**ឯកឧត្តមអភិសន្តិបណ្ឌិត ស សុខា បង្ហាញក្ដីរីករាយនៅពេលធនធានមនុស្សខេត្តព្រៃវែងបានបញ្ចប់វគ្គជំនាញរដ្ឋបាលកុំព្យូទ័រ និងកាត់តវីដេអូ**នគរបាល​ថៃ​ចាប់ខ្លួន​ជនជាតិ​វៀតណាម​១២​នាក់​ពី​បទ​បើក​គេហទំព័រ​លេងល្បែង​តាម​ប្រព័ន្ធ​អន​ឡាញ​ នៅក្នុងខុនដូប្រណីតមួយនៅកណ្តាលទីក្រុងបាងកក គេ​បាន​រក​ឃើញ​ថា​មាន​ថវិកា​ចរាចរ​ជាង ២០០ លាន**ប៉ូលីសថៃ ចាប់បានគេហទំព័រលេងល្បែងស៊ីសងដ៏ធំតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណេត ដែលមានទឹកប្រាក់ជាង ៥០ លានបាត**រដ្ឋមន្រ្តីសុខាភិបាល ជំរុញលើកទឹកចិត្តដល់មន្រ្តីរាជការ បុគ្គលិក នៅមណ្ឌលសុខភាព ខិតខំបម្រើសេវាសុខាភិបាលឱ្យកាន់តែល្អប្រសើរ**ភាពស្អាតចេញពីក្នុងចិត្តកំពុងរីកដុះដាលក្នុងសង្គមកម្ពុជា**សាធារណជនចូលរួមសាមគ្គីគ្នារើសសំរាមនិងសំអាតអនាម័យតាមមូលដ្ឋានយ៉ាងផុសផុលឈានឆ្ពោះទៅកម្ពុជាស្អាត**ឯកឧត្តមបណ្ឌិត គឹម សន្តិភាព ស្នើឱ្យប្អូនៗជានិស្សិតជ័យលាភីអាហារូបករណ៍ទៅសិក្សានៅអូស្ត្រាលី និងនូវ៉ែលហ្សេឡង់ ជួយផ្សព្វផ្សាយ ពីចំណុចវិជ្ជមានរបស់កម្ពុជាយើងឲ្យបានច្រើន**សម្តេច ម៉ែន សំអន អញ្ជើញបិទវគ្គអប់រំនយោបាយរបស់គណបក្សកម្រិត២ ជំនាន់ទី១៥**អគ្គនាយកធនាគារ ARDB ណែនាំដល់គ្រប់នាយកដ្ឋានត្រូវពង្រឹងសមត្ថភាពរបស់ខ្លួនជាប់ជាប្រចាំ ដើម្បីក្លាយជាធនាគារឈានមុខគេនៅកម្ពុជា**ឯកឧត្តមអភិសន្តិបណ្ឌិត ស សុខា៖ ការពង្រឹងធនធានមនុស្ស ជាកត្តាដ៏សំខាន់ក្នុងការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិ**ឯកឧត្តមបណ្ឌិត ជ្រុន ថេរ៉ាវ៉ាត អញ្ជើញប្រកាសប្រធានក្រុមការងារយុវជនគណបក្សខេត្តកំពង់ធំ**ឧត្តមសេនីយ៍ត្រី ម៉េង ស្រ៊ុន អញ្ជើញចុះសួរសុខទុក្ខ និងនាំយកអំណោយចែកជូនប្រជាពលរដ្ឋមានជីវភាពខ្វះខាតចំនួន ០៥គ្រួសារ**ឯកឧត្តម ប៉េង ពោធិ៍នា ជួបសំណេះសំណាលរវាងថ្នាក់ដឹកនាំ និងសមាជិក សមាជិកាគណបក្សក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន**ចាប់ខ្លួនមនុស្ស១០នាក់ រឹបអូសថ្នាំញៀនជាង២០០គីឡូក្រាម ក្នុងការបង្រ្កាបក្រុមរត់ពន្ធគ្រឿងញៀនពីកម្ពុជា និងឡាវ ទៅកាន់វៀតណាម**ប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក ចូ បៃដិន គ្រោងប្រកាសកញ្ចប់ជំនួយចុងក្រោយរបស់ខ្លួន សម្រាប់អ៊ុយក្រែន**រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងទេសចរណ៍ ជួបពិភាក្សាការងារជាមួយក្រុមហ៊ុនចិន ដើម្បីជំរុញលំហូរភ្ញៀវទេចររវាងប្រទេសទាំងពីរ**ឯកឧត្តម អ៊ុំ រាត្រី អំពាវនាវដល់ម្ចាស់សណ្ឋាគារ ផ្ទះសំណាក់ ចូលរួមសហការជាមួយសមត្ថកិច្ចស្រង់ទិន្នន័យជនបរទេស ដែលកំពុងស្នាក់នៅខេត្តបន្ទាយមានជ័យ**កម្ពុជា ជាប់ឆ្នោតជាសមាជិកនៃគណៈកម្មាធិការចាត់តាំងនៃគណៈកម្មការកសាងសន្តិភាពអង្គការសហប្រជាជាតិ សម្រាប់អាណត្តិ ២០២៥-២០២៦**សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួម វេទិកានិពន្ធនាយក​សារព័ត៌មាន​កម្ពុជា លើកទី២១ ឆ្នាំ២០២៤ ស្ដីពី ​វិជ្ជាជីវៈ​សារព័ត៌​មាន​ និង​ការបញ្ចេញមតិ**ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល៖ ការបញ្ចប់ការវាស់វែងដីធ្លី នឹងជួយពង្រីកកំណើនជីវភាពប្រជាពលរដ្ឋ ឱ្យកាន់តែប្រសើរឡើង

ភាពជោគជ័យនៃសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសង្គមនិយមកម្រិតខ្ពស់ និង បទពិសោធន៍សម្រាប់ពិភពលោក

សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន ត្រូវបានបង្កើតឡើងកាលពីថ្ងៃទី១ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៤៩ ដែលរហូតដល់បច្ចុប្បន្នមានរយៈពេល ៧៥ ឆ្នាំហើយ ដោយប្រទេសចិនបានប្រែក្លាយខ្លួនពីប្រទេសស្ថិតក្រោមការត្រួតត្រារបស់បរទេស មកក្លាយជាប្រទេសមហាអំណាចដ៏មានឥទ្ធិពលនៅលើពិភពលោក។

ការរីកចម្រើនរបស់សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិនត្រូវបានមើលឃើញថាកើតចេញពីការកែទម្រង់ ពីប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចផែនការ មកកាន់សេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរី ដោយលោក តេង ស៊ាវភីវ ជាបិតាកែទម្រង់សេដ្ឋកិច្ចរបស់ចិននៅឆ្នាំ១៩៧៨ ។ លោកតេង ស៊ាវភីង បានចាប់ផ្តើមធ្វើកំណែទម្រង់សេដ្ឋកិច្ចដ៏សំខាន់មួយនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្តចិន គឺការផ្លាស់ប្តូរពីការអនុវត្តសេដ្ឋកិច្ចតាមបែបកុម្មុយនិស្ត ទៅជាសេដ្ឋកិច្ចបើកចំហតាមបែបទីផ្សារសេរីវិញម្តង ដោយលុបបំបាត់ចោលនូវរបបសមូហភាព និង បង្កើតឱ្យមានរបបកម្មសិទ្ធិឯកជនឡើងវិញយ៉ាងពេញលេញ ។ កំណែទម្រង់នេះ ត្រូវបានធ្វើឡើងចេញពីប្រជាកសិករចិនឱ្យមានសិទ្ធិពេញលេញក្នុងការធ្វើកសិកម្មជាលក្ខណៈឯកជន ហើយលើសពីនេះទៅទៀត ប្រជាជនចិនម្នាក់ៗ មានសិទ្ធិបោះទុនរកស៊ី បង្កើតជាក្រុមហ៊ុនសហគ្រាសជាលក្ខណៈឯកជនសុទ្ធសាធ ដែលជារឿងមិនធ្លាប់មានចាប់តាំងពីបក្សកុម្មុយនិស្តឡើងកាន់អំណាចកាលពីឆ្នាំ១៩៤៩ ។ វិស័យវិនិយោគនេះ មិនត្រឹមតែបើកចំហសម្រាប់ប្រជាជនចិនជាលក្ខណៈបុគ្គលបែបនេះទេ តែក៏បានបើកចំហយ៉ាងទូលំទូលាយផងដែរ ទៅដល់វិនិយោគិនបរទេស ហើយដើម្បីទាក់ទាញវិនិយោគបរទេសនេះ តំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសជាច្រើនត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងបង្កើតឡើងនៅតាមតំបន់ជាប់នឹងឆ្នេរសមុទ្រ ។ ក្នុងកំឡុងពេល ៤៦ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ បន្ទាប់ពីការចាប់ផ្តើមកែទម្រង់សេដ្ឋកិច្ច សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិនបានធ្វើឱ្យពិភពលោកមានការភ្ញាក់ផ្អើលយ៉ាងខ្លាំង ដោយប្រទេសចិនមិនបានប្រឡូកចូលក្នុងជម្លោះភូមិសាស្រ្តនយោបាយ និង មិនបានបង្កឱ្យមានភាពតានតឹងលើសកលលោក ដូចប្រទេសមហាអំណាចផ្សេងៗទេ។ សកម្មភាពនេះ ត្រូវបានគេឱ្យឈ្មោះប្រទេសចិនថា ជា «នាគដេក»។ក្រោយពីមានកម្មវិធីកែទម្រង់ៗជាច្រើនលើកច្រើនសារ សេដ្ឋកិច្ចរបស់សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិនបានងើបឡើងជាបណ្តើរៗ រហូតដល់របបក្រោមការដឹករបស់លោកប្រធានរដ្ឋចិន ស៊ី ជិនភីង បានធ្វើឱ្យសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិនក្លាយជាមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចមួយនៅលើសាកលលោក តាមរយៈការដាក់គំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ ការបើកចំហរកម្រិតខ្ពស់ និង ការកែទម្រង់កម្រិតខ្ពស់តាមបែបចិន ដែលបានធ្វើឱ្យសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន បានក្លាយខ្លួនជាសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសង្គមនិយមកម្រិតខ្ពស់តែមួយគត់នៅលើសាកលលោក។

តាមរយៈការលើកកម្ពស់វិស័យអប់រំ និង ប្រព័ន្ធអប់រំរបស់សាធារណរដ្ឋចិន បានលើកម្ពស់គុណភាពនៃការបណ្តុះបណ្តាលតាមសាលារៀន និង សកលវិទ្យាល័យទាំងអស់នៅទូទាំងប្រទេស ជាពិសេសវិស័យបច្ចេកទេស និង បច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល ដែលឱ្យសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិនបង្កើតបាននូវកម្លាំងផលិតភាពថ្មី (New Productive Force)។ ទស្សនទាននៃទម្រង់ថ្មីនៃកម្លាំងផលិតភាព ត្រូវបានដាក់ក្នុងរបៀបវារៈនយោបាយ និង ការដឹកនាំថ្មីរបស់ចិន ដោយផ្តោតសំខាន់លើការអភិវឌ្ឍជាបន្តបន្ទាប់លើវិស័យបច្ចេកវិទ្យា ដើម្បីជំរុញនវានុវត្តន៍នៃវិស័យឧស្សាហកម្ម និង ព័ត៌មានវៃឆ្លាត ។ ការបង្កើតចលករថ្មី សម្រាប់ជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ក៏ត្រូវបានដាក់ក្នុងគោលនយោបាយកែទម្រង់ស៊ីជម្រៅកម្រិតខ្ពស់នៅប្រទេសចិន ដែលកើតចេញពីកម្លាំងផលិតភាពថ្មី បានជំរុញឱ្យវិស័យឧស្សាហកម្ម និង បច្ចេកវិទ្យាឌីជីថលនៅប្រទេសចិនកាន់តែរឹងមាំ និង មានសំទុះខ្លាំង។ ជាមួយនឹងការពង្រឹងកម្លាំងផលិតភាពថ្មី ការបើកចំហរស៊ីជម្រៅ កម្រិតខ្ពស់ និង ពង្រឹងនិរន្តរភាពដំណើរការនៃវិស័យពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ និង វិនិយោគបរទេស តាមរយៈការលុបបំបាត់នូវរបាំងវិនិយោគបរទេសទាំងអស់ចេញ។

ភាពរុងរឿងរបស់ចិននៅពេលនេះ ត្រូវបានពិភពលោកមើលឃើញថា ជាមេរៀន និង ជាគំរូមួយ សម្រាប់លើកកម្ពស់ក្នុងការអភិវឌ្ឍលើវិស័យសេដ្ឋកិច្ច និង កំណើនប្រកបដោយបរិយាបន្ន ជាពិសេស ម៉ូឌែលនៃទម្រង់ថ្មីនៃកម្លាំងផលិតភាព ចលករថ្មីក្នុងផលិតកម្ម ។ ការរីកចម្រើនរបស់ចិនចាត់ទុកថាជាស្នាដៃដ៏ធំមហិមា សម្រាប់ពិភពលោកក្នុងការបង្កើតនូវម៉ូឌែលសេដ្ឋកិច្ចនិងការអភិវឌ្ឍថ្មី ជាសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសង្គមនិយមកម្រិតខ្ពស់ ដែលមានឧត្តមភាពប្រកួតប្រជែងខ្ពស់ សម្រាប់ការប្រកួតប្រជែងជាសាកល ៕

ដោយ បណ្ឌិត គី សេរីវឌ្ឍន៍
ប្រធានវិទ្យាស្ថានសិក្សាចិន នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា

អត្ថបទដែលជាប់ទាក់ទង