**រដ្ឋបាលខេត្តសៀមរាប រៀបចំវេទិកាថ្នាក់ខេត្តស្ដីពីកំណែទម្រង់វិមជ្ឈការ និងវិសហមជ្ឈការ ដើម្បីចូលរួមសម្រេចចក្ខុវិស័យកម្ពុជាឆ្នាំ២០៥០**ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយកូរ៉េខាងជើង៖ បុគ្គលសំខាន់ នៃអាវុធគ្មានមនុស្សបើក (drone) របស់កូរ៉េខាងជើង “អ្នកការទូត” មកកម្ពុជា ដោយលាក់បាំង ឈ្មោះក្លែងក្លាយរបស់គាត់គឺ Douglas**Bitcoin កើនឡើងតម្លៃដល់ ទៅអត្រាកំណត់ហេតុថ្មី ៩៤,០០០ដុល្លារ ក្នុងមួយកាក់**ថៃ នឹងផ្តល់លុយសុទ្ធ ២៨៩ដុល្លារ ដល់ប្រជាជនវ័យចំណាស់ នៅខែមករា ក្នុងគម្រោងកាបូបឌីជីថល**អតីតឧត្តមសេនីយ៍កំពូលរបស់អ៊ុយក្រែន លោក Valery Zaluzny ប្រាប់កងទ័ពជាសិក្ខាកាមនៅអង់គ្លេសថា កងទ័ពភាគច្រើន គឺគ្មានឱកាសរស់**រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិចិន បដិសេធមិនជួបប្រមុខការពារជាតិអាម៉េរិក ក្នុងអំឡុងពេលកិច្ចប្រជុំរបស់មេដឹកនាំការពារជាតិនៅឡាវ**អ៊ុយក្រែន បាញ់ មីស៊ីល ឆ្លង ទ្វីប របស់ អង់គ្លេស Storm Shadow ចូល ក្នុង ប្រទេស រុស្ស៊ី**ឃាតកឈាមត្រជាក់ ម្នាក់ ត្រូវ បាន កាត់ទោស ប្រហារជីវិត ជុំវិញឃាតកម្ម ១៤ នាក់នៅថៃ**ចិនវ៉ាដាច់អាម៉េរិក និងទទួលបានតំណែងជាម្ចាស់ជំនួយទ្វេភាគីធំបំផុតទីពីរ ដល់តំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិក**ស្លាប់២០ នាក់ ក្នុងការ វាយ ប្រហារ នៅ ប៉ាគីស្ថាន ត្រឹម ២៤ ម៉ោង**EDC ជូនដំណឹងពីការរអាក់រអួលចរន្ត តាមតំបន់មួយចំនួនចាប់ពីថ្ងៃនេះដល់ថ្ងៃទី២៤ ខែវិច្ឆិកា**ចិន និងប្រេស៊ីល ដំឡើងកម្រិតស្ថានភាពទំនាក់ទំនងការទូត និងឈានដល់កិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ថាមពល និងកសិពាណិជ្ជកម្ម**រសៀលនេះសម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត អញ្ជើញបិទសន្និបាតបូកសរុបលទ្ធផលការងារក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល ឆ្នាំ២០២៣-២០២៤ និងទិសដៅការងារឆ្នាំ២០២៥**អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា កំពុងជួសជុលជណ្ដើរមុខនៅផ្នែកខាងលិច ឆៀងខាងជើង និងជួយសង្រ្គោះក្បាច់ចម្លាក់នៅប្រាសាទភ្នំក្រោម ដែលកំពុងរងការខូចខាតធ្ងន់ធ្ងរ**ឧត្តមសេនីយ៍ទោ សោម ស៊ុន ប្រកាសកែសម្រួលទីបញ្ជាការស្រាល និងពង្រឹងតួនាទីភារកិច្ច និងឧបត្ថម្ភអំណោយសម្ដេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត ជូនកងកម្លាំងចម្រុះនៅតំបន់ដែនព្រៃជម្រកសត្វបឹងពែរ**ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល៖ ចំណុចខ្លាំងមួយរបស់កម្ពុជា គឺសង្គតិភាព និរន្តរភាព ​និងស្ថេរភាពនៃការអនុវត្តគោលនយោបាយដ៏ត្រឹមត្រូវ**សម្តេច ម៉ែន សំអន កោតសសើរដល់ប្រធានអង្គការកូដូខ្មែរ ដែលបានចូលរួមចំណែកជួយលើកស្ទួយដល់វិស័យទេសចរណ៍កម្ពុជា**ឯកឧត្តម ជា សុមេធី និងលោកជំទាវ ជា ផល្គុន អញ្ជើញធ្វើទស្សនកិច្ចនៅភូមិកុមារ អេសអូអេស អង្គរសៀមរាប**ឧត្តមសេនីយ៍ឯក បណ្ឌិត តុប នេត អញ្ជើញជាប្រកាសសមាសភាពក្រុមការងារអនុវត្តផែនការយុទ្ធសាស្រ្តជាតិ ស្ដីពីអត្តសញ្ញាណកម្ម ២០១៧-២០២៦ និងរៀបចំផែនការយុទ្ធសាស្រ្តជាតិស្ដីពី អត្តសញ្ញាណកម្ម ដំណាក់កាលទី២**សម្តេច ឃួន សុដារី អញ្ជើញជាអធិបតីក្នុងពិធីក្រុងពាលី សូត្រមន្តចម្រើនព្រះបរិត្តត្រៀមសម្ពោធអគាររដ្ឋបាលថ្មីរដ្ឋសភា

បទវិភាគ៖ ហេតុអ្វីបានជាប្រទេសចិនទើបសម្រេចចិត្តលុបចោលវិធានការបង្ការនិងគ្រប់គ្រងជំងឺកូវីដ-១៩ ដ៏តឹងរ៉ឹង ?

 
ដូចដែលយើងទាំងអស់គ្នាបានដឹងស្រាប់ហើយថា ជំងឺកូវីដ-១៩បានរាតត្បាតនៅទូទាំងពិភពលោកអស់រយៈពេលជិត ៣ ឆ្នាំមកហើយ ។ ក្នុងរយៈពេលជិត ៣ ឆ្នាំកន្លងទៅនេះ ជំងឺនេះត្រូវបានចាត់ទុកថាជាជំងឺរាតត្បាតសកល ដែលគិតមកទល់បច្ចុប្បន្នបានឆក់យកអាយុជីវិតរបស់មនុស្សរាប់លាននាក់នៅទូទាំងពិភពលោក ព្រមទាំងបង្កផលប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងខាងសេដ្ឋកិច្ចនិងជីវភាពរស់នៅ ។
 
ចាប់តាំងពីជំងឺកូវីដ-១៩បានផ្ទុះរាលដាលខ្លាំងមក ប្រទេសចិនបានចាត់វិធានការបង្ការនិងគ្រប់គ្រងដ៏តឹងរ៉ឹងបំផុត ដើម្បីទប់ស្កាត់ការឆ្លងរាលដាលចេញទៅបរទេសនិងករណីឆ្លងដែលនាំចូលពីបរទេស វិធានការទាំងនេះបានការពារសុវត្ថិភាពអាយុជីវិតនិងសុខភាពរបស់ប្រជាជនចិននិងជនបរទេសដែលស្នាក់នៅប្រទេសចិនអស់រយៈពេលជិត ៣ ឆ្នាំកន្លងមក ។
 
យ៉ាងណាមិញ ចាប់ពីចូលឆ្នាំ ២០២២ នេះមក ប្រទេសនានាលើពិភពលោកបានលុបចោលវិធានការតឹងរ៉ឹងសម្រាប់ការបង្ការនិងគ្រប់គ្រងជំងឺកូវីដ-១៩ជាបន្តបន្ទាប់ដោយផ្អែកតាមសភាពការណ៍ជាក់ស្តែងនៃប្រទេសរៀងៗខ្លួន ។ ប៉ុន្តែក្នុងនោះ គេសង្កេតឃើញថាប្រទេសចិននៅតែមានវិធានការគ្រប់គ្រងតឹងរ៉ឹងជាងបណ្តាប្រទេសនានា ។
 
ហេតុអ្វីបានជាប្រទេសចិនមានវិធានការគ្រប់គ្រងជំងឺឆ្លងតឹងរ៉ឹងជាងបណ្តាប្រទេសនានា ? ជាបឋម យើងមកមើលពីសភាពការណ៍ជាក់ស្តែងរបស់ប្រទេសចិន ។ ប្រទេសចិនមានចំនួនប្រជាជន ១.៤០០ លាននាក់ ដែលជាចំនួនប្រជាជនច្រើនជាងគេបង្អស់លើពិភពលោក ។ ស្របនឹងការវិវឌ្ឍរីកចម្រើននៃប្រទេសជាតិ លក្ខខណ្ឌជីវភាពរស់នៅ និងសុខាភិបាលជាដើមត្រូវបានធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងជាបន្តបន្ទាប់ អាស្រ័យហេតុនេះ អាយុកាលគិតជាមធ្យមរបស់ប្រជាជនក៏កាន់តែកើនឡើង ដែលនាំឱ្យសង្គមចិនមានមនុស្សវ័យជរាច្រើន ។ ដោយសារកតា្តសុខភាពដូចជាមនុស្សវ័យជរាច្រើនតែមានជំងឺប្រចាំកាយជាដើម ដូច្នេះប្រសិនបើឆ្លងជំងឺកូវីដ-១៩ នោះភាគច្រើននឹងមានអាការៈធ្ងន់ ដែលសឹងតែអាចប៉ះពាល់ដល់អាយុជីវិតទៀតផង ។
 
លើសពីនេះ កាលពីពេលកន្លងទៅ អត្រាចាក់វ៉ាក់សាំងនៅមិនទាន់អាចបង្កើតបានជា«របាំងភាពស៊ាំ»ក្នុងសង្គមដែលសមល្មមនឹងការលុបចោលវិធានការបង្ការនិងគ្រប់គ្រងជំងឺឆ្លងដោយតឹងរ៉ឹងនោះឡើយ ។ ម៉្យាងទៀត បទពិសោធនៃករណីឆ្លងរាលដាលដ៏ឆាប់រហ័សនៃជំងឺកូវីដ-១៩នៅក្រុងវូហាន កាលពីគ្រាដំបូងជាមេរៀនជាក់ស្តែងដែលមិនអនុញ្ញាតឱ្យធ្វេសប្រហែលក្នុងការបង្ការនិងគ្រប់គ្រងជំងឺឆ្លងជាដាច់ខាត ។
 
ទីពីរ យើងមកមើលពីដំណើរវិវត្តន៍នៃវីរុសកូវីដ-១៩ ។ ចាប់តាំងពីជំងឺកូវីដ-១៩បានផ្ទុះរាលដាលជាសកលមក វីរុសនេះបានបំប្លែងខ្លួនជាបន្តបន្ទាប់ ដែលនាំមកនូវភាពលំបាកនិងភាពស្មុគស្មាញក្នុងការបង្ការនិងព្យាបាល ។ មិនថាឱសថព្យាបាលឬក៏វ៉ាក់សាំងក្តី សុទ្ធតែអាចនឹងបាត់បង់ប្រសិទ្ធភាពខ្លះៗនៅពេលប្រឈមនឹងវីរុសបំប្លែងថ្មី ។ អាស្រ័យហេតុនេះ វិធានការបង្ការនិងគ្រប់គ្រងជំងឺឆ្លងត្រូវមើលតាមសភាពការណ៍នៃដំណើរវិវត្តន៍ជាក់ស្តែងរបស់ជំងឺឆ្លង ។
 
អ្វីដែលគួរឱ្យកត់សម្គាល់ នៅថ្ងៃទី ៧ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២២ នេះ ប្រទេសចិនបានដាក់ចេញវិធានការបង្ការនិងគ្រប់គ្រងជំងឺកូវីដ-១៩«១០ខ»ថ្មី ដែលជាវិធានការ«បន្ធូរដៃ»បំផុតចាប់តាំងពីការផ្ទុះរាលដាលជំងឺកូវីដ-១៩នៅប្រទេសចិនមក ឬអាចនិយាយបានថាវាជាវិធានការគ្រប់គ្រងជំងឺឆ្លងធម្មតា ។ ចុះហេតុអ្វីបានជាប្រទេសចិនទើបសម្រេចចិត្តដាក់ចេញវិធានការ«បន្ធូរដៃ»បែបនេះ ?
 
ជាបឋម តាមរយៈការសិក្សាតាមវិទ្យាសាស្ត្រយ៉ាងហ្មត់ចត់បំផុតឃើញថា ប្រភេទជំងឺកូវីដ-១៩បំប្លែងថ្មី ដែលកំពុងឆ្លងរាលដាលនៅប្រទេសចិនបច្ចុប្បន្នលែងបង្កជាគ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរដល់អាយុជីវិតរបស់ប្រជាពលរដ្ឋទៀតហើយ ពោលគឺករណីឆ្លងជាង ៩០% សុទ្ធតែជាករណីគ្មានរោគសញ្ញាឬមានអាការៈស្រាល ដែលមិនបាច់ព្យាបាលឬគ្រាន់តែប្រើឱសថតែ៥-៦ថ្ងៃនឹងអាចជាសះស្បើយបាន ។
 
ទីពីរគឺពេលវេលាសមស្រប ។ បច្ចុប្បន្ន អត្រាចាក់វ៉ាក់សាំងនៅទូទាំងប្រទេសចិនមានចំនួនជាង ៣.៤០០ លានដូស ដែលបានក្លាយជាខែលការពារសុខភាពប្រជាជន ។ ម៉្យាងវិញទៀត សមត្ថភាពឆ្លើយតបនឹងជំងឺកូវីដ-១៩ក៏មានភាពចាស់ទុំច្រើន ឯការព្យាបាលក៏ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពនិងស័ក្តិសិទ្ធិភាព ដូចនេះវាជាខណៈពេលសមស្របសម្រាប់ការ«បន្ធូរដៃ» ។
 
អ្វីដែលគួរកត់កម្គាល់ ក្រោយពេល«បន្ធូរដៃ»ចំពោះវិធានការបង្ការនិងគ្រប់គ្រងជំងឺកូវីដ-១៩ មិនបានប៉ុន្មានថ្ងៃផង ករណីឆ្លងនៅទូទៅប្រទេសចិនក៏បានហក់ឡើងយ៉ាងខ្លាំង ដែលសុទ្ធសឹងតែជាករណីគ្មានរោគសញ្ញាឬមានអាការៈស្រាល ឯការផ្គត់ផ្គង់ឱសថព្យាបាលក៏ផ្តើមមានសម្ពាធជាងមុនច្រើន ។ ត្រង់នេះយើងអាចគិតប្រមើលថា ចុះបើក្នុងករណីដែលវីរុសកូវីដ-១៩ នៅតែបង្កឱ្យមានជំងឺធ្ងន់ សឹងតែមានគ្រោះថ្នាក់ដល់អាយុជីវិត ហើយរដ្ឋាភិបាលមិនចាត់វិធានការតឹងរ៉ឹងដើម្បីបង្ការនិងគ្រប់គ្រងជំងឺឆ្លងទេនោះ តើនឹងមានប្រជាជនប៉ុន្មាននាក់ដែលត្រូវបាត់បង់ជីវិតដោយសារជំងឺឆ្លង ? អាស្រ័យហេតុនេះ ការអនុលោមតាមសភាពការណ៍វិវត្តន៍ជាក់ស្តែងនៃជំងឺឆ្លង ហើយដាក់ចេញវិធានការរស់រវើកផ្អែកតាមការសិក្សាតាមវិទ្យាសាស្ត្រ ទើបអាចការពារសុវត្ថិភាពអាយុជីវិតនិងសុខភាពរបស់ប្រជាជនដោយទាន់ពេលវេលាបាន ។
រឿងពិតជាក់ស្តែងបានសបង្ហាញថា កម្មវត្ថុនៃវិធានការបង្ការនិងគ្រប់គ្រងជំងឺឆ្លងរបស់ប្រទេសចិនដែល«តម្កល់ទុកអាយុជីវិតប្រជាជនជាស្នូល តម្កល់ទុកសុខភាពប្រជាជនជាចម្បង»បានការពារអាយុជីវិតនិងសុខភាពរបស់ប្រជាជនចិននិងជនបរទេសដែលស្នាក់នៅប្រទេសចិនអស់រយៈពេល ៣ ឆ្នាំមកហើយ ។ យើងក៏សង្កេតឃើញដែរថា ចាប់ពីការបិទខ្ទប់ទីក្រុងដែលមានករណីឆ្លងច្រើន ដល់ការបិទខ្ទប់សហគមន៍រស់នៅដែលមានករណីឆ្លង រហូតដល់ការលុបចោលវិធានការបិទខ្ទប់ , ចាប់ពីការធ្វើចត្តាឡីស័កនៅកន្លែងប្រមូលផ្តុំធ្វើចត្តាឡីស័ក ដល់ការអនុញាតឱ្យធ្វើចត្តាឡីស័កនៅផ្ទះ រហូតដល់ការលុបចោលវិធានការធ្វើចត្តាឡីស័ក , ចាប់ពីការធ្វើតេស្តកូវីដមួយថ្ងៃម្តង ដល់ការធ្វើតេស្ត ៣ ថ្ងៃម្តង រហូតដល់ការលុបចោលការធ្វើតេស្ត ។ល។ វិធានការបង្ការនិងគ្រប់គ្រងជំងឺឆ្លងរបស់ចិនបានកែសម្រួលទៅតាមសភាពជាក់ស្តែងនិងចំគោលដៅ ។
 
អ្វីដែលគួរបញ្ជាក់គឺ ចាប់ពីថ្ងៃទី ៨ ខែមករា ឆ្នាំ ២០២៣ តទៅ ប្រទេសចិននឹងកែសម្រួលកម្រិតបង្ការនិងគ្រប់គ្រងជំងឺកូវីដ-១៩ ពីថ្នាក់ A មកថ្នាក់ B ដែលមានន័យថា ជំងឺកូវីដ-១៩លែងជាជំងឺរាតត្បាតដែលបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់អាយុជីវិតរបស់ប្រជាជនទៀតហើយ ហើយការប្រាស្រ័យទាក់ទងរវាងប្រជាជនចិននិងបណ្តាប្រទេសនានាក៏នឹងវិលទៅរកប្រក្រតីភាពដូចមុនពេលផ្ទុះរាលដាលនៃជំងឺកូវីដ-១៩ជាបណ្តើរៗផងដែរ ។
 
៣ ឆ្នាំកន្លងមកនេះ ពិភពលោកបានរួមសាមគ្គីគ្នាប្រយុទ្ធប្រឆាំងជាមួយជំងឺកូវីដ-១៩ដែលជាជំងឺរាតត្បាតសកល ហើយទទួលបានផ្លែផ្កាជាច្រើន ។ យើងអាចជឿជាក់បានថា ក្រោមកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរួមរបស់បណ្តាប្រទេសលើសកលលោក នៅចុងបំផុត គំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់ប្រទេសចិនស្តីពីការរួមគ្នាបង្កើតសហគមន៍រួមសុខភាពរបស់មនុស្សជាតិមុខជាអាចសម្រេចបានជាក់ជាពុំខាន ៕ (អត្ថបទដោយ ៖ តាំង ស៊ីឡេង , បុគ្គលិកនៃវិទ្យុមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន)
អត្ថបទដែលជាប់ទាក់ទង