**អនុប្រធានទី១ ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា ជួបពិភាក្សាការងារជាមួយ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាធុរកិច្ចចក្រភពអង់គ្លេស-អាស៊ាន**ឧត្តមសេនីយ៍ឯក សុខ វាសនា ផ្ញើសារំលែកទុក្ខ ជូនក្រុមគ្រួសារនៃសព ចំពោះមរណភាពឧត្តមសេនីយ៍ឯក ឆាយ ប៊ុណ្ណា**សម្ដេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត អញ្ជើញដង្ហែព្រះមហាក្សត្រ ក្នុងព្រះរាជពិធីបុណ្យអុំទូក បណ្ដែតប្រទីប និងសំពះព្រះខែ អកអំបុក ក្នុង ថ្ងៃទី១**សម្ដេចតេជោ៖ បើគ្មានសន្តិភាពទេ ក៏គ្មានពិធីបុណ្យអុំទូកដែរ**ព្រះមហាក្សត្រ ស្តេចយាងជាព្រះរាជាធិបតី ព្រះរាជពិធីបុណ្យអុំទូក**ខេត្តសៀមរាប រៀបចំពិធីបុណ្យអុំទូក បណ្តែតប្រទីប និងអកអំបុក សំពះព្រះខែ ឆ្នាំ២០២៤**ហ្វីលីពីនប្រកាសអាសន្នអំពីព្យុះ ដល់កម្រិតខ្ពស់បំផុត និង៊ជម្លៀស មនុស្សរាប់ពាន់នាក់**រដ្ឋមន្ត្រីសុខាភិបាល៖ គ្រូពេទ្យ បុគ្គលិកសុខាភិបាលទាំងអស់ ត្រូវត្រៀមលក្ខណៈ ឱ្យបានគ្រប់ពេលវេលា ទាំងការសង្រ្គោះបឋម សង្គ្រោះបន្ទាន់ ក្នុងការកើតមាននិភ័យផ្សេងៗ ជាយថាហេតុណាមួយ**ការរៀបចំក្បួនដង្ហែប្រទីបទៅតាមលំដាប់លេខរៀង ថ្ងៃទី១ ថ្ងៃទី២ ក្នុងព្រះរាជពិធីបុណ្យអុំទូក ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៤-១៥ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤**កឋិនទានសាមគ្គី វត្តថ្មរមៀល ស្រុកថ្មពួក ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ទទួលបានថវិកាចំនួន ៣ម៉ឺនដុល្លារ ប្រគេនដល់ព្រះភិក្ខុសង្ឃ**ឧត្តមសេនីយ៍ឯក រ័ត្ន ស្រ៊ាង ចុះពង្រឹងផែនការ ការពារសន្តិសុខ សុវត្ថិភាព រក្សាសណ្តាប់ធ្នាប់ ក្នុងព្រះរាជពិធីបុណ្យអុំទូក**បទវិភាគ៖តំបន់អាស៊ី-ប៉ាស៊ីហ្វិកមិនមែនជាក្តារអុកសម្រាប់ការប្រកួតប្រជែងខាងភូមិសាស្ត្រនយោបាយទេ តែគឺជាគោលដៅដ៏ពេញនិយមសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការនិងការបើកទូលាយ**និស្ស័យរបស់ Xi Jinping ជាមួយអាមេរិកឡាទីន**ភាពបើកចំហគឺជាខ្សែបន្ទាត់ជីវិតនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក**លោក Xi Jinping ចុះផ្សាយអត្ថបទលើប្រព័ន្ធសារព័ត៌មាននៃប្រទេសប៉េរូ**មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់បរិស្ថាន៖ ការទុកដាក់សំរាម ឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ជាពិសេសសំណល់ប្លាស្ទិក គឺជាការបង្ហាញពីការយល់ដឹងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ**តើយន្តការ APEC មានសារៈសំខាន់បែបណាចំពោះសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក ?**ក្រសួងទេសចរណ៍ លុបអាជ្ញាបណ្ណភ្នាក់ងារទេសចរណ៍របស់ សកុណា ត្រាវែល (ខេមបូឌា) ឯ.ក**មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងធនធានទឹក ដឹកនាំគណៈប្រតិភូ ចូលរួមកម្មវិធីសប្តាហ៍ទឹកអន្តរជាតិកូរ៉េ ឆ្នាំ២០២៤ នៅសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ**ក្រសួងការងារ រៀបចំស្តង់បង្ហាញពីវិស័យធំៗចំនួន៣ សម្រាប់សាធារណជនទស្សនាក្នុងព្រះរាជពិធីបុណ្យអុំទូក 

IAEA ធានាសុវត្ថិភាព នៃការបញ្ចេញទឹកចេញពីរោងចក្រនុយក្លេអ៊ែរ Fukushima របស់ជប៉ុន ចូលទៅក្នុងសមុទ្រ

 

តូក្យូ៖ ទីភ្នាក់ងារថាមពលអាតូមិកអន្តរជាតិកាលពីថ្ងៃអង្គារបានផ្តល់ការធានាឡើងវិញអំពីសុវត្ថិភាពនៃផែនការរបស់ប្រទេសជប៉ុនក្នុងការបញ្ចេញទឹកវិទ្យុសកម្មដែលបានចេញពីរោងចក្រនុយក្លេអ៊ែរ Fukushima ដែលរងគ្រោះដោយគ្រោះមហន្តរាយចូលទៅក្នុងសមុទ្រ ដែលជាជំហានឆ្ពោះទៅមុខដ៏សំខាន់សម្រាប់ទីក្រុងតូក្យូខណៈដែលខ្លួនជំរុញទៅមុខជាមួយនឹងការផ្លាស់ប្តូរនេះ បើទោះបីជាមានការព្រួយបារម្ភពីប្រទេសចិន និង ប្រទេសជិតខាងផ្សេងទៀត។

នៅក្នុងរបាយការណ៍ដែលដាក់ជូនដោយប្រធាន IAEA លោក Rafael Grossi ទៅកាន់នាយករដ្ឋមន្រ្តីជប៉ុន លោក Fumio Kishida នៅទីក្រុងតូក្យូ អ្នកឃ្លាំមើលនុយក្លេអ៊ែររបស់អង្គការសហប្រជាជាតិបានសន្និដ្ឋានថា ផែនការបញ្ចេញទឹករបស់ប្រទេសជប៉ុនគឺ ស្របជាមួយនឹងស្តង់ដារសុវត្ថិភាពអន្តរជាតិ ហើយនឹងមានផលប៉ះពាល់វិទ្យុសកម្មតិចតួចដល់មនុស្ស និងបរិស្ថាន។

ក្នុងអំឡុងពេលកិច្ចប្រជុំរបស់ពួកគេ អគ្គនាយក IAEA បានហៅការពិនិត្យឡើងវិញរយៈពេលពីរឆ្នាំរបស់ខ្លួនថា យកចិត្តទុកដាក់ វិទ្យាសាស្រ្ត និង មិនលំអៀង ដោយប្រាប់លោក Kishida ថាលទ្ធផល មានធាតុទាំងអស់ចាំបាច់សម្រាប់ប្រទេសជប៉ុនដើម្បីបន្តទៅដំណាក់កាលបន្ទាប់។

លោក Kishida បានឲ្យដឹងថា ប្រទេសជប៉ុននឹងឆ្លើយតប ដោយស្មោះចំពោះការពិនិត្យឡើងវិញ ហើយនឹងបន្តពន្យល់ពីផែនការរបស់ខ្លួនដល់ប្រជាជនដែលរងផលប៉ះពាល់ និងសហគមន៍អន្តរជាតិ ជាមួយនឹងកម្រិតខ្ពស់នៃតម្លាភាព។

នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ជប៉ុន​បានបន្ត​ថា​ ​យើង​នឹង​មិន​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​មាន​ការ​បញ្ចេញ​ទឹក​ដែល​បង្ក​គ្រោះថ្នាក់​ដល់​សុខភាព​មនុស្ស និង​បរិស្ថាន​នោះ​ទេ​​។

រដ្ឋាភិបាលជប៉ុនគ្រោងនឹងសិក្សាការវាយតម្លៃរបស់ IAEA មុនពេលធ្វើការសម្រេចចិត្តច្បាស់លាស់មួយទាក់ទងនឹងពេលវេលានៃការចាប់ផ្តើមការបញ្ចេញទឹកដែលសំដៅទៅលើ នៅជុំវិញរដូវក្តៅ។

លោក Rafael Grossi បានសង្កត់ធ្ងន់នៅក្នុងរបាយការណ៍របស់ IAEA ថាឯកសាររបស់វាមិនមែនជាអនុសាសន៍ ឬជាការយល់ព្រមចំពោះការដោះលែងទឹកនោះទេ ហើយរដ្ឋាភិបាលជប៉ុនមានប្រសាសន៍ចុងក្រោយលើបញ្ហានេះ ខណៈពេលដែលប្តេជ្ញាបន្តការត្រួតពិនិត្យសុវត្ថិភាពក្នុងអំឡុងពេលអ្វីដែលអាចក្លាយជាដំណាក់កាលបញ្ចេញទឹកក្នុងរយៈពេល ៣០ ឆ្នាំ។

រដ្ឋាភិបាលបានកំពុងស្វែងរកការគាំទ្រលើការដោះលែងទឹកដែលត្រូវបានព្យាបាលចូលទៅក្នុងមហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិក បន្ទាប់ពីបានប្រកាសពីគោលនយោបាយមូលដ្ឋានរបស់ខ្លួនដើម្បីធ្វើដូច្នេះនៅឆ្នាំ២០២១ ប៉ុន្តែអ្នកនេសាទក្នុងស្រុកមានការព្រួយបារម្ភអំពីសក្តានុពលនៃការខូចខាតកេរ្តិ៍ឈ្មោះ ខណៈដែលប្រទេសចិនបានទាមទារឱ្យបញ្ឈប់ការដោះលែងនេះ។

រដ្ឋាភិបាលបានបម្តថា ការចោលទឹកដែលបានព្យាបាលគឺចាំបាច់ដើម្បីផ្តាច់ម៉ាស៊ីនរ៉េអាក់ទ័រពិការនៃរោងចក្រថាមពលនុយក្លេអ៊ែរ Fukushima Daiichi ដែលបានបំផ្លិចបំផ្លាញដោយការរញ្ជួយដីដ៏ខ្លាំងមួយ និងបានកើតមានឡើងនូវរលកយក្សស៊ូណាមិក្នុងខែមីនា ឆ្នាំ២០១១។

បរិមាណដ៏ច្រើននៃទឹកកខ្វក់ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅក្នុងដំណើរការនៃការធ្វើឱ្យត្រជាក់នៃប្រេងម៉ាស៊ីនរ៉េអាក់ទ័ររលាយ។ ទឹកត្រូវបានរក្សាទុកនៅក្នុងធុងជាង ១,០០០ ដែលបានដំឡើងនៅកន្លែងបន្ទាប់ពីឆ្លងកាត់ប្រព័ន្ធកែច្នៃរាវកម្រិតខ្ពស់ដែលយក radionuclides ភាគច្រើនលើកលែងតែ tritium ប៉ុន្តែធុងផ្ទុកជិតដល់សមត្ថភាពហើយ។

ទឹកនឹងត្រូវបានពនរដោយទឹកប្រៃដល់ ១/៤០ នៃកំហាប់ដែលត្រូវបានអនុញ្ញាតក្រោមស្តង់ដារសុវត្ថិភាពរបស់ប្រទេសជប៉ុន មុនពេលត្រូវបានបញ្ចេញតាមរូងក្រោមដីក្រោមទឹក ១ គីឡូម៉ែត្រពីរោងចក្រថាមពល។

Tritium ត្រូវបានគេដឹងថាមានះថាក់ដល់រាងកាយមនុស្សតិចជាងវត្ថុធាតុវិទ្យុសកម្មផ្សេងទៀតដូចជា Cesium និង strontium ព្រោះវាបញ្ចេញវិទ្យុសកម្មខ្សោយខ្លាំង ហើយមិនប្រមូលផ្តុំ ឬប្រមូលផ្តុំនៅក្នុងខ្លួន។

យោងតាមទីភ្នាក់ងារអង្គការសហប្រជាជាតិ បានឱ្យដឹងថា រោងចក្រថាមពលនុយក្លេអ៊ែរនៅទូទាំងពិភពលោក តែងតែបញ្ចេញទឹកដែលបានកែច្នៃដែលមានកំហាប់កម្រិតទាបនៃសារធាតុ tritium និង radionuclides ផ្សេងទៀតទៅក្នុងបរិស្ថាន ដែលជាផ្នែកនៃប្រតិបត្តិការធម្មតា នេះបើយោងតាមទីភ្នាក់ងាររបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។

IAEA បានយល់ព្រមធ្វើការត្រួតពិនិត្យឡើងវិញនូវគោលនយោបាយបញ្ចេញទឹករបស់ប្រទេសជប៉ុនក្នុងឆ្នាំ២០២១ ហើយចាប់តាំងពីពេលនោះមកបានដោះស្រាយនូវធាតុសំខាន់ៗទាំងអស់នៃផែនការ រួមទាំងសុវត្ថិភាព សកម្មភាពបទប្បញ្ញត្តិ និងគំរូឯករាជ្យនៃទឹក។

IAEA ក៏បានឲ្យដឹងថាការពិនិត្យឡើងវិញដែលធ្វើឡើងដោយអាជ្ញាធរបទប្បញ្ញត្តិរបស់ប្រទេសលើផែនការនេះគឺសមរម្យ។

លោក Rafael Grossi បានរំលឹកឡើងវិញនៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានកាលពីថ្ងៃអង្គារថា IAEA នឹងធានាថាការបង្ហូរទឹកនឹងប្រព្រឹត្តទៅដោយសុវត្ថិភាព ដោយទីភ្នាក់ងារនេះគ្រោងនឹងបង្កើតវត្តមាននៅនឹងកន្លែង ដើម្បីផ្តល់ការត្រួតពិនិត្យតាមអ៊ីនធឺណិតផ្ទាល់។

លោកបានបន្តថា នេះនឹងធានាបាននូវស្តង់ដារសុវត្ថិភាពអន្តរជាតិដែលពាក់ព័ន្ធបន្តត្រូវបានអនុវត្តពេញមួយទសវត្សរ៍ដែលដាក់ចេញដោយរដ្ឋាភិបាលជប៉ុន និង TEPCO ដោយសំដៅទៅលើប្រតិបត្តិកររោងចក្រ Tokyo Electric Power Company Holdings Inc.។នៅក្នុងការវាយតម្លៃមុននេះ IAEA បានឲ្យដឹងថា ទាំងខ្លួន និងមន្ទីរពិសោធន៍ភាគីទីបី បានរកឃើញ radionuclides បន្ថែមណាមួយក្នុងកម្រិតសំខាន់ៗ ពីទឹកដែលបានព្យាបាលដោយបន្ថែមថា នីតិវិធីប្រមូលសំណាក និងវិធីសាស្រ្តវិភាគរបស់ TEPCO គឺសមស្រប និងសមសម្រាប់គោលបំណង។

TEPCO បាននិយាយកាលពីថ្ងៃអង្គារថា ខ្លួននឹងប្រើប្រាស់ធាតុចូលរបស់ IAEA ដើម្បីធានាសុវត្ថិភាពនៃការបញ្ចេញទឹក ហើយសកម្មភាពពាក់ព័ន្ធរបស់វានឹងបន្តស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតពិនិត្យរបស់ទីភ្នាក់ងារនេះ ដោយគិតពីស្តង់ដារសុវត្ថិភាពអន្តរជាតិ។

ឧបករណ៍ប្រើប្រាស់បានបញ្ចប់ការងារសាងសង់កន្លែងបញ្ចេញចោលនៅចុងខែមិថុនា ហើយអាជ្ញាធរបទប្បញ្ញត្តិនុយក្លេអ៊ែរត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងប្រកាសលទ្ធផលនៃការត្រួតពិនិត្យចុងក្រោយនៃគ្រឿងបរិក្ខារមុនពេលការបង្ហូរចេញចាប់ផ្តើម។

យោងតាមទីភ្នាក់ងារនេះបានឱ្យដឹងថាក្នុងអំឡុងពេលស្នាក់នៅរយៈពេលបួនថ្ងៃរបស់គាត់នៅក្នុងប្រទេសជប៉ុនដែលបានចាប់ផ្តើមកាលពីថ្ងៃអង្គារលោក Rafael Grossi នឹងទៅទស្សនារោងចក្រ Fukushima Daiichi និងសម្ពោធការិយាល័យ IAEA នៅទីតាំងនេះបើយោងតាមទីភ្នាក់ងារនេះ។

បន្ទាប់មកគាត់នឹងធ្វើដំណើរទៅកាន់ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងពីថ្ងៃសុក្រដល់ថ្ងៃអាទិត្យ ជាកន្លែងដែលគាត់ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងប្រាប់រដ្ឋាភិបាលអំពីរបាយការណ៍នេះ។

រដ្ឋាភិបាលកូរ៉េខាងត្បូងបានប្រកាន់ជំហរប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះផែនការរបស់ប្រទេសជប៉ុនក្នុងការបញ្ចេញទឹកចំពេលមានការព្រួយបារម្ភជាសាធារណៈអំពីរបៀបដែលទឹកដែលហូរចេញអាចប៉ះពាល់ដល់សុខភាពប្រជាជន និងបរិស្ថានសមុទ្រ។

ប៉ុន្តែ ជំហររបស់ទីក្រុងសេអ៊ូល អាចនឹងមានភាពទន់ខ្សោយនាពេលថ្មីៗនេះ ខណៈដែលកូរ៉េខាងត្បូង និងជប៉ុនកំពុងមើលឃើញភាពរអាក់រអួលក្នុងទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីរបស់ពួកគេ ដែលកាន់តែមានភាពជូរចត់ចំពោះសំណងក្នុងសម័យសង្គ្រាម និងបញ្ហាផ្សេងៗទៀត។

ទន្ទឹមនឹងនោះ ក្រសួងការបរទេសចិនបានរិះគន់លើការត្រួតពិនិត្យសុវត្ថិភាពរបស់ IAEA ដោយបញ្ជាក់ថាវាមិនគួរជាខែល ឬ ភ្លើងខៀវ សម្រាប់ការបញ្ចោញទឹកកខ្វក់នុយក្លេអ៊ែររបស់ជប៉ុនចូលទៅក្នុងមហាសមុទ្រនោះទេ ដោយបន្ថែមថារបាយការណ៍នេះ បរាជ័យ។ ឆ្លុះបញ្ចាំងយ៉ាងពេញលេញនូវទស្សនៈពីអ្នកជំនាញដែលបានចូលរួមក្នុងការពិនិត្យឡើងវិញ។

ខាងក្រោមនេះគឺជាខ្លឹមសារនៃរបាយការណ៍របស់ទីភ្នាក់ងារថាមពលអាតូមិកអន្តរជាតិដែលបានចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃអង្គារស្តីពីការត្រួតពិនិត្យសុវត្ថិភាពរបស់ខ្លួនលើផែនការរបស់ប្រទេសជប៉ុនក្នុងការបញ្ចេញទឹកវិទ្យុសកម្មដែលត្រូវបានព្យាបាលចេញពីរោងចក្រថាមពលនុយក្លេអ៊ែរ Fukushima Daiichi ដែលខូចចូលទៅក្នុងសមុទ្រ។

-ផែនការបញ្ចេញទឹកគឺស្របតាមស្តង់ដារសុវត្ថិភាពអន្តរជាតិ។

-ការហូរទឹកនឹងមានផលប៉ះពាល់វិទ្យុសកម្មតិចតួចដល់មនុស្ស និងបរិស្ថាន។

-ការបង្ហូរទឹកគឺជាការសម្រេចចិត្តថ្នាក់ជាតិដោយរដ្ឋាភិបាលជប៉ុន ហើយរបាយការណ៍របស់ IAEA មិនមែនជាអនុសាសន៍ ឬជាការយល់ព្រមលើគោលនយោបាយនោះទេ។

-IAEA នឹងបន្តការត្រួតពិនិត្យសុវត្ថិភាពរបស់ខ្លួនក្នុងដំណាក់កាលបញ្ចេញចោល រួមទាំងដោយការបង្កើតវត្តមាននៅនឹងកន្លែង ដែលជាផ្នែកនៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីផ្តល់តម្លាភាពដល់សហគមន៍អន្តរជាតិ។

ប្រភព៖ Kyodo News

ប្រែសម្រួលដោយ៖ [ឡាយ លីហួ]

អត្ថបទដែលជាប់ទាក់ទង