**ប្រធានរណសិរ្សអភិវឌ្ឍន៍ជាតិឡាវ៖ សម្ដេចមហាបវរធិបតី ជានាយករដ្ឋមន្ត្រី វ័យក្មេង សកម្ម និងជាបញ្ញវន្ត**រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសុខាភិបាល បើកវគ្គបណ្តុះបណ្តាលពង្រឹងសមត្ថភាពមន្ត្រីសុខាភិបាលផ្នែកសង្គ្រោះបន្ទាន់ និងរថយន្តគិលានសង្គ្រោះ**រណសិរ្ស កម្ពុជា-ឡាវ បានឯកភាពគ្នាចំនួន៨ចំណុចលើអនុស្សរណៈ ដើម្បីបន្តរិតចំណងសាមគ្គីភាព មិត្តភាព និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការយូរអង្វែង**ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី កើត រិទ្ធ អញ្ជើញបិទការប្រកួតកីឡាប្រណាំងទូក និងបណ្តែតប្រទីប ក្នុងឱកាសបុណ្យចេញព្រះវស្សានៅខេត្តបាត់ដំបង ឆ្នាំ២០២៤**សម្តេចរដ្ឋសភាធិបតី ឃួន សុដារី អញ្ជើញចូលរួមកិច្ចប្រជុំគណៈកម្មាធិការប្រតិបត្តិអាយប៉ា ដើម្បីអនុម័តរបៀបវារៈមហាសន្និបាតលើកទី៤៥**ក្រសួងសាធារណការ រៀបចំសិក្ខាសាលាផ្សព្វផ្សាយសៀវភៅគម្រោងកម្មវិធីវិនិយោគសាធារណៈ ៣ឆ្នាំរំកិល ២០២៤-២០២៦ និងកម្មវិធីបណ្តុះបណ្តាលមន្ត្រីបង្គោលថ្នាក់ជាតិ និងថ្នាក់ក្រោមជាតិ**ឧត្តមសេនីយ៍ឯក បណ្ឌិត តុប នេត ដឹកនាំកិច្ចប្រជុំពិភាក្សាលើកម្រៃសេវាអត្តសញ្ញាណកម្ម និងសុពលភាពអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណសញ្ជាតិខ្មែរ**អភិបាលរងខេត្តកណ្តាល បញ្ជាក់ច្បាស់ថា ប្រសិនបើទូកណា មិនគោរពបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុង និងត្រូវចាញ់ដោយស្វ័យប្រវត្តិ**ស្រូវពូជប្រមាណជាង២៥៧តោន ត្រូវបានរាជរដ្ឋាភិបាលចែកជូនដល់កសិករជាង ២ពាន់គ្រួសារ នៅស្រុកក្រូចឆ្មារ**កម្ពុជា ទទួលបានពានរង្វាន់អន្តរជាតិកម្រិត ពានរង្វាន់ជើងឯកធំ (Grand Champion) និងពានរង្វាន់ជើងឯក (Champion )តាមវិញ្ញាសាចំនួន២ ក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ «ប្រកួតម៉ូតសក់ និងសម្រស់ អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក» លើកទី២៨ ឆ្នាំ២០២៤**ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ចក្រាវុធ ព្រះអនុញ្ញាតជូនសមាជិគណៈកម្មាធិការមជ្ឈិមបក្សកុម្មុយនីស្តចិន ចូលបង្គំគាល់សម្ដែងការគួរសម**ស្លាកលេខយានយន្តនគរបាលជិត ២ពាន់គ្រឿង ត្រូវបានដកចេញពីបញ្ជីគ្រប់គ្រង ក្រោយបទបញ្ជារបស់សម្តេចធិបតីហ៊ុន ម៉ាណែត**ឯកឧត្តម ហេង សួរ ដឹកនាំប្រតិភូផ្នែករាជធានី ខេត្ត នៃយុវជនគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាថ្នាក់កណ្តាល អញ្ជើញគោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធឧបាសិកា នូ ម៉ាឡា ត្រូវជាម្តាយបង្កើត ឯកឧត្តម អ៊ុំ រាត្រី**សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នឹងអញ្ជើញចូលរួមពិធីចូលកាន់តំណែង របស់ថ្នាក់ដឹកនាំថ្មីនៃសាធារណរដ្ឋឥណ្ឌូណេស៊ី**ទេសរដ្ឋមន្ដ្រី ថោង ខុន៖ ការប្រកួតកីឡាយុទ្ធគុនចម្រុះខ្មែរបុរាណ «ពានរង្វាន់សម្តេចបវរធិបតី» គឺជាព្រឹត្តិការណ៍កីឡា-វប្បធម៌-ទេសចរណ៍ ដ៏មានសារៈសំខាន់**សម្តេចរដ្ឋសភាធិបតី ឃួន សុដារី អញ្ជើញទទួលទានអាហារព្រឹក ពិភាក្សាការងារក្រៅផ្លូវការជាមួយប្រធានរដ្ឋសភាឡាវ និងវៀតណាម**លោក Netanyahu អះអាងថា ក្រុម Hamas នឹងលែងគ្រប់គ្រងតំបន់ Gaza បន្ទាប់ពីលោក Sinwar ស្លាប់**យោធា​អ៊ីស្រាអែល​បញ្ជាក់​ថា​ ខ្លួនបាន​សម្លាប់​មេដឹកនាំ​ក្រុម​ហាម៉ាស់​ លោក Yahya Sinwar**លោក Scholz ប្រឆាំងនឹងជម្លោះពន្ធជាមួយចិន**អ្នកការទូតកំពូលរបស់ចិន អំពាវនាវឱ្យពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការចិន-ប្រេស៊ីលឱ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅ

បទវិភាគ៖ឆ្លងកាត់បម្រែបម្រួលយ៉ាងខ្លាំងអស់រយៈពេល៧៥ឆ្នាំ ហេតុអ្វីបានជាចិនអាចផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់គ្នាទៅវិញទៅមកនិងឈ្នះ-ឈ្នះជាមួយពិភពលោក?

“គម្រោងស្តីពីខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវទាំងអស់នាពេលបច្ចុប្បន្នសុទ្ធតែនឹងគិតពិចារណាដល់និរន្តរភាព និងប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាបៃតងនិងហិរញ្ញវត្ថុបៃតង ។” ក្នុងវេទិកាពាណិជ្ជកម្មនិងវិនិយោគស្តីពី“ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ”ឆ្នាំ២០២៤ដែលបើកធ្វើនៅពេលថ្មីៗកន្លងទៅនេះ លោក Peter Burnett ប្រធានប្រតិបត្តិនៃសមាគមពាណិជ្ជកម្មអង់គ្លេសនិងចិនបានថ្លែងដូចខាងលើនេះ ។ ភ្ញៀវកិត្តិយសរបស់ប្រទេសនានានាំគ្នាថ្លែងថា គំនិតផ្តួចផ្តើមស្តីពីការរួមគ្នាកសាង“ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ”មានប្រភពនៅប្រទេសចិន ដែលផ្តល់ផលប្រយោជន៍និងឱកាសដល់ពិភពលោក ។
ឆ្នាំនេះជាខួបទី៧៥នៃការបង្កើតសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន ។ រយៈពេល៧៥ឆ្នាំនេះ ជាសក្សីនៃអច្ឆរិយនៃការអភិវឌ្ឍយ៉ាងឆាប់រហ័សនៃសេដ្ឋកិច្ចរបស់ចិន ហើយក៏ជាសក្សីនៃការផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់គ្នាទៅវិញទៅមកនិងឈ្នះ-ឈ្នះរវាងចិននិងពិភពលោកផងដែរ ។ ពីឆ្នាំ១៩៧៩ដល់ឆ្នាំ២០២៣ កំណើនជាមធ្យមក្នុងមួយឆ្នាំនៃសេដ្ឋកិច្ចចិនគឺ៨,៩ភាគរយ ដែលខ្ពស់ជាងល្បឿនកំណើនជាមធ្យមចំនួន៣ភាគរយនៃសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកយ៉ាងច្រើនក្នុងពេលដំណាលគ្នា ។ ជាពិសេសគឺក្នុងរយៈពេលជាង១០ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ អត្រារួមចំណែកជាមធ្យមរបស់ចិនចំពោះកំណើនសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកគឺលើសពី៣០ភាគរយ ។ ចិនក៏បានដោះស្រាយបញ្ហាក្រីក្រដាច់ខាតជាប្រវត្តិសាស្ត្រនិងកសាងបានសង្គមដែលប្រជាជនមានជីវភាពធូរធារបង្គួរដោយគ្រប់ជ្រុងជ្រោយផងដែរ ។ បើតាមស្តង់ដារនៃធនាគារពិភពលោក ចាប់ពីអនុវត្តគោលនយោបាយកំណេទម្រង់និងបើកទូលាយមក ចំនួនប្រជាជនចិនដែលត្រូវបានកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រមានចំនួនលើសពី៧០ភាគរយនៃចំនួនប្រជាជនដែលត្រូវបានកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រនៅទូទាំងពិភពលោកក្នុងពេលដំណាលគ្នា ដែលពន្លឿនដំណើរកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រទូទាំងពិភពលោកយ៉ាងខ្លាំង ។
ឆ្លងកាត់បម្រែបម្រួលយ៉ាងខ្លាំងអស់រយៈពេល៧៥ឆ្នាំ ហេតុអ្វីបានជាចិនអាចផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់គ្នាទៅវិញទៅមកនិងឈ្នះ-ឈ្នះជាមួយពិភពលោក? ពីព្រោះ ជានិច្ចកាលចិនតែងតែដាក់ខ្លួនក្នុងចរន្តអភិវឌ្ឍន៍នៃមនុស្សជាតិ ដែលធ្វើអន្តរកម្មដ៏ល្អប្រសើរនិងទទួលការអភិវឌ្ឍរួមជាមួយពិភពលោក ដើម្បីជំរុញប្រព័ន្ធអភិបាលកិច្ចសកលរីកចម្រើនទៅកាន់ទិសដៅកាន់តែយុត្តិធម៌និងសមហេតុផល ។
ចិនសម្រេចបាននូវការអភិវឌ្ឍរបស់ខ្លួនតាមរយៈកំណែទម្រង់និងការបើកទូលាយ ព្រមពេលជាមួយគ្នានេះក៏បានជំរុញវិបុលភាពនិងស្ថិរភាពរបស់ពិភពលោកតាមរយៈការអភិវឌ្ឍរបស់ខ្លួនដែរ ដែលក្លាយជាម៉ាស៊ីនលំនឹងនិងប្រភពកម្លាំងចលករដ៏សំខាន់នៃសេដ្ឋកិច្ចសកល ។ ក្នុងនោះ ទីផ្សារ ខ្សែសង្វាក់ឧស្សាហកម្មនិងខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ ការច្នៃប្រឌិតថ្មី និងការវិនិយោគជាពាក្យគន្លឹះសំខាន់សម្រាប់ស្វែងយល់ពី “កាលានុវត្តភាពចិន” ។
ទីផ្សារជាធនធានដែលកម្រមានបំផុត ។ ចិនដែលជាទីផ្សារមានទ្រង់ទ្រាយធំធេងនេះបានទាក់ទាញសហគ្រាសបរទេសកាន់តែច្រើនឡើងៗទៅវិនិយោគនិងធ្វើអាជីវកម្ម ។ ជាពិសេសគឺក្នុងរយៈពេលជាង១០ឆ្នាំកន្លងទៅនេះ ចិនបានអនុវត្តយុទ្ធសាស្ត្រពង្រីកតម្រូវការផ្ទៃក្នុងយ៉ាងស៊ីជម្រៅ តួនាទីជា “ក្បាលម៉ាស៊ីនដ៏សំខាន់” ដែលធ្វើឱ្យការប្រើប្រាស់ជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចមានភាពកាន់តែលេចធ្លោ ។ នៅឆ្នាំ២០២៣ សហគ្រាសទុនបរទេសដែលប្រទេសចិនបង្កើតថ្មីមានចំនួន៥៣៧៦៦ ដែលកើនឡើង៣៩,៧ភាគរយបើប្រៀបធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នានាឆ្នាំមុន ។ ទំហំប្រើប្រាស់ទុនបរទេសជាក់ស្តែងមានតម្លៃ១,១៣ទ្រីលានយាន់ប្រាក់ចិន ដែលមានទ្រង់ទ្រាយកាន់លំដាប់ថ្នាក់ទីពីរលើទូទាំងពិភពលោក ។ ព្រមពេលជាមួយគ្នានេះ ការវិនិយោគរបស់ចិននៅបរទេសបានជំរុញការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់ ។ នៅឆ្នាំ២០២៣ ទំហំវិនិយោគផ្ទាល់របស់ចិននៅបរទេសមានតម្លៃ១សែន៧ម៉ឺន៧ពាន់២៩០លានដុល្លារអាមេរិក ត្រូវជា១១,៤ភាគរយនៃទូទាំងពិភពលោក ដែលឈរនៅលំដាប់៣លេខខាងមុខលើពិភពលោកក្នុងរយៈពេល១២ឆ្នាំជាប់ៗគ្នា ហើយមានចំណែកទីផ្សារលើសពី១០ភាគរយលើទូទាំងពិភពលោកក្នុងរយៈពេល៨ឆ្នាំជាប់ៗគ្នា ។ បើមើលពីចក្ខុវិស័យកាន់តែទូលំទូលាយ ចិននិងពិភពលោកផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់គ្នាទៅវិញទៅមកនិងឈ្នះ-ឈ្នះ ក៏បានបង្ហាញនៅត្រង់ការចូលរួមអភិបាលកិច្ចសកលយ៉ាងស៊ីជម្រៅនិងជំរុញការកសាងសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកបែបបើកទូលាយផងដែរ ។
ការអភិវឌ្ឍរបស់ចិនគឺអាចឃ្លាតពីពិភពលោកទេ ហើយការអភិវឌ្ឍរបស់ពិភពលោកក៏មិនអាចឃ្លាតពីចិនដែរ ។ ហេតុផលដ៏សាមញ្ញនេះត្រូវបានបញ្ជាក់ដោយប្រវត្តិសាស្ត្ររយៈពេល៧៥ឆ្នាំរួចហើយ ហើយក៏នឹងបន្តទទួលបានការបញ្ជាក់នៅពេលអនាគតដែរ ។ ប្រទេសចិនដែលពង្រីកការបើកទូលាយជាបន្តបន្ទាប់ កំពុងមានបម្រែបម្រួលថ្មីគ្រប់ពេលវេលា ដែលសុទ្ធតែបាននាំមកនូវកាលានុវត្តភាពថ្មីដល់ពិភពលោក ៕

អត្ថបទដែលជាប់ទាក់ទង