**ស្ថានភាពកម្រិតទឹកស្ទឹងសំខាន់ៗទាំង១១ ជុំវិញបឹងទន្លេសាប ទន្លេសាប និងបឹងទន្លេសាប សម្រាប់ថ្ងៃទី១៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤**ឧត្តមសេនីយ៍ឯក ឆាយ គឹមខឿន ដឹកនាំកិច្ចប្រជុំពិនិត្យ ពិភាក្សា និងផ្តល់យោបល់ ដើម្បីកំណត់បន្ទាត់មូលដ្ឋាន និងចំណុចដៅនៃសូចនាករសមិទ្ធកម្មគន្លឹះ ទាក់ទងបទល្មើសគ្រប់ប្រភេទក្នុង ក្របខ័ណ្ឌតាមដាន ពិនិត្យ និងវាយតម្លៃការអនុវត្តយុទ្ធសាស្ត្របញ្ចកោណ ដំណាក់កាលទី១**ឯកឧត្តម ប៉េង ពោធិ៍នា អញ្ជើញបើកសិក្ខាសាលាថ្នាក់ជាតិ ស្តីពីការផ្សព្វផ្សាយគោលការណ៍ណែនាំ និងបទដ្ឋានបច្ចេកទេសប្រព័ន្ធទឹកកខ្វក់**សាខាកាកបាទក្រហមកម្ពុជា រាជធានីភ្នំពេញ បើកវគ្គបណ្តុះបណ្តាលមូលដ្ឋាន ដល់ក្រុមកាកបាទក្រហមសង្កាត់ផ្សារ និងអ្នកស្ម័គចិត្តកាកបាទក្រហមប្រចាំមូលដ្ឋាន ក្នុងខណ្ឌសែនសុខ**អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា រៀបចំសិក្ខាសាលាស្តីពី«ការពង្រឹងសមត្ថភាព និងតួនាទីភារកិច្ចអ្នកគ្រប់គ្រងប្រាសាទ»ដល់សិក្ខាកាមចំនួន៨០នាក់**ក្រុមហ៊ុនមេរបស់ TikTok គឺ ByteDance មានតម្លៃលើទីផ្សាររហូតដល់ ៣០០ពាន់លានដុល្លារ**ឯកឧត្តម ឃឹម ហ្វីណង់៖​ មិនអាចយកថ្លៃស្រូវនាងអំ ទៅធៀបនឹងស្រូវអូអឹមបានឡើយ ហើយរឹតតែមិនអាចធៀបជាមួយស្រូវសែនក្រអូប ឬស្រូវផ្ការំដួលបានទៅទៀត**មនុស្សប្រហែល ១៥០០នាក់ ត្រូវបានសម្លាប់ ក្នុងការតវ៉ាទម្លាក់នាយករដ្ឋមន្ត្រីបង់ក្លាដែស Sheikh Hasina**ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហង់ជួន ណារ៉ុន អញ្ជើញបើក កិច្ចប្រជុំកំពូលសម្ព័ន្ធប្រតិបត្តិករកម្មវិធី ផ្តល់អាហារនៅសាលារៀនតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍**ជម្លោះពាក្យសម្ដី មន្ត្រីនគរបាលម្នាក់ទាញកាំភ្លើងបាញ់ប្ដីប្រពន្ធមួយគូរបួសធ្ងន់**ក្រសួងអប់រំ បាននិងកំពុងធ្វើកំណែទម្រង់គ្រឹះស្ថានបណ្តុះបណ្តាលគ្រូបង្រៀនគ្រប់កម្រិតទាំងអស់នៅទូទាំងប្រទេស**សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត និងលោកជំទាវ ឧបត្ថម្ភអំណោយជូនអតីតយុទ្ធជនពិការ និងក្រុមគ្រួសារ អតីត យុទ្ធ ជន ដែលមានជីវភាពលំបាកខ្វះខាតនៅស្រុកស្ទោង**ក្រសួងធនធានទឹក ជូនដំណឹងស្ដីពីស្ថានភាពទឹកនៅតាមបណ្តាអាងទឹកធំៗទាំង៩ ក្នុងរាជធានី-ខេត្ត គិតមកត្រឹមថ្ងៃទី១៥ ខែវិច្ឆិកា**ឯកឧត្តម ចាន់ ស៊ីណាត ដឹកនាំគណៈប្រតិភូក្រសួងធនធានទឹក ជួបប្រជុំចង្អៀតជាមួយតំណាងធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី ក្នុងទីក្រុងតូក្យូ**នាយឧត្តមសេនីយ៍ ស ថេត ថ្លែងអំណរគុណកងកម្លាំងគ្រប់ប្រភេទ ដែលបំពេញភារកិច្ចយ៉ាងល្អ ក្នុងការពង្រឹងសន្តិសុខ សណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈ និងរបៀបរៀបរយ ក្នុងព្រះរាជពិធីបុណ្យអុំទូក ប្រកបដោយសុវត្ថិភាពទាំងស្រុង**ប្រធានរដ្ឋសភាវៀតណាម នឹងអញ្ជើញមកបំពេញទស្សនកិច្ចជាផ្លូវការ និងមិត្តភាពនៅកម្ពុជា ចាប់ពីថ្ងៃទី២១-២៤ ខែវិច្ឆិកា**ស្ថានភាពធាតុអាកាសនៅកម្ពុជា សម្រាប់ថ្ងៃទី១៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤**កម្ពុជា ត្រៀមខ្លួនដោះស្រាយបញ្ហាប្រែប្រួលអាកាសធាតុជាមួយបណ្តាប្រទស និងដៃគូអភិវឌ្ឍន៍នៅលើពិភពលោក ក្នុងសន្និសីទ COP29 នៅប្រទេសអាស៊ែបៃហ្សង់**វិភាគអន្តរជាតិ៖ មូលហេតុអ្វីបានជាលោក សុី ជីនពីង ជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ G20 ក្នុងវិបត្តិពិភពលោក**អ៊ីស្រាអែល បើកវាយប្រហារទីក្រុង Beirut បណ្ដាលឱ្យប្រធានទំនាក់ទំនងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរបស់ក្រុមហេសបូឡាម្នាក់បានស្លាប់

៤៥ ឆ្នាំនៃវឌ្ឍនភាពរបស់ប្រទេសចិនបន្តជាកាលានុវត្តភាពរបស់ពិភពលោក

យើងរំលឹកឡើងវិញពីរយៈពេល៤៥ឆ្នាំនៃកំណែទម្រង់ បើកចំហសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសចិន ដើម្បីលាតត្រដាតឱ្យឃើញនូវចក្ខុវិស័យទូលំទូលាយតាមរយៈគំនិតជាយុទ្ធសាស្ត្រប្រកបដោយត្រីវិស័យស្របតាមនិយាមគរុសភា។ ច្បាស់ណាស់ដែលថា រយៈពេល៤៥ឆ្នាំនេះ ប្រទេសចិនត្រូវបានពិភពលោកយល់យ៉ាងច្បាស់ពីទស្សនវិស័យទូលំទូលាយ ធនធានដ៏សំបូរបែប ស្មារតីនិងគតិបណ្ឌិតរបស់ប្រទេសចិន ពីព្រោះតាមរយៈកំណែទម្រង់ បើកចំហសេដ្ឋកិច្ច បាននាំការអភិវឌ្ឍក្នុងប្រទេសនិងអន្តរជាតិដោយមានការផ្សារភ្ជាប់គ្នារវាងចិននិងពិភពលោក និងបានឈានចូលដំណាក់កាលថ្មីរបស់ប្រទេសចិនក្នុងការបោះជំហានយ៉ាងស្វាហាប់នៅលើវិថីនៃការធ្វើទំនើបកម្មសង្គមនិយមតាមបែបផែនចិន។ ជាក់ស្តែង កាលពីថ្ងៃទី៤ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២១ ក្នុងពេលអញ្ជើញជាអធិបតីដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ក្នុងពិធីបើកពិព័រណ៍នាំចូលអន្តរជាតិចិនលើកទី៤ តាមប្រព័ន្ធវីដេអូ លោក Xi Jinping ប្រធានរដ្ឋចិនបានថ្លែងសុន្ទរកថាគន្លឹះគូសបញ្ជាក់ថា «ទ្វាររបស់ប្រទេសចិនគឺបើកចំហនិងមិនបិទជារៀងរហូត ហើយបើកឱ្យកាន់តែទូលំទូលាយថែមទៀតផង។ ប្រទេសចិនបានត្រៀមខ្លួនរួចជាស្រេចដើម្បីធ្វើការជាមួយប្រទេសទាំងអស់ ដើម្បីកសាងសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកដោយរូបភាពបើកចំហ ដើម្បីឱ្យខ្យល់និទាឃរដូវនៃការបើកចំហនឹងនាំមកនូវភាពកក់ក្តៅដល់គ្រប់ផ្នែកនៃពិភពលោក»។ រយៈពេល៤៥ឆ្នាំនេះ ប្រទេសចិនបានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ដែលមិនត្រឹមតែជាតួអង្គនៅក្នុងសង្វាក់ផលិតកម្មសកល អភិបាលកិច្ចសកល សន្តិសុខសកល អរិយធម៌សកល និងអភិវឌ្ឍសកលប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងជាកម្លាំងចលករដ៏សំខាន់នៅក្នុងកិច្ចកសាងសហគមន៍រួមជីវិតសុខដុមនីយកម្មរវាងមនុស្សនិងធម្មជាតិតាមរយៈទស្សនៈអរិយធម៌អេកូឡូស៊ីប្រកបដោយទំនួលខុសត្រូវខ្ពស់ចំពោះសុខុមាលភាពរបស់ផែនដី។

យើងរំលឹកឡើងវិញពីរយៈពេល៤៥ឆ្នាំនៃកំណែទម្រង់ បើកចំហសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសចិន ដោយសិក្សាពីគំនិតទូលំទូលាយរបស់ប្រទេសចិន និងការលះបង់សម្រាប់មនុស្សជាតិ។ ភាពរីកចម្រើនរបស់ប្រទេសចិនចាប់តាំងពីផែនការ៥ឆ្នាំលើកទី៦រៀងមកបានក្លាយជាផែនការមេសម្រាប់ពូនផ្តុំការអភិវឌ្ឍសកលដែលមនុស្សជាតិគួរតែសាបព្រោះនិងឈ្វេងយល់បន្ថែម។ នៅក្នុងការវិភាគប្រកបដោយប្រាជ្ញាចិនអំពីលក្ខណៈពិសេសនិងការអភិវឌ្ឍនៃនិន្នាការពិភពលោកសព្វថ្ងៃនេះ ប្រទេសចិនតែងបានប្រើប្រាស់ពាក្យដ៏សាមញ្ញនោះគឺ ពិភពលោកបច្ចុប្បន្នជាពិភពលោកដែលបើកចំហ ហើយប្រទេសចិនមិនអាចអភិវឌ្ឍនៅពីក្រោយការបិទទ្វារ និងរឹងរឹតតែមិនអាចអភិវឌ្ឍនៅដាច់ដោយឡែកពីពិភពលោកទាំងមូលបានឡើយ។ ដូចដែលជនជាតិចិនធ្លាប់បាននិយាយថា «មហាសមុទ្រធំល្វឹងល្វើយ ពីព្រោះវាទទួលទឹកមកពីគ្រប់ទន្លេទាំងអស់»។ ការបើកចំហ និងការរួមបញ្ចូលគ្នា បានធ្វើឲ្យប្រទេសចិនក្លាយទៅជាមជ្ឈមណ្ឌលសេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម វិនិយោគពហុភាគីនិយម។ ក្នុងន័យនេះ ទើបកាលពីថ្ងៃទី១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២១ ថ្លែងនៅក្នុងពិធីអបអរសាទរខួប១០០ឆ្នាំនៃថ្ងៃកំណើតបក្សកុម្មុយនិស្តចិន លោក Xi Jinping ប្រធានរដ្ឋចិនបានគូសបញ្ជាក់ថា «តាមរយៈការខិតខំប្រឹងប្រែងជាប់ជាប្រចាំរបស់បក្សទាំងមូលនិងប្រជាជាតិទាំងមូល ប្រទេសចិនបានសម្រេចបានគោលដៅប្រចាំសតវត្សរ៍ដំណាក់កាលទីមួយ ចិនបានកសាងសង្គមមួយដែលប្រជាជនមានជីវភាពធូរធារកម្រិតមធ្យមលើគ្រប់វិស័យ បានដោះស្រាយបញ្ហានភាពក្រីក្រជាប្រវត្តិសាស្រ្តនៅក្នុងប្រទេសចិន»។ បន្ថែមពីលើនេះ ក្រៅពីជួយដោះស្រាយវិបត្តិភាពក្រីក្រដល់ប្រជាជនរបស់ខ្លួន ប្រទេសចិនតាមរយៈគំនិតផ្តួចផ្តើមផ្លូវ «ខ្សែក្រវ៉ាត់និងផ្លូវ» បានជួយមនុស្សជាតិចំនួន៧.៦លាននាក់ចេញពីភាពក្រីក្រខ្លាំង និង៣២លាននាក់ចេញពីភាពក្រីក្រកម្រិតមធ្យមនៅទូទាំងពិភពលោក។

យើងរំលឹកឡើងវិញពីរយៈពេល៤៥ឆ្នាំនៃកំណែទម្រង់ បើកចំហសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសចិន ដោយសិក្សាពីភាពក្លាហានផ្នែកនយោបាយរបស់ប្រទេសចិនក្នុងការងារត្រួសត្រាយនិងការងារច្នៃប្រឌិត។ តួនាទីអភិបាលកិច្ចសកលរបស់ប្រទេសចិនត្រូវបានគេកត់សម្គាល់ថាជាស្មារតីត្រួសត្រាយ និងច្នៃប្រឌិតដែលមនុស្សជាតិគួរតែត្រូវបានបន្តទៅមុខដោយរួមកម្លាំងសាមគ្គីប្រកៀកស្មារជាមួយប្រទេសចិនក្នុងស្មារតីប្រកបដោយភាពទទួលខុសត្រូវក្នុងប្រវត្ដិសាស្ដ្រ។ ដោយយកចិត្តទុកដាក់យ៉ាងខ្លាំងចំពោះ សន្តិភាពនិងការអភិវឌ្ឍរបស់ពិភពលោក ប្រទេសចិនតែងបានសង្កត់ធ្ងន់លើតម្រូវការក្នុងការចាត់ទុកបញ្ហានៃការអភិវឌ្ឍសកលជាបញ្ហាមួយដែលពាក់ព័ន្ធនឹងមនុស្សជាតិទាំងអស់ ហើយតែងកៀរគរពិភពលោកឱ្យសិក្សានិងដោះស្រាយបញ្ហាសកលតាមស្ថានភាពជាក់ស្តែង។ បទពិសោធន៍ពោរពេញដោយប្រសិទ្ធភាពនិងស័ក្តិសិទ្ធិភាពក្នុងរយៈពេល៤៥ឆ្នាំនេះ ប្រទេសចិនបានរួមចំណែកកសាងពិភពលោកមួយដែលមានលក្ខណៈបើកចំហ និងប្រកបដោយបរិយាប័ន្ន តាមរយៈការផ្លាស់ប្តូរ និងការសិក្សាពីគ្នាទៅវិញទៅមក ដោយហេតុថាពិពិធកម្មនៃអរិយធម៌របស់មនុស្សជាតិមិនត្រឹមតែកំណត់លក្ខណៈឲ្យពិភពលោករបស់យើងប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងបានជំរុញឲ្យមាននូវវឌ្ឍនភាពរបស់មនុស្សជាតិផងដែរប្រៀបដូចជា«ស៊ុបឆ្នាំងភ្លើងឆុងឈីងដែលល្បីឆ្ងាញ់ពិសារត្រូវបានចម្អិនដោយមានគ្រឿងផ្សំជាច្រើនផ្សេងគ្នា»។

យើងរំលឹកឡើងវិញពីរយៈពេល៤៥ឆ្នាំនៃកំណែទម្រង់ បើកចំហសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសចិន ដោយសិក្សាពីសេចក្តីស្រឡាញ់ដ៏មហិមារបស់ប្រទេសចិនចំពោះប្រជាជនចិននិងមនុស្សជាតិ។ កំណែទម្រង់របស់ប្រទេសចិន គឺជាការបង្ហាញពីសេចក្ដីស្រឡាញ់ចំពោះមនុស្សជាតិដែលជាប្រភពនៃកម្លាំងដែលមិនចេះរីងស្ងួតសម្រាប់ពិភពលោក។ ជ្រុងមួយក្នុងចំណោមការអភិវឌ្ឍជាច្រើនរបស់ប្រទេសចិន ដោយចាប់ផ្តើមពីឆ្នាំ១៩៨៨ គឺជារបត់ថ្មីមួយនៅក្នុងការអភិវឌ្ឍផ្លូវល្បឿនលឿនទី១របស់ប្រទេសចិន ហើយឆ្លងកាត់រយៈពេលបីទសវត្សរ៍មក ប្រទេសចិនមានផ្លូវល្បឿនលឿនប្រវែង១៦០,០០០គីឡូម៉ែត្រ ដែលជាប្រវែងច្រើនជាងប្រទេសផ្សេងទៀតនៅក្នុងពិភពលោក។ នេះជាការបញ្ជាក់ថា សកលភាវូបនីយកម្មសេដ្ឋកិច្ចដែលជានិន្នាការប្រវត្តិសាស្ត្រដែលកំពុងលូតលាស់យ៉ាងឆាប់រហ័ស បានធ្វើការសម្របសម្រួលដល់ការធ្វើពាណិជ្ជកម្ម ការវិនិយោគ លំហូររបស់ប្រជាជន និងការរីកចម្រើននៃបច្ចេកវិទ្យាយ៉ាងអស្ចារ្យ។ រយៈពេល៤៥ឆ្នាំមកនេះ បទពិសោធន៍របស់ប្រទេសចិនដែលបានប្រែក្លាយខ្លួនពីប្រទេសក្រីក្រនិងទន់ខ្សោយ ទៅជាប្រទេសដែលមានសេដ្ឋកិច្ចធំបំផុតលំដាប់ទី២តាមរយៈកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ប្រជាជនចិន បានក្លាយជាបទពិសោធន៍ ជាមគ្គុទេសក៍និងបង្កើនល្បឿនដល់បណ្តាប្រទេសនានារួមកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយប្រទេសចិនក្នុងកិច្ចកសាងសហគមន៍ជោគវាសនារួមនៃមនុស្សជាតិ។

ជារួម រយៈពេល៤៥ឆ្នាំដោយគិតចាប់ពីឆ្នាំ១៩៧៨មក ប្រទេសចិនបន្តធ្វើការលើកកម្ពស់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងនានាដើម្បីបង្កើតនូវក្របខណ្ឌនៃទំនាក់ទំនងជាមួយបណ្តាប្រទេសសំខាន់ៗ ដែលមានផ្តោតលើស្ថិរភាព និងតុល្យភាពនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាទូទៅ។ ប្រទេសចិនតែងបន្តប្រកាន់ខ្ជាប់នូវទស្សនៈគុណធម៌ទទួលផលប្រយោជន៍ត្រឹមត្រូវ និងជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដើម្បីលទ្ធផលជាក់ស្តែងជាមួយបណ្តាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ដទៃទៀត ដើម្បីសម្រេចបាននូវការអភិវឌ្ឍរួម ដោយផ្អែកលើមូលដ្ឋាននៃមិត្តភាពភាព ស្មោះត្រង់ ផលប្រយោជន៍រួម និងបរិយាប័ន្នប្រកបដោយជំនឿទុកចិត្តនិងលទ្ធផលជាក់ស្តែង តាមរយៈការលើកកម្ពស់ភាពជាដៃគូសហប្រតិបត្តិការគ្រប់ជ្រុងជ្រោយជាមួយបណ្តាប្រទេសនានាឲ្យដល់កម្រិតមួយកាន់តែល្អប្រសើរ៕

ដោយបណ្ឌិត ជា មុនីឫទ្ធិសមាជិកគណៈប្រតិបត្តិសមាគមមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន

អត្ថបទដែលជាប់ទាក់ទង