អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រចិនរកឃើញប្រវត្តិនៃការផ្ទុះភ្នំភ្លើងនៅក្នុងតំបន់ចុះចត Chang’e-៥
ប៉េកាំង៖ ក្រុមស្រាវជ្រាវមកពីប្រទេសចិន បានរកឃើញភស្តុតាងភូគព្ភសាស្ត្រ នៃលំហូរកម្អែភ្នំភ្លើងយ៉ាងតិចបួនស្រទាប់ ដែលបានជន់លិចតំបន់ចុះចតនៃបេសកកម្មរុករកតាមច័ន្ទគតិ Chang’e-៥ នេះបើយោងតាមការចេញផ្សាយពីគេហទំព័រឌៀលីម៉ែល។ មជ្ឈមណ្ឌលវិទ្យាសាស្ត្រអវកាសជាតិ (NSSC) នៃបណ្ឌិត្យសភាវិទ្យាសាស្ត្រចិន។
បេសកកម្ម Chang’e-៥ របស់ប្រទេសចិនបាននាំយកគំរូតាមច័ន្ទគតិសរុបចំនួន ១,៧៣១ ក្រាមមកផែនដីវិញនៅចុងឆ្នាំ ២០២០ ។ តំបន់ចុះចតនៃបេសកកម្មនៅលើតំបន់ភាគពាយ័ព្យនៃ Oceanus Procellarum ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាមហាសមុទ្រនៃព្យុះ ត្រូវបានគេចាត់ទុកថា ក្លាយជាអង្គភាព basaltic ក្មេងបំផុតមួយនៅលើផ្ទៃព្រះច័ន្ទ។
អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រនិយាយថា តំបន់នេះសម្បូរទៅដោយធាតុផលិតកំដៅ ដូចជា អ៊ុយរ៉ាញ៉ូម ថូរៀម និងប៉ូតាស្យូម ដែលត្រូវបានគេគិតថា ជាអ្នកទទួលខុសត្រូវក្នុងការរក្សាសកម្មភាពភ្នំភ្លើងដែលមានរយៈពេលយូរនៅលើព្រះច័ន្ទ។
លោក Du Jun ដែលដឹកនាំគម្រោងស្រាវជ្រាវបានអោយដឹងថា “ដូច្នេះ ការសិក្សាអំពីកម្រាស់នៃ basalt និងអត្រាផ្ទុះរបស់វានៅក្នុងតំបន់ចុះចតនៃ Chang’e-៧ នឹងធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងបន្ថែមទៀតនូវការយល់ដឹងអំពីសកម្មភាពភ្នំភ្លើងតាមច័ន្ទគតិ និងប្រវត្តិនៃការវិវត្តនៃកំដៅខាងក្នុង” ។ .
ដើម្បីដោះស្រាយសំណួរទាំងនេះ អ្នកស្រាវជ្រាវមកពី NSSC និងវិទ្យាស្ថានផ្សេងទៀតនៅក្នុងប្រទេសចិនបានប៉ាន់ប្រមាណពីកម្រាស់នៃ basalts mare នៅក្នុងតំបន់ចុះចត Chang’e-៥ ។ លទ្ធផលរបស់ពួកគេបង្ហាញថា យ៉ាងហោចណាស់ការផ្ទុះភ្នំភ្លើងចំនួនបួនបានកើតឡើងនៅក្នុងតំបន់ចុះចតដែលមានកម្រាស់ជាមធ្យម ២៣០ ម៉ែត្រ ៧០ ម៉ែត្រ ៤ ម៉ែត្រ និង ៣៦ ម៉ែត្ររៀងគ្នា។
លើសពីនេះ ការសិក្សាក៏បង្ហាញផងដែរថា អត្រានៃការផ្ទុះភ្នំភ្លើងនៅតំបន់ Chang’e-5 បានកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំងប្រហែល ២ ពាន់លានឆ្នាំមុន។
លោក Du បានអោយដឹងថា “លទ្ធផលទាំងនេះត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងផ្តល់នូវឧបសគ្គថ្មីសម្រាប់គំរូលេខដែលអាចពន្យល់ពីរយៈពេល និងទំហំនៃសកម្មភាពភ្នំភ្លើងនៅលើព្រះច័ន្ទ” ។
លទ្ធផល ស្រាវជ្រាវ នេះ ត្រូវ បាន ចុះ ផ្សាយ ក្នុង ព្រឹត្តិបត្រ Journal of Geophysical Research: Planets។