ខួប២១ឆ្នាំ«របាំព្រះរាជទ្រព្យ» ចុះបញ្ជីបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបីនៃមនុស្សជាតិ
ភ្នំពេញ៖ រយៈពេលជាងពីរទសវត្សរ៍ហើយដែល«របាំព្រះរាជទ្រព្យ» របស់ប្រទេសកម្ពុជា ត្រូវបានចុះក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបីនៃមនុស្សជាតិ របស់អង្គការយូណេស្កូ ពោលគឺនៅថ្ងៃទី៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០០៣។
ដ្បិតតែមរតក វប្បធម៌ បេតិកភណ្ឌ ខ្មែរជាច្រើនបានទទួលការការពារពីអង្គការយូណេស្កូក្ដី ក៏ក្រសួងវប្បធម៌នៅតែទទូលឱ្យកូនខ្មែរគ្រប់រូបចូលរួមថែរក្សា ព្រោះវាជាភារកិច្ចរបស់កូនខ្មែរគ្រប់ៗរូប។
ក្រសួងវប្បធម៌នៅថ្ងៃទី៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤ បានផ្ញើសារអបអរសាទរខួមទី២១ឆ្នាំដែល«របាំព្រះរាជទ្រព្យ» ឬរបាំ«ក្បាច់បុរាណខ្មែរ» ចុះក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបីនៃមនុស្សជាតិរបស់អង្គការយូណេស្កូ នៅទីក្រុងអ៊ីស្តង់ប៊ុល ប្រទេសតួកគី។ ទន្ទឹមគ្នានោះក្រសួង បានក្រើនរំឭកថា៖«កិច្ចការពារបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ ជាភារកិច្ចរបស់កូនខ្មែរគ្រប់ៗរូប»។
របាំ ព្រះ រាជ ទ្រព្យ (English: Royal Ballet of Cambodia) ជារបាំនៃ កម្ពុជា មានភាពល្បីល្បាញខាងប្រណិតភាព នៃសម្លៀកបំពាក់ និងការតុបតែងកាយ បំពាក់គ្រឿងមាសប្រាក់ អមទៅដោយក្បាច់រាំ ដែលមានភាពទន់ភ្លន់ស្រស់ស្អាតគួរជាទីគយគន់ មើលទៅហាក់ដូចជារបាំរបស់ពពួកទេវៈ ឬទេវតា (Devata) ឈានទៅរកលំដាប់ខ្ពស់របស់របាំ ដែលយើងអាចសន្មតបានថាជា(ស្ដេចរបាំ King Of Ballet)។
«របាំព្រះរាជទ្រព្យ» គឺជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌមានតម្លៃបំផុតរបស់កម្ពុជាតែមួយគត់ ដែលបានថែរក្សានាដកម្មបុរាណ អស់រយៈពេលដ៏យូរលង់ណាស់មកហើយ។ ជាសិល្បៈសក្ការដ៏ចំណាស់មួយ មានរៀបរាប់ទាំងក្នុងសិលាចារឹក និងតាមចម្លាក់ប្រាសាទ។
របាំនេះសម្រាប់សម្តែងបួងសួងសុំសេចក្តីសុខ សេចក្តីចម្រើនដល់ព្រះនគរ និងក្នុងព្រះរាជពិធីសំខាន់ៗរបស់ព្រះមហាក្សត្រ និងប្រមុខរដ្ឋ។ វាត្រូវបានផ្ទេរបន្តពីមួយជំនាន់ទៅមួយជំនាន់ ហើយគង់វង្សរហូតដល់សព្វថ្ងៃ ដោយសារការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ព្រះមហាវីរក្សត្រ និងព្រឹទ្ធាចារ្យសិល្បៈខ្មែរ ហើយវីរក្សត្រីយ៍ដែលមានស្នាព្រះហស្ថ និងគុណបំណាច់ដ៏ធំធេងមិនអាចបំភ្លេចបាន គឺ ព្រឹទ្ធាចារ្យសិល្បៈ និងជាមរតកមនុស្សរស់ សម្តេចព្រះរាជបុត្រី ព្រះរាជទេពនាដវដ្តីឯក នរោត្តម បុប្ផាទេវី កាលសម្តេចព្រះរាជបុត្រីនៅមានព្រះជន្ម បានខិតខំលះបង់អស់ពីព្រះកម្លាំងកាយពលក្នុងការជួយអភិរក្ស និងលើកស្ទួយរបាំព្រះរាជទ្រព្យឱ្យពណ្ណរាយ និងមានកេរ្តិ៍ឈ្មោះល្បីល្បាញទាំងលើឆាកជាតិ និងអន្តរជាតិ៕