បេសកជនមជ្ឈិមបូព៌ារបស់ចិន ជំរុញឱ្យមានការធានាសិទ្ធិជនជាតិប៉ាឡេស្ទីន
ប៉េកាំង៖ បេសកជនពិសេសតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ារបស់ចិន បានគូសបញ្ជាក់អំពីមូលហេតុនៃវិបត្តិអ៊ីស្រាអែល និងហ្គាហ្សា ស្តីពីការខ្វះខាតការធានាសម្រាប់សិទ្ធិប៉ាឡេស្ទីន ខណៈដែលលោកបានជួបជាមួយសមភាគីរុស្ស៊ី នៅក្នុងប្រទេសកាតា ដែលជាជម្លោះរវាងប្រទេសទាំងពីរ។
នៅក្នុងជើងទីមួយនៃដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់គាត់នៅក្នុងតំបន់ បេសកជនរបស់ប្រទេសចិនសម្រាប់បញ្ហាមជ្ឈិមបូព៌ា លោក Zhai Jun បានទៅដល់ប្រទេសកាតាកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ជាកន្លែងដែលគាត់បានបញ្ជាក់សារជាថ្មីជាមួយសមភាគីរុស្ស៊ីរបស់គាត់គឺលោក Mikhail Bogdanov ពីការតម្រឹមរបស់ទីក្រុងប៉េកាំងជាមួយទីក្រុងម៉ូស្គូក្នុងការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ពួកគេដើម្បីជួយបន្ថយវិបត្តិតំបន់ហ្គាហ្សា។
ចិន និងរុស្ស៊ីមានជំហរដូចគ្នាលើបញ្ហាប៉ាឡេស្ទីន លោក Zhai Jun ត្រូវបានដកស្រង់សម្តីបន្ទាប់ពីបានជួបជាមួយលោក Mikhail Bogdanov ក្នុងទីក្រុង Doha មួយថ្ងៃបន្ទាប់ពីប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ីលោក Vladimir Putin បានជួបពិភាក្សាជាមួយប្រធានាធិបតីចិន លោក Xi Jinping ក្នុងកិច្ចប្រជុំដ៏កម្រមួយក្នុងទីក្រុងប៉េកាំង។
លោក Zhai Jun បានឲ្យដឹងថា ហេតុផលជាមូលដ្ឋានសម្រាប់ស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ននៅក្នុងជម្លោះប៉ាឡេស្ទីន-អ៊ីស្រាអែល គឺថាសិទ្ធិជាតិស្របច្បាប់របស់ប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនមិនត្រូវបានធានាទេ។ លោក Zhai Jun បានបញ្ជាក់ដោយមិនសំដៅទៅលើក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធហាម៉ាសដែលមានមូលដ្ឋាននៅហ្គាហ្សា។
កាលពីថ្ងៃទី៧ ខែតុលា ខ្មាន់កាំភ្លើងក្រុមហាម៉ាស់បានវាយលុកចូលទឹកដីអ៊ីស្រាអែលភាគខាងត្បូងពីតំបន់ហ្គាហ្សាស្ទ្រីប ដោយបានសម្លាប់មនុស្សយ៉ាងហោចណាស់ ១.៤០០ នាក់។ ជាការឆ្លើយតប អ៊ីស្រាអែលបានសងសឹកជាមួយនឹងការវាយប្រហារតាមអាកាស ដោយដាក់មនុស្ស ២.៣ លាននាក់របស់ហ្គាហ្សាស្ទ្រីបនៅក្រោមការឡោមព័ទ្ធ។
មួយសប្តាហ៍ក្រោយមក រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិន លោក Wang Yi ខណៈពេលដែលថ្កោលទោសរាល់ទង្វើដែលបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់ជនស៊ីវិល ដោយមិនបញ្ចេញឈ្មោះ ក្រុមហាម៉ាស បានប្រកាសថា សកម្មភាពរបស់អ៊ីស្រាអែល បានហួសពីវិសាលភាពនៃការការពារខ្លួន។
លោក Nicholas Burns ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំនៅប្រទេសចិន បានប្រាប់ទូរទស្សន៍ Bloomberg កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ថា សហរដ្ឋអាមេរិក និងចិនមានទស្សនៈខុសគ្នាលើសង្គ្រាមអ៊ីស្រាអែល និងក្រុមហាម៉ាស់។
លោកឯកអគ្គរដ្ឋទូត បានបន្តថា យើងមិនមានទស្សនៈដូចគ្នាចំពោះមុខតំណែងពិសេសនេះទេ នៅពេលសួរថាតើគាត់មើលឃើញភាពតានតឹងនៅមជ្ឈិមបូព៌ាជាឱកាសដើម្បីកែលម្អទំនាក់ទំនងចិន-អាមេរិកឬយ៉ាងណា។
វិបត្តិនេះបានធ្វើឱ្យចិន និងរុស្ស៊ីស្ថិតនៅក្នុងជំរុំដាច់ដោយឡែកពីសហរដ្ឋអាមេរិក។ ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក លោក Joe Biden បានបញ្ជាក់ថា លោកនឹងស្វែងរកមូលនិធិបន្ថែម ដែលប៉ាន់ស្មានថាមានចំនួនរាប់ពាន់លាន ដើម្បីជួយអ៊ីស្រាអែល ប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងក្រុមហាម៉ាស។
រុស្ស៊ីដែលមានទំនាក់ទំនងជាមួយអ៊ីរ៉ង់ ក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធហាម៉ាស មហាអំណាចអារ៉ាប់ ក៏ដូចជាជាមួយប៉ាឡេស្ទីន និងអ៊ីស្រាអែល បាននិយាយម្តងហើយម្តងទៀតថា សហរដ្ឋអាមេរិក និងលោកខាងលិចមិនអើពើនឹងតម្រូវការសម្រាប់រដ្ឋប៉ាឡេស្ទីនឯករាជ្យនៅក្នុងព្រំដែនឆ្នាំ១៩៦៧។
សេចក្តីសម្រេចរបស់ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិដែលព្រាងដោយប្រទេសប្រេស៊ីលដែលបានអំពាវនាវឱ្យមានបទឈប់បាញ់មនុស្សធម៌បានបរាជ័យកាលពីថ្ងៃពុធ ដោយសហរដ្ឋអាមេរិកបានបោះឆ្នោតវេតូលើដំណោះស្រាយនេះ។ សេចក្តីសម្រេចដែលព្រាងដោយរុស្ស៊ី ដែលបានអំពាវនាវឱ្យមានបទឈប់បាញ់មនុស្សធម៌ ក៏មិនបានអនុម័តកាលពីថ្ងៃចន្ទដែរ។
កាសែត Global Times របស់ចិនបានសរសេរនៅក្នុងវិចារណកថាថា អាកប្បកិរិយាលំអៀងរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកគឺជាឫសគល់មួយនៃបញ្ហាប៉ាឡេស្ទីនដែលមានរយៈពេលយូរ ហើយវាដើរតួជាកាតាលីករសម្រាប់ការកើនឡើងនៃជម្លោះនៅពេលដែលវាផ្ទុះឡើង។
នៅប្រទេសកាតា លោក Zhai Jun បានឲ្យដឹងថា ប្រទេសចិនបានត្រៀមខ្លួនរួចជាស្រេចដើម្បីរក្សាទំនាក់ទំនង និងការសម្របសម្រួលជាមួយរុស្ស៊ី ក្នុងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីរំងាប់ជម្លោះអ៊ីស្រាអែល និងប៉ាឡេស្ទីន។
រដ្ឋឈូងសមុទ្រតូចមួយនៃប្រទេសកាតា គឺជាកន្លែងឈប់សម្រាកដ៏សំខាន់មួយសម្រាប់អ្នកការទូតបរទេស រួមទាំងរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិក លោក Antony Blinken ដែលកំពុងស្វែងរកការសម្រុះសម្រួលក្នុងជម្លោះអ៊ីស្រាអែល និងហ្គាហ្សាក្នុងប៉ុន្មានថ្ងៃថ្មីៗនេះ ដោយមានបណ្តាញទំនាក់ទំនងផ្ទាល់ជាមួយក្រុមហាម៉ាស ដែលមានការិយាល័យនយោបាយនៅទីក្រុងដូហាសម្រាប់បន្ថែមទៀតជាងមួយទសវត្សរ៍។
ប្រភព៖ Reuters
ប្រែសម្រួលដោយ៖ ឡាយ លីហួ
