចប្រជុំលើកនេះ លោក Xi Jinping ប្រធានរដ្ឋចិនបានថ្លែងសុន្ទរកថាគន្លឹះដោយលើកឡើងនូវគំនិតផ្តួចផ្តើមនិងវិធានការជាក់ស្តែងសំខាន់ៗមួយចំនួនជុំវិញការកសាងសហគមន៍រួមវាសនាតែមួយនៃអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកនិងជំរុញការធ្វើសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់ជាដើមដែលទទួលបានការឆ្លើយតបនិងគាំទ្រយ៉ាងសកម្មពីបណ្តាភាគីនានា ។ កិច្ចប្រជុំលើកនេះបានអនុម័តលើឯកសារសមិទ្ធិផលសំខាន់ៗចំនួនពីរ គឺ《សេចក្តីប្រកាសរបស់មេដឹកនាំអង្គការ APEC》និង《គោលដៅក្រុងបាងកកស្តីពីសេដ្ឋកិច្ចបៃតងតាមវិធីវិលជុំខាងជីវសាស្រ្ត》ដែលបានឆ្លុះបញ្ចាំងពីគោលនយោបាយនិងគំនិតផ្តួចផ្តើមពាក់ព័ន្ធរបស់ប្រទេសចិន ។ ប្រព័ន្ធសារព័ត៌មានអន្តរជាតិបានសម្គាល់ឃើញជាទូទៅថា ពាក្យសម្តីសំខាន់ៗរបស់លោកប្រធានរដ្ឋចិន Xi Jinping បានបំភ្លឺដល់”ពេលវេលាអាស៊ី”សម្រាប់អភិបាលកិច្ចសកល ហើយប្រទេសចិនបានក្លាយជាកម្លាំងនាំមុខគេដែលសាមគ្គីគ្រប់ភាគីទាំងអស់ ដើម្បីទប់ទល់នឹងបញ្ហាប្រឈមរួម ។
អង្គការ APEC គឺជាវេទិកាដ៏សំខាន់បំផុតសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការខាងសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ។ ក្នុងនាមជា”ប្រទេសនាំមុខគេ”និង”ក្បាលម៉ាស៊ីន”នៃសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក តើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកនឹងវិវឌ្ឍរីកចម្រើនទៅរកទិសដៅយ៉ាងណានិងដើរតាមផ្លូវណា ? វាមិនត្រឹមតែពាក់ព័ន្ធដល់អនាគតនិងជោគវាសនានៃតំបន់នេះប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងក៏បានជះឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំងដល់ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកផងដែរ ។ កិច្ចប្រជុំរបស់អង្គការ APEC ឆ្នាំនេះបានធ្វើឡើងក្រោមប្រធានបទ “ការបើកទូលាយ តភ្ជាប់គ្នានិងតុល្យភាព”ដែលបានឆ្លុះបញ្ចាំងពីសេចក្តីប្រាថ្នារួមរបស់មហាគ្រួសារអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ។
ប្រទេសចិនគឺជារដ្ឋសមាជិកដ៏សំខាន់នៃអង្គការ APEC ។ ក្នុងកិច្ចប្រជុំក្រៅផ្លូវការរបស់មេដឹកនាំអង្គការ APECឆ្នាំនេះ លោក Xi Jinping ប្រធានរដ្ឋចិនបានអំពាវនាវឱ្យកសាងសហគមន៍រួមវាសនាតែមួយនៃអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកដែលប្រកបដោយសន្តិភាព ស្ថិរភាព ភាពសម្បូរសប្បាយរួម ភាពស្រស់ស្អាតនិងជួយគ្នាទៅវិញទៅមកដោយសង្កត់ធ្ងន់ថា “ត្រូវប្រកាន់ខ្ជាប់នូវពហុភាគីនិយមដ៏ពិតប្រាកដនិងគាំពារប្រព័ន្ធពាណិជ្ជកម្មពហុភាគី” “ត្រូវប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការផ្តល់ផលប្រយោជន៍ជាទូទៅនិងមានភាពបរិយាប័ន្ន ព្រមនិងសម្រេចបាននូវការផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់គ្នាទៅវិញទៅមកនិងឈ្នះ-ឈ្នះ” “ត្រូវប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការបើកចំហកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងតំបន់និងរួមគ្នាជំរុញវិបុលភាពនៃអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ។”
បើមើលពីសុន្ទរកថាគន្លឹះទាំងនេះ មជ្ឈដ្ឋានខាងក្រៅអាចឃើញថា ជានិច្ចកាល ប្រទេសចិនតែងតែផ្តោតសំខាន់លើពាក្យគន្លឹះមួយនេះ ពោលគឺ “សហគមន៍រួមវាសនាតែមួយនៃអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក”ដោយបានអំពាវនាវឱ្យបណ្តាភាគីនានា”គាំពារទិសដៅត្រឹមត្រូវនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក” ក៏ដូចជាបានអធិប្បាយពីបញ្ហាថា”តើត្រូវជំរុញឱ្យកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកមានភាពកាន់តែស៊ីជម្រៅតាមរបៀបណា” ។
ការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេសចិនមិនអាចកាត់ផ្ដាច់ពីអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកបានទេ ហើយវិបុលភាពនៃអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកក៏មិនអាចកាត់ផ្ដាច់ពីប្រទេសចិនផងដែរ ។ អង្គការ APEC បានកំណត់គោលដៅដ៏មហិមាស្តីពីការបង្កើត”សហគមន៍រួមនៃអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក”នៅឆ្នាំ ២០៤០ ដែលបានផ្សារភ្ជាប់និងជំរុញគ្នាទៅវិញទៅមកជាមួយនឹងទស្សនៈស្តីពីការកសាងសហគមន៍រួមវាសនាតែមួយនៃអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកដែលប្រទេសចិនបានលើកឡើងនោះ ។ ក្នុងសុន្ទរកថាគន្លឹះរបស់លោកប្រធានរដ្ឋចិន Xi Jinping ដែលបានធ្វើឡើងក្នុងកិច្ចប្រជុំរបស់ អង្គការ APEC ឆ្នាំនេះ បានបន្សល់ទុកម្តងទៀតនូវ”ដានរបស់ចិន”ដ៏ជ្រាលជ្រៅលើផ្លូវអភិវឌ្ឍន៍នៃអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ។ ប្រទេសចិនដែលបោះជំហានឆ្ពោះទៅរកការធ្វើទំនើបកម្មជាបន្តបន្ទាប់ ពិតជានឹងផ្តល់កាលានុវត្តភាពថ្មីកាន់តែច្រើនដល់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកនិងពិភពលោកតាមរយៈការអភិវឌ្ឍថ្មីរបស់ខ្លួនជាក់ជាមិនខាន ៕

 

អត្ថបទដែលជាប់ទាក់ទង