**កម្ពុជា ត្រៀមខ្លួនដោះស្រាយបញ្ហាប្រែប្រួលអាកាសធាតុជាមួយបណ្តាប្រទស និងដៃគូអភិវឌ្ឍន៍នៅលើពិភពលោក ក្នុងសន្និសីទ COP29 នៅប្រទេសអាស៊ែបៃហ្សង់**វិភាគអន្តរជាតិ៖ មូលហេតុអ្វីបានជាលោក សុី ជីនពីង ជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ G20 ក្នុងវិបត្តិពិភពលោក**អ៊ីស្រាអែល បើកវាយប្រហារទីក្រុង Beirut បណ្ដាលឱ្យប្រធានទំនាក់ទំនងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរបស់ក្រុមហេសបូឡាម្នាក់បានស្លាប់**អភិបាលខេត្តសៀមរាប ទទួលស្វាគមន៍គណៈប្រតិភូនៃអង្គការអ្នកប្រជាធិបតេយ្យនិយមកណ្តាលអន្តរជាតិ IDC-CDI**អភិសន្តិបណ្ឌិត ស សុខា លើកទឹកចិត្តដល់សិស្សានុសិស្សដែលប្រឡងបាក់ឌុបជាប់និទ្ទេស A ក្នុងខេត្តព្រៃវែង ឱ្យបន្តការសិក្សានៅថ្នាក់ឧត្តមសិក្សា ជាទន់ដើម្បីអភិវឌ្ឍខ្លួន និងប្រទេសជាតិ ក្នុងនាមជាយុវជបន្តវេន**ពិធីបញ្ចាំងជាលើកដំបូងនៃភាពយន្តឯកសារផលិតដោយអគ្គស្ថានីយវិទ្យុនិងទូរទស្សន៍មជ្ឈិមចិនរឿង « ពីមហាកំពែងដល់ Machu Picchu» និងការដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់នៃផេកបណ្តាញទំនាក់ទំនងសង្គមជាភាសា Quechua បានប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅរដ្ឋធានីប្រទេសប៉េរូ**លោកXi Jinpingជួបសន្ទនាជាមួយលោកដិនប្រធានាធិបតីអាមេរិក**នាយករដ្ឋមន្ត្រីអេត្យូពី សម្ពោធមជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវកោសល្យវិច្ច័យ ដែលគាំទ្រដោយចិន**លោក ស៊ី ជីនពីង អបអរសាទរចំពោះការដាក់ឱ្យដំណើរការនាវាខួងអណ្តូងទឹកជ្រៅរបស់ប្រទេសចិន**អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិន បង្ហាញលទ្ធផលស្តីពីជំនួបរវាងប្រធានាធិបតីចិន និងសហរដ្ឋអាមេរិក នៅទីក្រុងលីម៉ា**បេសកកម្ម របស់អាវុធហត្ថរាជធានីភ្នំពេញ ក្នុងព្រះរាជពិធីបុណ្យអុំទូក រយៈពេល៣ថ្ងៃ ត្រូវបានបញ្ចប់ដោយមោទនភាព**ឯកឧត្តមទេសរដ្ឋមន្ត្រី ប៉ែន វិបុល ផ្ញើសារលិខិតគោរពជូនពរ សម្តេចរដ្ឋសភាធិការធិបតី ឃួន សុដារី ក្នុងឱកាសពិធីចម្រើនជន្មាយុគម្រប់ ៧២ឆ្នាំ ឈានចូល ៧៣ឆ្នាំ**ឯកឧត្តម សួស ប្រាថ្នា អញ្ជើញចូលរួមចុះពិនិត្យទីតាំងសាងសង់អគាររដ្ឋបាលក្រុងកំពង់សោម និងចូលរួមកិច្ចប្រជុំពាក់ព័ន្ធនឹងការបង្កើតក្រុងកំពង់សោម**ឯកឧត្តមអភិសន្តិបណ្ឌិត ស សុខា ចុះពិនិត្យទីតាំងសាងសង់អគាររដ្ឋបាលក្រុងកំពង់សោម និងកិច្ចប្រជុំពាក់ព័ន្ធនឹងការបង្កើតក្រុងកំពង់សោម**ប្រធានាធិបតីចិន ប្តេជ្ញានឹងធ្វើការជាមួយរដ្ឋបាលអាមេរិក ដែលទើបចូលកាន់តំណែងថ្មី លោក ដូណាល់ ត្រាំ ខណៈជួបពិភាក្សាចុងក្រោយជាមួយលោក ចូ បៃដិន នៅប្រទេសប៉េរូ**ប្រជាជនអាល្លឺម៉ង់ ប្រមាណ៣លាននាក់ ដែលមានវ័យចំណាស់ កំពុងប្រឈមមុខនឹងភាពក្រីក្រ**យ៉ាងហោចណាស់មនុស្ស ៨នាក់ស្លាប់ និង ១៧នាក់រងរបួស ក្នុងពេលវាយប្រហារដោយកាំបិតនៅសាលាវិជ្ជាជីវៈមួយកន្លែងនៅភាគខាងកើតប្រទេសចិន**ឧត្តមសេនីយ៍ឯក ច័ន្ទ សុភក្រ្តា ផ្ញើសារលិខិតគោរពជូនពរ សម្តេចរដ្ឋសភាធិការធិបតី ឃួន សុដារី ក្នុងឱកាសពិធីចម្រើនជន្មាយុគម្រប់ ៧២ឆ្នាំ ឈានចូល ៧៣ឆ្នាំ**អភិបាលខេត្តតាកែវ ចុះពិនិត្យស្ថានភាពការងារបង្កបង្កើនផលស្រូវ រដូវវស្សា និងដំណាំរួមផ្សំផ្សេងៗ របស់កសិករ**ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ ហង់ជួន ណារ៉ុន៖ ចលនាកាយរឹទិ្ធ គឺជាការអប់រំក្រៅប្រព័ន្ធ និងជាចលនាស្ម័គ្រចិត្តសម្រាប់កុមារ និងយុវជន ដែលបានចាប់បដិសនិ្ធឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ១៩០៧

លោក Erdogan៖ ប្រសិនបើ EU ទទួលយកទួរគី ទីក្រុងអង់ការ៉ាអាចគាំទ្រក្នុងការចរចាអោយប្រទេសស៊ុយអែត ចូលជាសមាជិកអង្គការណាតូ

បរទេស៖ ប្រធានាធិបតីទួរគី លោក Recep Tayyip Erdogan បានឲ្យដឹងថា លោកនឹងគាំទ្របេក្ខភាពណាតូរបស់ប្រទេសស៊ុយអែត ប្រសិនបើសហភាពអឺរ៉ុបចាប់ផ្តើមកិច្ចចរចាសមាជិកភាពដែលជាប់គាំងយូរជាមួយទីក្រុងអង់ការ៉ា។

លោក Erdogan បានឲ្យដឹងនៅក្នុងការបង្ហាញតាមកញ្ចក់ទូរទស្សន៍កាលពីថ្ងៃចន្ទថា ជាដំបូង បើកផ្លូវទៅកាន់សមាជិកភាពរបស់ទួរគីនៃសហភាពអឺរ៉ុប ហើយបន្ទាប់មកយើងនឹងបើកវាសម្រាប់ប្រទេសស៊ុយអែត ដូចដែលយើងបានបើកវាសម្រាប់ប្រទេសហ្វាំងឡង់។

មេដឹកនាំទួរគីបានឲ្យដឹងនៅពេលអ្នកទាំងពីរបានសន្ទនាគ្នាតាមទូរស័ព្ទកាលពីថ្ងៃអាទិត្យថា នេះជាអ្វីដែលខ្ញុំបានប្រាប់ ប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក Joe Biden។

លោក Erdogan ក៏បានឲ្យដឹងផងដែរថា ការចូលជាសមាជិករបស់ប្រទេសស៊ុយអែត ទាក់ទងនឹងការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងដែលបានឈានដល់កាលពីខែមិថុនាឆ្នាំមុន ក្នុងអំឡុងពេលកិច្ចប្រជុំកំពូលរបស់សម្ព័ន្ធភាពនៅទីក្រុងម៉ាឌ្រីដ ដោយបន្ថែមថាគ្មាននរណាម្នាក់គួររំពឹងថានឹងមានកិច្ចសម្របសម្រួលពីទីក្រុងអង់ការ៉ានោះទេ។

ប្រទេសស៊ុយអែត និងហ្វាំងឡង់បានដាក់ពាក្យសុំចូលជាសមាជិកអង្គការណាតូកាលពីឆ្នាំមុន ដោយបានបោះបង់គោលនយោបាយរបស់ពួកគេក្នុងការមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធ ដោយសារការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែន។

ខណៈពេលដែលប្រទេសហ្វាំងឡង់ត្រូវបានផ្តល់ភ្លើងខៀវក្នុងខែមេសា តួកគីចង់ឱ្យស៊ុយអែតបង្ក្រាបក្រុមដែលខ្លួនចាត់ទុកថាជាការគំរាមកំហែងសន្តិសុខជាតិ រួមទាំងគណបក្សពលករឃឺដ (PKK) និងការបន្តរបស់ស៊ីរី។

វា​ចង់​ឱ្យ​ការធ្វើ​បត្យាប័ន​នូវ​អ្វី​ដែល​ខ្លួន​ហៅថា ​ភេរវករ​ ត្រឡប់​ទៅ​ប្រទេស​តួ​ក​គី​ពី​ប្រទេស​ស៊ុយអែត និង​ការដក​បម្រាម​អាវុធ​ដែល​ទីក្រុង Stockholm ដាក់​លើ​ទីក្រុង​អង់ការ៉ា។

អគ្គលេខាធិការអង្គការណាតូ លោក Jens Stoltenberg បានឲ្យដឹងថា ខណៈដែលលោកគាំទ្រដល់សមាជិកភាពសហភាពអឺរ៉ុបរបស់ទីក្រុងអង់ការ៉ា តាមដែលលោកមានការព្រួយបារម្ភ ស៊ុយអែតបានបំពេញលក្ខខណ្ឌដែលតម្រូវឱ្យចូលរួមជាមួយណាតូរួចហើយ។

លោក Jens Stoltenberg បានប្រាប់សន្និសីទសារព័ត៌មានថា វានៅតែអាចធ្វើការសម្រេចចិត្តជាវិជ្ជមានលើប្រទេសស៊ុយអែតក្នុងទីក្រុង Vilnius។

អធិការបតីអាល្លឺម៉ង់ លោក Olaf Scholz ក៏បានឲ្យដឹងផងដែរថា ជំហររបស់ប្រទេសទួរគី គឺជាការអភិវឌ្ឍន៍វិជ្ជមាន។

លោក Olaf Scholz បានឲ្យដឹងនៅក្នុងទីក្រុងប៊ែរឡាំងថា ខ្ញុំសង្ឃឹមថាឆាប់ៗនេះស៊ុយអែតនឹងអាចក្លាយជាសមាជិកណាតូ។

កាសែត Resul Serdar របស់ Al Jazeera រាយការណ៍ពីទីក្រុងអ៊ីស្តង់ប៊ុល បានឲ្យដឹងថា ប្រទេសស៊ុយអែត ប្រកែកថា សំណើរបស់ទួរគីមិនអាចសម្រេចដោយរដ្ឋាភិបាលបានទេ ប៉ុន្តែស្ថាប័នតុលាការរបស់ប្រទេស។

លោកបានបន្តថា ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លោក Erdogan ថានេះគឺជាបញ្ហាសន្តិសុខ ហើយទោះបីជាមានជំហានវិជ្ជមានក៏ដោយ ក៏អ្នកគាំទ្រ PKK នៅតែធ្វើបាតុកម្មនៅក្នុងប្រទេសស៊ុយអែត ហើយនេះមិនអាចទទួលយកបានទេ។

តួកគី​បាន​ដាក់​ពាក្យ​ចូល​ជា​សមាជិក​សហគមន៍​សេដ្ឋកិច្ច​អឺរ៉ុប​ជា​លើក​ដំបូង​ក្នុង​ឆ្នាំ១៩៨៧។

តួកគីបានក្លាយជាប្រទេសបេក្ខភាពសហភាពអឺរ៉ុបក្នុងឆ្នាំ១៩៩៩ ហើយបានចាប់ផ្តើមការចរចាសមាជិកភាពជាផ្លូវការជាមួយប្លុកនេះក្នុងឆ្នាំ២០០៥។

កិច្ចពិភាក្សាបានជាប់គាំងក្នុងឆ្នាំ២០១៦ ជុំវិញការព្រួយបារម្ភរបស់អឺរ៉ុបអំពីការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនៅក្នុងប្រទេសទួរគី។

លោក Erdogan បានឲ្យដឹង​ថា ប្រទេស​តួ​ក​គី​បាន​រង់ចាំ​នៅ​មាត់ទ្វារ​របស់ EU អស់​រយៈពេល ៥០ ឆ្នាំ​មក​ហើយ។

ស្ទើរតែសមាជិកណាតូទាំងអស់ គឺជាសមាជិកសហភាពអឺរ៉ុប។ ឥឡូវនេះ ខ្ញុំកំពុងបញ្ជាក់ទៅកាន់ប្រទេសទាំងនេះ ដែលធ្វើឱ្យទួរគីរង់ចាំជាង ៥០ ឆ្នាំ ហើយខ្ញុំនឹងបញ្ជាក់ទៅកាន់ពួកគេម្តងទៀតនៅក្នុងទីក្រុង Vilnius ។

លោក Patrick Ruby អ្នកវិភាគផ្នែកការពារជាតិបានឲ្យដឹងថា មានការបង្កើនសម្ពាធលើប្រទេសទួរគីពីភាគីជាច្រើននៅក្នុងសម្ព័ន្ធភាពយោធា ដែលដឹកនាំដោយលោក Biden។

លោកបានប្រាប់ Al Jazeera ថាវាហាក់ដូចជាប្រទេសទួរគីមិនទាន់ផ្លាស់ប្តូរនៅឡើយទេ ឆ្ពោះទៅរកការគាំទ្រសមាជិកភាពរបស់ប្រទេសស៊ុយអែត។

ជាការពិត​ណាស់ កាលណា​ពួកគេ​កាន់​វា​បានយូរ នោះ​ពួកគេ​នឹង​អាច​ទាញ​យក​បាន​កាន់តែច្រើន​។

សេតវិមាន ដែល​បាន​គាំទ្រ​ដល់​សេចក្តី​ប្រាថ្នា​របស់​សហភាព​អឺរ៉ុប​របស់​តួកគី​ផង​ដែរ បានឲ្យដឹង​ថា ការ​ពិភាក្សា​ទាំង​នោះ​ជា​បញ្ហា​រវាង​តួកគី និង​សមាជិក​ទាំង ២៧ របស់​ប្លុក។

អ្នក​នាំ​ពាក្យ​ក្រុម​ប្រឹក្សា​សន្តិសុខ​ជាតិ​របស់​សេតវិមាន​បានឲ្យដឹង​ថា​ ការ​ផ្តោត​របស់​យើង​គឺ​លើ​ប្រទេស​ស៊ុយអែត ដែល​ត្រៀម​ខ្លួន​ជា​ស្រេច​ដើម្បី​ចូល​រួម​ក្នុង​សម្ព័ន្ធភាព​ណាតូ។

ប៉ុន្តែ​អ្នកនាំពាក្យ​គណៈកម្មការ​អឺរ៉ុប​បានឲ្យដឹងថា សមាជិកភាព​ណា​តូ និង​សហភាព​អឺរ៉ុប គឺជា​ដំណើរការ​ដាច់ដោយឡែក​ដែល ​មិន​អាច​ភ្ជាប់គ្នា​បាន​ឡើយ​​។

ការពន្យារពេលរបស់ទីក្រុងអង់ការ៉ាលើការចូលជាសមាជិករបស់ប្រទេសស៊ុយអែតបានធ្វើឱ្យសម្ព័ន្ធមិត្តណាតូផ្សេងទៀតមានការហួសចិត្ត រួមទាំងសហរដ្ឋអាមេរិកផងដែរ។កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ទីប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិរបស់លោក Biden លោក Jake Sullivan បានឲ្យដឹងថា លោក Biden និងលោក Erdogan បានពិភាក្សាអំពីសមាជិកភាពរបស់អង្គការ NATO របស់ប្រទេសស៊ុយអែត ក្នុងចំណោមបញ្ហាផ្សេងទៀត ហើយបានយល់ព្រមជួបប្រជុំគ្នានៅទីក្រុង Vilnius ដើម្បីពិភាក្សាបន្ថែម។

លោកបានបន្ថែមថាសេតវិមានមានទំនុកចិត្តថាស៊ុយអែតនឹងចូលរួមជាមួយសម្ព័ន្ធភាពនេះ។

ប្រភព៖ Aljazeera

ប្រែសម្រួលដោយ៖ {ឡាយ លីហួ}

អត្ថបទដែលជាប់ទាក់ទង