រុស្ស៊ី និងអាមេរិក ស្តីបន្ទោសការទូតពាណិជ្ជកម្មជុំវិញអស្ថិរភាពក្នុងវិបត្តិការ៉ាបាក
បរទេស៖ ទីក្រុងមូស្គូ និងវ៉ាស៊ីនតោនបានចោទប្រកាន់គ្នាទៅវិញទៅមកថាបានធ្វើឱ្យមានអស្ថិរភាពនៅក្នុងតំបន់ South Caucuses ខណៈដែលជនជាតិអាមេនីរាប់ពាន់នាក់បានភៀសខ្លួនចេញពីផ្ទះរបស់ពួកគេក្នុងទីក្រុង Nagorno-Karabakh ដោយសារតែការភ័យខ្លាចការបោសសម្អាតជនជាតិភាគតិច។
ឯកអគ្គរដ្ឋទូតរុស្ស៊ីប្រចាំនៅសហរដ្ឋអាមេរិក លោក Anatoly Antonov បានឲ្យដឹងនៅលើកម្មវិធីផ្ញើសារ Telegram កាលពីថ្ងៃអង្គារថា “យើងជំរុញឱ្យទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន បដិសេធពីពាក្យសម្ដី និងសកម្មភាពដ៏គ្រោះថ្នាក់បំផុតដែលនាំឱ្យមានការកើនឡើងសិប្បនិម្មិតនៃមនោសញ្ចេតនាប្រឆាំងរុស្ស៊ីនៅក្នុងប្រទេសអាមេនី”។
ការអត្ថាធិប្បាយរបស់លោក Anatoly Antonov ធ្វើឡើងតាមអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសអាមេរិកបាននិយាយកាលពីថ្ងៃចន្ទថា រុស្ស៊ីបានបង្ហាញថា ខ្លួនមិនមែនជាដៃគូដែលអាចទុកចិត្តបាន បន្ទាប់ពីអាមេនីបានស្តីបន្ទោសទីក្រុងម៉ូស្គូចំពោះការបរាជ័យក្នុងការធ្វើអន្តរាគមន៍ក្នុងការចាប់យក Nagorno-Karabakh កាលពីសប្តាហ៍មុនដោយកងកម្លាំងអាស៊ែបៃហ្សង់។
ចាប់តាំងពីការបែកបាក់នៃសហភាពសូវៀតមក អាមេនីបានពឹងផ្អែកលើភាពជាដៃគូសន្តិសុខជាមួយរុស្ស៊ី ប៉ុន្តែទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរបានធ្លាក់ចុះយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរចាប់តាំងពីប្រធានាធិបតី វ្ល៉ាឌីមៀ ពូទីន បានចាប់ផ្តើមការឈ្លានពានអ៊ុយក្រែននៅឆ្នាំ២០២២។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសអាមេរិក លោក Matthew Miller បានប្រាប់អ្នកយកព័ត៌មានថា “ខ្ញុំគិតថា រុស្ស៊ីបានបង្ហាញឱ្យឃើញថា ខ្លួនមិនមែនជាដៃគូសន្តិសុខ ដែលអាចពឹងផ្អែកលើ”។
ជនជាតិអាមេនីរាប់ពាន់នាក់បានភៀសខ្លួនចេញពីតំបន់ដាច់ស្រយាលនៃ Nagorno-Karabakh ត្រឹមថ្ងៃច័ន្ទ បន្ទាប់ពីអ្នកប្រយុទ្ធរបស់ពួកគេត្រូវបានកម្ចាត់ដោយ Azerbaijan នៅក្នុងប្រតិបត្តិការយោធារន្ទះកាលពីសប្តាហ៍មុន។
បាគូបានសន្យាថានឹងការពារសិទ្ធិរបស់ជនជាតិអាមេនីប្រហែល ១២០,០០០ នាក់ដែលហៅផ្ទះ Karabakh ប៉ុន្តែមនុស្សជាច្រើនបដិសេធមិនទទួលយកការធានារបស់ខ្លួន។ នាយករដ្ឋមន្ត្រីអាមេនី Nikol Pashinyan បានស្តីបន្ទោសរុស្ស៊ីចំពោះការខកខានក្នុងការធានាសន្តិសុខអាមេនី។
ទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន និងសម្ព័ន្ធមិត្តលោកខាងលិចមួយចំនួនបានថ្កោលទោសអរិភាព Azeri ដែលបានផ្លាស់ប្តូរវណ្ឌវង្កនៃ South Caucasus ដែលជាការបង្រួបបង្រួមនៃជនជាតិភាគតិចដែលឆ្លងកាត់បំពង់បង្ហូរប្រេង និងឧស្ម័ន ដែលរុស្ស៊ី សហរដ្ឋអាមេរិក តួកគី និងអ៊ីរ៉ង់ដណ្តើមឥទ្ធិពល។
ទីក្រុងមូស្គូបានឲ្យដឹហថា អាមេនី មានតែខ្លួនឯងប៉ុណ្ណោះដែលត្រូវស្តីបន្ទោសចំពោះជ័យជម្នះរបស់ Azerbaijan លើ Karabakh ព្រោះវាចែចង់ជាមួយលោកខាងលិច ជាជាងធ្វើការជាមួយទីក្រុងម៉ូស្គូ និងបាគូដើម្បីសន្តិភាព។
កាលពីថ្ងៃច័ន្ទ ប្រធានទីភ្នាក់ងារសហរដ្ឋអាមេរិកសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍អន្តរជាតិ (USAID) លោកស្រី Samantha Power និងជំនួយការរដ្ឋមន្ត្រីស្តីទីក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកទទួលបន្ទុកកិច្ចការអឺរ៉ុប និងអឺរ៉ាស៊ី លោក Yuri បានទៅដល់ប្រទេសអាមេនី ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចលើកដំបូងរបស់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់សហរដ្ឋអាមេរិក ចាប់តាំងពីការ៉ាបាក អាមេនី ត្រូវបានបង្ខំឱ្យឈានដល់បទឈប់បាញ់ចុងក្រោយសប្តាហ៍។
ពីឆ្នាំ ១៩៨៨-១៩៩៤ មនុស្សប្រហែល ៣០,០០០ នាក់ត្រូវបានសម្លាប់ និងជាងមួយលាននាក់ដែលភាគច្រើនជាជនជាតិ Azeris ត្រូវបានផ្លាស់ទីលំនៅខណៈដែលជនជាតិអាមេនីបានបោះចោលការគ្រប់គ្រងបន្ទាប់បន្សំរបស់ Azerbaijani នៅក្នុងអ្វីដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាសង្រ្គាម Karabakh ដំបូង។
អាស៊ែបៃហ្សង់ទទួលបានទឹកដីមកវិញក្នុង និងជុំវិញណាហ្គ័រណូ-ការ៉ាបាកក្នុងសង្គ្រាមលើកទីពីរក្នុងឆ្នាំ២០២០ ដែលបានបញ្ចប់ដោយកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពដែលឈ្មួញកណ្តាលក្រុងម៉ូស្គូ និងការដាក់ពង្រាយកងកម្លាំងរក្សាសន្តិភាពរុស្ស៊ី។
ប្រទេសទួរគីដែលបានគាំទ្រ Azerbaijan ជាមួយនឹងអាវុធនៅក្នុងជម្លោះឆ្នាំ២០២០ បានឲ្យដឹងកាលពីសប្តាហ៍មុនថាខ្លួនបានគាំទ្រគោលបំណងនៃប្រតិបត្តិការយោធាចុងក្រោយបង្អស់របស់ Azerbaijan។
ប្រភព៖ The Straits Times
ប្រែសម្រួលដោយ៖ {ឡាយ លីហួ}
https://www.straitstimes.com/asia/russia-us-trade-diplomatic-blame-over-instability-in-karabakh-crisis#:~:text=Moscow%20and%20Washington%20have%20accused,Karabakh%20over%20ethnic%20cleansing%20fears.
