បទអត្ថាធិប្បាយ៖ ជំនួយចិនលើវិស័យកងទ័ពកម្ពុជាគឺជាជំនួយដ៏ស្មោះត្រង់
ក្រសួងការពារជាតិចិនទើបបានផ្តល់ជំនួយជារថយន្តទំនើបៗ ចំនួន ១៥០គ្រឿង ជូនដល់ក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជា។
អ្នកវិភាគយល់ឃើញថា នេះគឺជាជំនួយដ៏ស្មោះត្រង់ ពីភាគីចិនជួយដល់វិស័យកងទ័ពរបស់កម្ពុជា ព្រោះថា កន្លងមក រាល់ជំនួយពីភាគីចិនលើវិស័យយោធារបស់កម្ពុជា មិនមែនសម្រាប់តែជាប្រយោជន៍លើកិច្ចការពារជាតិប៉ុណ្ណោះទេ ក៏ប៉ុន្តែក៏មានប្រយោជន៍ដល់ផ្នែកស៊ីវិលច្រើនទៀត ជាពិសេស ប្រើប្រាស់ក្នុងពេលអន្តរាគមន៍សង្គ្រោះប្រជាពលរដ្ឋ ពេលមានគ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិ ដូចជាទឹកជំនន់ និង ថ្មីៗនេះ ជួយដឹកជញ្ជូនសម្ភារ និងកងទ័ព ជួយដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ពេលបិទខ្ទប់ក្នុងកំលុងការរីករាលដាល នៃជំងឺកូវីដ១៩ ជាដើម។
នេះគឺជាប្រសាសន៍របស់លោកបណ្ឌិត កា ម៉ាធុល អនុប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ប្រាប់វិទ្យុមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន នាថ្ងៃទី៦ កញ្ញា ២០២២។
«សារៈសំខាន់នៃការផ្តល់រថយន្ត ជូនដល់វិស័យកងទ័ពកម្ពុជា មានន័យថា ចិនបានឃើញអំពីភាពខ្វះខាត លើវិស័យកងទ័ពរបស់កម្ពុជា ទើបមិត្តចិនបានផ្តល់ជំនួយ ហើយជំនួយនេះ មិនមែនជាជំនួយពាក់ព័ន្ធនឹងការទិញទឹកចិត្តរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ កងទ័ព និងថ្នាក់ដឹកនាំកម្ពុជាទេ គឺជាជំនួយដ៏ស្មោះ ពីព្រោះថា កន្លងមក កម្ពុជាបានប្រើប្រាស់ជំនួយជារថយន្ត ពីមិត្តចិន គឺទៅដឹកប្រជាពលរដ្ឋ ជាជនរងគ្រោះ ដោយសារតែគ្រោះធម្មជាតិ ជាពិសេស ដោយសារគ្រោះទឹកជំនន់ ដែលតែងបានជួយដឹកជញ្ជូនប្រជាពលរដ្ឋឲ្យរួចផុតពីគ្រោះធម្មជាតិ ទឹកជំនន់នេះ… ម្យ៉ាងវិញទៀត នៅពេលមានបញ្ហាកូវីដ១៩ផ្ទុះឡើង ម្តងៗ កងទ័ពបានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ ក្នុងការទប់ស្កាត់ ជាពិសេស ដោយបានប្រើរថយន្តនេះ សម្រាប់ដឹកស្បៀងជូនប្រជាពលរដ្ឋ នៅក្នុងតំបន់បិទខ្ទប់ ឬ Lockdown ដូច្នេះ ការផ្តល់ជំនួយនេះមានសារៈសំខាន់ណាស់ បង្ហាញថា ការផ្តល់ជូនពីចិននេះ គឺកម្ពុជាយកមកប្រើ សម្រាប់មនុស្សជាតិ ហើយខ្ញុំឃើញថា ប្រទេសកម្ពុជា បច្ចុប្បន្ន គ្មានសង្គ្រាមជាមួយប្រទេសជិតខាង ផ្ទៃក្នុងក៏គ្មាន ដូច្នេះ រថយន្តទាំងនេះ មិនអាចឈរជើងចោលទេ ដូច្នេះ ត្រូវយកមកប្រើប្រាស់ក្នុងកិច្ចការស៊ីវិល ដូច្នេះ យកមកប្រើក្នុងកិច្ចការស៊ីវិល ច្រើនជាងប្រើក្នុងវិស័យយោធា»។
ទាក់ទងនឹងទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជានិងចិនវិញ លោកបណ្ឌិត កា ម៉ាធុល មើលឃើញថា ក្នុងដំណាក់កាលបច្ចុប្បន្ន ប្រទេសទាំងពីរមានទំនាក់ទំនងដ៏ល្អប្រសើរបំផុត ជាងពេលណាៗទាំងអស់។
«ខ្ញុំមើលឃើញថា ទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ចិន មកដល់ដំណាក់កាលនេះ គឺជាទំនាក់ទំនងមួយដ៏ល្អប្រសើរបំផុត ជាងពេលណាៗទាំងអស់ គឺសម្តេចព្រះនរោត្តម ស៊ីហនុ ជាមួយនឹងនាយករដ្ឋមន្ត្រីចិន ជូ អេងឡាយ គឺជាអ្នកបង្កើតទំនាក់ទំនងដ៏ល្អប្រពៃ ដែលចាប់ផ្តើមក្នុងទសវត្សរ៍ ទី៥០ ហើយបន្តភ្ជាប់ពីទំនាក់ទំនងដ៏ល្អប្រពៃនេះ រហូតមកដល់ដំណាក់កាល នាសតវត្សរ៍ទី២១នេះ គឺទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ចិន កាន់តែរីកចម្រើន ដោយសម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ភាគីកម្ពុជា ជាអ្នកបន្តភ្ជាប់ទំនាក់ទំនង ជាមួយប្រធានរដ្ឋចិន Xi Jinping»។
លោកបណ្ឌិត កា ម៉ាធុល បានយល់ឃើញដែរថា ទំនាក់ទំនងលើវិស័យកងទ័ពគឺជាសមិទ្ធផលថ្មីមួយទៀត បន្ទាប់ពីប្រទេសកម្ពុជានិងចិនបានពង្រីក ពង្រឹងមិត្តភាពពីកម្រិតធម្មតា រហូតដល់មិត្តភាព ដែលគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ និងឈានដល់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើគ្រប់វិស័យ និងជាមិត្តដែកថែប ដូច្នេះ វិស័យកងទ័ពក៏ដើរតួនាទីសំខាន់ ក្នុងពេលដែលប្រទេសកម្ពុជាត្រូវការពង្រឹងសមត្ថភាពកងទ័ព ហើយលោកបណ្ឌិតមើលឃើញថា វិស័យកងទ័ពរបស់កម្ពុជាមានការរីកចម្រើន នៅលើបច្ចេកវិទ្យា វិធីសាស្ត្រក្នុងការស៊ើបអង្កេត វិធីសាស្ត្រក្នុងការស្រាវជ្រាវ ក៏ដូចជា ការបន្តផ្តល់ជំនួយសម្ភារជារថយន្ត ដែលទើបផ្តល់ជូន១៥០គ្រឿង កាលពីថ្ងៃទី១ កញ្ញា ២០២២ ពីប្រទេសចិន នាពេលថ្មីៗនេះ ជាដើម។
« ធម្មតា គឺប្រទេសនីមួយៗ ជាពិសេស ទាំងប្រទេសក្នុងតំបន់ និងប្រទេសជិតខាងនឹងកម្ពុជា គឺត្រូវតែពង្រឹងវិស័យកម្រិតយោធាឲ្យមានប្រសិទ្ធិភាព ទោះបីជា កម្ពុជា បច្ចុប្បន្នពុំមានអរិភាពជាមួយប្រទេសជិតខាង ដោយសារតែយើងជាសមាជិកអាស៊ានជាមួយគ្នា បើមានបញ្ហាអ្វី យើងចរចាគ្នា ក្នុងក្របខ័ណ្ឌអាស៊ាន ប៉ុន្តែវិស័យកងទ័ព ត្រូវដើរតួនាទីសំខាន់ក្នុងការទប់ស្កាត់លើកិច្ចការផ្សេងៗទៀត ដូចជា អំពើជួយដូរមនុស្ស ការចាប់ជំរិត កម្រិតឆ្លងដែន ជាដើម ដូច្នេះ កម្ពុជាត្រូវប្រើប្រាស់ការពង្រឹងវិស័យយោធាដើម្បីទប់ស្កាត់… ជាក់ស្តែង ពេលយើងធ្វើសមយុទ្ធយោធាជាមួយចិន ក៏មានការធ្វើសមយុទ្ធទប់ស្កាត់អំពើជួញដូរមនុស្ស ឲ្យដឹងពីអ្វីដែលជាបទឧក្រិដ្ឋថ្មីៗ កើតឡើង»។
អំឡុងពិធីផ្ទេរប្រគល់ជំនួយឥតសំណង ជារថយន្តទំនើប ចំនួន ១៥០គ្រឿង របស់ក្រសួងការពារជាតិចិន ជូនក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជា នាពេលនោះដែរ សម្តេចពិជ័យសេនា ទៀ បាញ់ ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិបានមានប្រសាសន៍ថា ទំនាក់ទំនងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងកងទ័ពកម្ពុជានិងចិនបានឈានដល់ដំណាក់កាលថ្មីមួយកម្រិតទៀត។
«ជាបន្តបន្ទាប់មក បើតាមធម្មតា កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ គឺតែងតែឆ្លើយតបនឹងដំណាក់កាលនីមួយៗ ដូច្នេះ ពាក្យថា រីកចម្រើនឈាន ហើយដល់ដំណាក់កាលថ្មីមួយទៀត គឺមានន័យថា មកដល់ពេលនេះ ទុកធុរៈរបស់កម្ពុជាគឺបញ្ហាមួយដ៏សំខាន់របស់ភាគីចិន គឺបញ្ជាក់ត្រង់ថា ពេលកម្ពុជាមានមានទុក្ខធុរៈ មានការលំបាក ដូចដឹងស្រាប់ហើយ តាំងពីការធ្វើសង្គ្រាម ជាមួយកូវីដ១៩ ជាដើម សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិនគឺជាប្រទេសដំបូងបំផុត បញ្ជូនទាំងក្រុមវេជ្ជសាស្ត្រ ទាំងវ៉ាក់សាំង បញ្ជូនទាំងក្រុមគ្រូពេទ្យមកជួយប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺនេះ ហើយកម្ពុជាទទួលបានជោគជ័យ នាពេលនេះ គឺមានមួយផ្នែក ជាបាតដៃដ៏សំខាន់របស់សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន…. នៅពេលនេះ ឆ្នាំ២០២២នេះ កម្ពុជាក៏មានការលំបាកកើតឡើងដែរ នោះគឺជាប្រធានប្តូរវេនអាស៊ាន ជាពិសេស កិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាស៊ាន ក៏ជាផ្នែកមួយដែរ ដែលត្រូវធ្វើការទទួលបណ្តារដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិជាច្រើន ក្នុងអាស៊ានផង និងរដ្ឋមន្ត្រីប្រទេសបូក៨ទៀត ហើយសុទ្ធតែជារដ្ឋមន្ត្រីមកពីបណ្តាប្រទេសមហាអំណាចនានា ដែលត្រូវមកប្រជុំនៅកម្ពុជាយើង ឥលូវនេះ គឺជាឆ្លើយតបមួយជំហានទៀត ដែលជាផ្តល់ឡានដ៏ប្រណិត ល្អបំផុតរបស់សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន ដូចយើងបានឃើញស្រាប់ នេះគឺសម្រាប់ប្រតិភូជាន់ខ្ពស់ ដែលនេះគឺជាការបន្តអភិវឌ្ឍន៍ជាមួគ្នា ស្មាប្រគៀកស្មា ជាមួយគ្នា ជាពិសេស ដែលនៅពេលមានការលំបាកអ្វីមួយ គឺសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន ឆាប់រហ័ស ជួយទាន់ពេលវេលា»។
អំឡុងពិធីនាពេលនោះដែរ លោក Wang Wentian ឯកអគ្គរដ្ឋទូតចិនប្រចាំកម្ពុជាមានប្រសាសន៍ថា កងទ័ពចិននិងកម្ពុជា គឺជាបងប្អូនល្អ ដែលស្គាល់ចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមក រួមសុខរួមទុក្ខជាមួយគ្នា គឺជាដៃគូល្អ ដែលនិយាយតិចតែអនុវត្តសកម្មភាពច្រើន។ រថយន្តចំនួន១៥០គ្រឿងនិងសម្ភារៈផ្សេងៗទៀតដែលជាជំនួយនាលើកនេះ គឺពិតបង្ហាញពីការគាំទ្ររបស់ក្រសួងការពារជាតិចិន ជូនចំពោះក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជា ក្នុងការធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៃកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាស៊ាន ក្នុងឆ្នាំ២០២២នេះ និងកិច្ចប្រជុំពាក់ព័ន្ធផ្សេងៗទៀត ហើយភាគីចិនសង្ឃឹមយ៉ាងមុតមាំថា កម្ពុជាអាចដើរតួនាទីកាន់តែសកម្មនិងសំខាន់ក្នុងកិច្ចការសន្តិសុខ ក្នុងតំបន់៕
(ដោយ៖ វិទ្យុមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន)