ឯកឧត្តម ឆាយ ថន អញ្ជើញជាអធិបតីក្នុងពិធីប្រកាសផ្សព្វផ្សាយដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់នីតិវិធីចុះបញ្ជីអ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍ ក្នុងប្រព័ន្ធមូលដ្ឋានទិន្នន័យអត្តសញ្ញាណកម្មគ្រួសារក្រីក្រ
ភ្នំពេញ៖ ឯកឧត្តមកិត្តិសេដ្ឋាបណ្ឌិត ឆាយ ថនទេសរដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងផែនការ នាព្រឹកថ្ងៃទី៦ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២ បានអញ្ជើញជាអធិបតីក្នុងពិធីប្រកាសផ្សព្វផ្សាយដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់នីតិវិធីចុះបញ្ជីអ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍ ក្នុងប្រព័ន្ធមូលដ្ឋានទិន្នន័យអត្តសញ្ញាណកម្មគ្រួសារក្រីក្រ ដោយមានការអញ្ជើញចូលរួមពីឯកឧត្ដម អៀង មូលី ទេសរដ្ឋមន្ត្រី ប្រធានអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍, លោកស្រី Alissar Chaker ប្រធានអង្គការ UNDP ប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា,លោកស្រី Patricia Ongpin នាយិកាប្រចាំប្រទេស អង្គការ UNAIDS, លោកស្រី ហាណា ម៉ាកស៊ី ទីប្រឹក្សាជាន់ខ្ពស់ហិរញ្ញប្បទានសុខាភិបាល និងមេរោគអេដស៍នៃ USAID , លោកស្រី Corinna Heineke នាយកគម្រោងលើកកម្ពស់គាំពារសង្គម និងសុខភាព អង្គការ GIZ ព្រមទាំងក្រសួងស្ថាប័នដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងភាគីពាក់ព័ន្ធអញ្ជើញចូលរួមផងដែរ។
ឯកឧត្តមកិត្តិសេដ្ឋាបណ្ឌិត បានមានប្រសាសន៍ថា ក្រសួងផែនការបានដំណើរការ ការងារអត្តសញ្ញាណកម្មគ្រួសារក្រីក្រនៅលើផ្លូវមួយដ៏វែងឆ្ងាយ។ កាលពីជាង១៥ឆ្នាំមុន នៅពេលដែលការងារអត្តសញ្ញាណកម្មគ្រួសារក្រីក្រ ត្រូវបានបង្កើតឡើងជាលើកដំបូង ដោយឈរលើមាគ៌ាឆ្ពោះទៅរកការការពារសង្គមកាន់តែប្រសើរ និងវិបុលភាពរួមមួយ, ការកំណត់អត្តសញ្ញាណគ្រួសារក្រីក្រ គឺជាយន្តការជាតិដំបូងគេត្រូវបានរៀបចំនិងអនុម័តដោយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។ បច្ចុប្បន្ននេះតាមរយៈយន្តការកំណត់អត្តសញ្ញាណកម្មគ្រួសារក្រីក្រ គឺប្រជាជនរាប់លាននាក់នៅទូទាំងប្រទេសទទួលបាននូវអត្ថ- ប្រយោជន៍កាន់តែច្រើនឡើងៗ ហើយទិន្នន័យដែលប្រមូលបានតាមរយៈប្រព័ន្ធអត្តសញ្ញាណកម្មគ្រួសារក្រីក្រ ត្រូវបានបង្ហាញឱ្យឃើញពីគុណតម្លៃយ៉ាងសំខាន់មិនត្រឹមតែសម្រាប់រាជរដ្ឋាភិបាលប៉ុណ្ណោះទេ និងក៏មានដៃគូអភិវឌ្ឍ អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល និងអ្នកមានចំណែកពាក់ព័ន្ធដទៃជាច្រើនទៀតបានយកទិន្នន័យនេះ ទៅប្រើជាមូលដ្ឋានសម្រាប់កិច្ចការអន្តរាគមន៍ជំនួយសង្គមដល់ប្រជាពលរដ្ឋដែលរស់នៅក្នុងភាពក្រីក្រ តាមរយៈសកម្មភាពអាទិភាពរបស់ខ្លួនជាច្រើន។ កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរួមគ្នារបស់យើងក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះ បានអនុញ្ញាតឱ្យទិន្នន័យអត្តសញ្ញាណកម្មគ្រួសារក្រីក្រមានការវិវឌ្ឍន៍ជាលំដាប់សម្រាប់វិធានការអន្តរាគមន៍គាំពារសង្គមនៅកម្ពុជា។ ជាលទ្ធផលគួរជាទីមោទនៈទិន្នន័យគ្រួសារក្រីក្រត្រូវបានប្រើប្រាស់ ដោយ៖
១. ក្រសួងសុខាភិបាល និងអង្គការនានាសម្រាប់ជាមូលដ្ឋានផ្តល់សេវាសុខភាពជូនដល់គ្រួសារក្រីក្រ
២. កម្មវិធីឧបត្ថម្ភសាច់ប្រាក់ជូនស្រ្តីមានផ្ទៃពោះនិងកូនអាយុក្រោម២ឆ្នាំនៃគ្រួសារក្រីក្រ
៣. កម្មវិធីឧបត្ថម្ភសាច់ប្រាក់ជូនគ្រួសារក្រីក្រ និងងាយរងគ្រោះ ក្នុងអំឡុងពេលប្រយុទ្ធនឹងជំងឺកូវីដ-១៩
៤. ឆ្នាំ២០២២នេះ រាជរដ្ឋាភិបាលកំពុងរៀបចំកម្មវិធីឧបត្ថម្ភសាច់ប្រាក់ជូនគ្រួសារងាយរងហានិភ័យក្នុងអំឡុងពេលមានសម្ពាធអតិផរណា និងគ្រួសាររងផលប៉ពាល់ទឹកជំនន់បន្ថែមទៀត។
ឯកឧត្តមកិត្តិសេដ្ឋាបណ្ឌិត បានបន្តថាក្នុងឆ្នាំ២០១៥ ដោយមានការស្នើពីអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ និងការគាំទ្រថវិកាពីអង្គការ UNDP និង UNAIDS ក្នុងការដាក់បញ្ចូលគ្រួសារដែលមានសមាជិកផ្ទុកមេរោគអេដស៍ដើម្បីទទួលបានបណ្ណធមធម៌ ពេលនោះក្រសួងផែនការចាប់ផ្តើមគិតគូបញ្ចូលសូនាករ និងប្រមូលព័ត៌មានខ្លះៗពីគ្រួសារដែលមានសមាជិកផ្ទុកមេរោគអេដស៍ ដើម្បីអាចទទួលបានបណ្ណសមធម៌។ រហូតដល់ឆ្នាំ២០១៩ រាជរដ្ឋាភិបាលបានសេចក្តីជូនដំណឹងលេខ២១៣ សជណ.សស ចុះថ្ងៃទី២១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៩ ដោយបានដាក់ចេញវិធានការទាក់ទងនឹងការឆ្លើយតបទៅនឹងមេរោគអេដស៍ និងជំងឺអេដស៍នូវវិធានការគោលនយោបាយចំនួន៦។ ក្នុងនោះគោលនយោបាយទី២ បានលើកឡើងថា ក្រសួងផែនការ និងក្រសួងសុខាភិបាលរៀបចំនិងចាត់ទុកថា អ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍ជាក្រុមប្រជាជនងាយរងគ្រោះដែលត្រូវទទួលបណ្ណសមធម៌ ដើម្បីធានាដល់ការទទួលបានសេវាថែទាំសុខភាព និងការគាំពារសង្គម។ ផ្តើមចេញពីសេចក្តីសម្រេចខាងលើនេះ ក្រសួងផែនការដោយមានការចូលរួមពីអ្នកពាក់ព័ន្ធ បានធ្វើការកែសម្រួលនីតិវិធី និងបញ្ជីសំណួរ ដោយបញ្ចូលនិយមន័យអំពីងាយរងគ្រោះ ហើយគិតគូជាពិសេសគ្រួសារដែលរស់នៅជាមួយមេរោគអេដស៍ និងបានសម្របសម្រួលបណ្តុះបណ្តាលក្រុមបណ្តាញនានា ដើម្បីឲ្យពួកគេចូលរួមក្នុងដំណើរការកំណត់អត្តសញ្ញាណគ្រួសារក្រីក្រ និងផ្តល់ព័ត៌មានដល់អ្នករស់នៅជាមួយមេរោគអេដស៍ អំពីដំណើរការកំណត់អត្តសញ្ញាណគ្រួសារក្រីក្រនៅតាមសហគមន័ ដើម្បីអាចទទួលបានបណ្ណសមធម៌។ ក៏ប៉ុន្តែដោយសារព័ត៌មានជំងឺអេដស៍ជាបញ្ហារសើប និងត្រូវរក្សាការសម្ងាត់នៅតាមមូលដ្ឋានគ្រួសារ អ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍មួយចំនួនស្ទាក់ស្ទើរក្នុងទៅទទួល ឬស្នើសុំបណ្ណសមធម៌នៅតាមឃុំ សង្កាត់ដោយខ្លាចគេដឹង និងរើសអើងនៅក្នុងសហគមន៍។ ដូច្នេះដើម្បីដោះស្រាយនូវបញ្ហានេះដោយមានការជួយឧបត្ថម្ភគាំទ្រពី UNAIDS UNDP និង GIZ នាយកដ្ឋានអត្តសញ្ញាណកម្មគ្រួសារក្រីក្រ នៃអគ្គនាយកដ្ឋានផែនការ ក្រសួងផែនការ បានសហការជាមួយអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ មជ្ឈមណ្ឌលជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍